Primeur Noordoostpolder: 20.000 zonnepanelen op broeikas voor Zonnewijzer

Het is volgens Zonnewijzer, ProfiNRG en EEF voor het eerst dat een broeikas op dergelijk grote schaal van zonnepanelen is voorzien.

Constructie
Het idee om een broeikas in te zetten als drager voor zonnepanelen is afkomstig van Cor Poppe, eigenaar van Zonnewijzer. ‘Ik kom zelf oorspronkelijk uit Creil en ik had al wel eerder investeringen gedaan op afstand, maar dat is mij nooit bevallen. Daarom wilde ik graag een duurzame investering in de buurt doen. Hiervoor was op dat moment vanuit de gemeente nog geen beleid, dus ik moest wel eerst zelf een plan bedenken. Een broeikas heeft een groot dak en na wat onderzoek kwam ik erachter dat het in theorie mogelijk is om op zo’n dak zonnepanelen te plaatsen. Een gunstige bijkomstigheid daarbij is dat een dak vergunningsvrij is. Uiteraard heb ik dit gecontroleerd bij de gemeente, maar zij bevestigden wat ik zelf al dacht: het mag.’

In theorie kon er dus een zonnepanelendak gerealiseerd worden, maar omdat dit vrijwel nog nooit is gedaan, moest er nog een partij worden gezocht die dit in de praktijk ook kon uitvoeren. Daarom zocht Poppe contact met EEF. ‘We hebben vervolgens een aantal geschikte partijen geselecteerd, de epc-uitvraag opgesteld en een schouw laten uitvoeren op locatie’, vertelt Willem Enklaar, directeur bij EEF. ‘Omdat een kas in de basis niet is gebouwd om er pv-systemen op te leggen, moest er een slimme oplossing worden bedacht. ProfiNRG sloot het beste aan bij alle wensen. Samen met Cor Poppe is door ProfiNRG een constructie bedacht die het uiteindelijk mogelijk moest maken om de zonnepanelen op het dak van de kas te plaatsen.’

Stevigheid
Een van die bestaande montagemethoden is het plaatsen van zonnepanelen over de bestaande beglazing heen, waarmee men in feite 2 constructies op elkaar bouwt. ‘Dat is verre van ideaal en relatief duur, doordat de onderconstructie vaak niet is berekend op het extra gewicht van de panelen’, duidt Cees van de Werken, directeur van ProfiNRG. ‘Een andere gangbare werkwijze is het vervangen van het bestaande glas. Vervolgens monteer je tussen de profielen van de kas de nieuwe, frameloze zonnepanelen. Het grote nadeel van deze aanpak is dat je vaak in de problemen komt met de maatvoering. De oplossing die we samen met Cor Poppe voor de broeikas van Zonnewijzer hebben ontwikkeld en toegepast, is een constructie die volledig bestaat uit normale zonnepanelen op de aanwezige bestaande roeden.

Prijsstelling vergelijkbaar
Van de Werken hierover: ‘Dit heeft als voordeel dat we zoveel mogelijk van de bestaande constructie konden hergebruiken. We verwijderen het glas, en brengen op de roeden een profielsysteem aan, waarin de panelen geschoven kunnen worden. Dit zorgt voor een degelijke constructie. Werk je met frameloze panelen dan is dat vaak heel kwetsbaar.' Niet alleen stevigheid speelt mee, ook bouwkosten van dit nieuwe constructiesysteem vallen heel gunstig uit. Van der Werken: ‘Grofweg kun je stellen dat de prijsstelling vergelijkbaar is met de kosten voor normale grondgebonden pv-systemen van vergelijkbare omvang. We verwachten dan ook dat dit project de interesse van nieuwe partijen zal wekken.’

Vervolgens moest voor deze constructie een financieringsplan worden geregeld. Ook hierbij hielp EEF door bij verschillende financiers uitvraag te doen. Vervolgens heeft EEF geholpen bij de onderhandelingen en uiteindelijk is er een financier geselecteerd.

Dubbelfunctie
In de meest ideale situatie kan de broeikas, naast het opwekken van stroom, ook in zijn totaliteit weer worden ingezet als kas waar gewassen verbouwd kunnen worden. Mocht dit maar gedeeltelijk mogelijk blijken, dan zijn er volgens Poppe nog tal van mogelijkheden over om de overige ruimte in de kas op meerdere nuttige wijzen in te zetten. ‘In zonnepanelenland wordt er heel erg gezocht naar een situatie waar een dubbelfunctie gecreëerd kan worden. Met een veldopstelling met zonnepanelen op landbouwgrond kan je verder niks. Daarnaast wordt zo’n veldopstelling door de maatschappij doorgaans als lelijk beschouwd. Door de zonnepanelen op het dak van een kas te plaatsen, onttrekken we ze aan het oog van voorbijgangers. De zichtbaarheid van de panelen op de kas is nihil, terwijl de kosten voor zo’n constructie ten opzichte van een veldopstelling vrijwel gelijk zijn. In de komende periode gaan we in de warme zomermaanden onderzoeken of we in de kas nog steeds gewassen kunnen verbouwen. Ook is er nog de optie om een deel van de kas in te zetten als opslag, mocht de kasfunctie (gedeeltelijk) toch niet mogelijk zijn.’

Uiteindelijk is alles volgens Poppe winst. De kas stond klaar om afgebroken te worden. De constructie van de kas was nog puntgaaf, maar verder was deze economisch afgeschreven. ‘Nu kunnen we er de komende 15 tot 30 jaar zonne-energie opwekken én de kas nog een dubbelfunctie geven. Daarnaast kan de kas, zodra de economische levensduur van de panelen voorbij is, eventueel weer worden teruggebouwd naar een “normale” glastuinbouwkas. Dit is eigenlijk dé ultieme vorm van duurzaamheid; volgens mij moeten we hier hartstikke trots op zijn.’