Netbeheer Nederland: Miljoenennota lost problemen stroomnet niet op, klimaatdoelen in gevaar

De netbeheerders zijn enerzijds blij dat het kabinet met investeringen in het waterstofnetwerk, Warmtelinq en extra subsidies voor verduurzaming van de gebouwde omgeving de weg inslaat naar een toekomstig geïntegreerd energiesysteem. Anderzijds is de dringende vraag om concrete oplossingen te bieden en een regierol te nemen voor de grote uitdagingen op het elektriciteitsnet nog niet ingevuld.

‘Geld alléén onvoldoende’
In de plannen van het kabinet ontbreken essentiële keuzes om de uitvoering te versnellen van het toekomstige energiesysteem, zegt Netbeheer Nederland. Waaronder regie vanuit de overheid, versnelling van ruimtelijke ordeningstrajecten en de financiering van de elektriciteitsnetten.

‘Ik wil de formerende partijen dan ook nadrukkelijk vragen om deze onderwerpen met veel urgentie ter hand te nemen, omdat de ontwikkeling van de energie-infrastructuur vraagt om grote keuzes op heel korte termijn’, aldus directeur Dick Weiffenbach van Netbeheer Nederland. ‘Geld alleen is niet voldoende, het draait óók om mensen. Beschikbaarheid van voldoende technisch geschoold personeel is een van de belangrijkste voorwaarden voor het kunnen realiseren van de energietransitie. Daarom roep ik de minister op tot een serieuze impuls voor de technische opleiding van de mbo’s.’

Meer prikkels nodig
De netbedrijven zijn wel tevreden over een aantal maatregelen van het kabinet die leiden tot vermindering van de toenemende druk op het elektriciteitsnet. Denk hierbij aan het schrappen van de dubbele belasting op energieopslag, het Nationaal Isolatieprogramma voor de gebouwde omgeving, de stimulering van hybride warmtepompen en ‘schotten’ in de SDE++-regeling: daarmee ontstaat in de ogen van de netbeheerders diversiteit in de te subsidiëren projecten op het gebied van groen gas, opwek van duurzame elektriciteit en duurzame warmte.

Het is volgens de netbeheerders spijtig dat het kabinet niet actief prikkels voorstelt om efficiënt gebruik van het elektriciteitsnet te bevorderen om daarmee ook meer productie van hernieuwbare elektriciteit te behalen tot aan de doelstelling die in het Klimaatakkoord is afgesproken. Ze denken daarbij onder meer aan het stimuleren van uitgestelde levering door grote elektriciteitsproducenten. Dit type maatregelen maakt het mogelijk de beschikbare capaciteit op het net optimaal in te zetten, terwijl de netbeheerders zelf ondertussen op volle kracht bezig zijn met uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet.

Concrete stappen nieuw kabinet
Netbeheer Nederland stelt erop te rekenen dat een volgend kabinet concrete stappen zet om een aantal knelpunten bij de ombouw van het bestaande energiesysteem te verkleinen. ‘Het Rijk moet allereerst samen met provincies en gemeenten actief een regierol nemen om de vele verduurzamingstrajecten vanuit het Klimaatakkoord samen te brengen en prioriteiten aan te geven. Een andere prioriteit is het grote tekort aan technisch personeel. Er is budget nodig om meer technici versneld op te leiden. Tot slot is het van groot belang om de ruimtelijke procedures voor de aanleg van ondergrondse en bovengrondse infrastructuur te verkorten. Het duurt op dit moment 7 tot 10 jaar voordat een transformatorstation gebouwd kan worden. Wij steunen daarom de oproep van VNO-NCW voor een oplossing in bijvoorbeeld de vorm van een fast lane, waarin ambtenaren en capaciteit beschikbaar zijn voor snelle vergunningverlening voor energie-infrastructuur.’