Het rapport werd opgesteld in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat als onderdeel van het project ‘Veiligheids- en gezondheidseffecten van de energietransitie’. De uitkomsten van het onderzoek naar de impact van onder meer windmolens, zonnepanelen, biomassa, biobrandstoffen en warmtepompen zijn gepubliceerd in het rapport ‘Klimaatakkoord: effecten van nieuwe energiebronnen op gezondheid en veiligheid in Nederland’.
Elektromagnetische velden
‘Toepassing van zonne-energie heeft nagenoeg geen effecten op de gezondheid’, schrijven de onderzoekers in het hoofdstuk over zonne-energie. ‘Het veroorzaakt geen luchtverontreiniging of geluid. De omvormers die de door het zonnepaneel geleverde gelijkstroom omzetten in een wisselstroom genereren weliswaar elektromagnetische velden (EMV), maar de veldsterkte waaraan men kan worden blootgesteld ligt onder de door de overheid gehanteerde blootstellingslimiet. Omdat mensen gewoonlijk niet langdurig bij de omvormer verblijven, zal de feitelijke blootstelling zeer laag zijn.’
Bromtoon omvormers
Omvormers kunnen door trillingen een bromtoon veroorzaken, een zogenaamd laagfrequent geluid. Het RIVM hierover: ‘Een andere oorzaak van een brommend of zoemend geluid is de ventilator. Door de omvormer in een ruimte te plaatsen waar men niet vaak verblijft, zoals een zolder of garage, en de omvormer op de juiste manier te plaatsen, kan hinder door bromtonen worden vermeden of beperkt. Een andere oplossing is een micro-omvormer te gebruiken. Deze produceert geen laagfrequent geluid.
Risico op brand
Het enige risico waar het RIVM in relatie tot zonne-energie wel voor waarschuwt, is brand. ‘De kans op brand is niet bekend, omdat er geen centrale registratie van incidenten en van het aantal zonnepanelen is. Een schatting op basis van brandincidenten en installaties leidt tot een ingeschat brandrisico van 0,0029 procent’, aldus het RIVM op basis van data van het Instituut Fysieke Veiligheid.
‘Volgens het IFV neemt het aantal branden met zonnepanelen gestaag toe’, vervolgen de onderzoekers. ‘Onvakkundige installatie blijkt een veelvoorkomende oorzaak te zijn. Deze branden leveren, naast directe schade voor de eigenaar, ook risico’s op voor de gezondheid door blootstelling aan schadelijke stoffen die bij de branden vrijkomen en schade aan het milieu door depositie van deeltjes tot ver in de omgeving … Zoals gemeld kan onvakkundige installatie van zonnecellen en connectoren de oorzaak zijn van branden. Dat is gekoppeld aan de (on)deskundigheid van monteurs en installateurs. Voor henzelf geldt dat er bij de installatie van zonnecellen op daken extra risico’s zijn vanwege het werken op hoogte. Gegevens daarover zijn niet bekend. Door de omvang en de (voorziene) groei van deze markt is de arbeidsveiligheid een aandachtspunt.’