Gemeente Haarlem: ‘Realisatie eerste pvt-warmtenet staat in de steigers’

In de gemeente Haarlem ontstond na de vorige gemeenteraadsverkiezing een nieuw elan. In het coalitieakkoord ‘Duurzaam Doen’ werden niet alleen op allerhande fronten doelen op het vlak van verduurzaming in een sociale stad geformuleerd, de daad wordt ook bij het woord gevoegd. Zo completeerde Haarlem als 1 van de weinige Nederlandse gemeenten, waar het leeuwendeel daar nog mee worstelt, begin dit jaar reeds een Transitievisie Warmte. Die bevat ook nog eens 6 concrete plannen om van het aardgas af te gaan.

Aardgasvrij
‘Wij hebben de uitdrukkelijke ambitie om voorop te lopen in verduurzaming, ook om andere lokale overheden te inspireren’, aldus Margreet van der Woude, programmamanager energietransitie bij de gemeente Haarlem. ‘Zo moet in 2030 20 tot 25 procent van onze elektriciteit groen zijn – zo’n 750 terajoule. Daarnaast willen we in 2040 aardgasvrij zijn. In onze Transitievisie Warmte, die gemeenten in 2021 moeten maken, geven we aan hoe we daar komen. De plannen omvatten gerichte ondersteuning voor het aardgasvrij maken van woningen van na 1995, individuele bewoners en ondernemers, en de verduurzaming van kantoren. Daarnaast realiseren we 3 warmtenetten, waaronder ZonneWarmteNet in het Ramplaankwartier.’

Volgende stap
Van der Woude benadrukt dat ZonneWarmteNet voortkomt uit een burgerinitiatief, en daarmee extra waardevol is. De bewoners van het Ramplaankwartier startten een energiecorporatie. Die legde zonnepanelen op het tenniscentrum. In hun enthousiasme vroegen ze zich af wat de volgende stap was. Daaruit volgde het oprichten van de stichting SpaarGas, die deelnam aan het TKI-project ZONNET onder leiding van de TU Delft.

‘Daarin toonden we aan dat het aardgasvrij maken van onze wijk, en soortgelijke wijken, met een zonnewarmtenet technisch en financieel haalbaar is’, aldus Eelco Fortuijn van stichting SpaarGas. ‘Momenteel ronden we de businesscase af. Die omvat het isoleren van onze jaren ’30- en ’50-huizen waarmee we ze upgraden naar schillabel C, oftewel 70 kilowattuur per vierkante meter warmtevraag per jaar. Daarnaast leggen we een lagetemperatuurwarmtenet aan dat wordt gevoed door pvt-warmtepomppanelen op de daken van de huizen. In combinatie met een warmte-koudeopslag (wko) is dat voldoende om de warmtetransitie in onze wijk te bewerkstelligen.’

Schaalbaar concept
Als het aan Haarlem ligt, wordt het startschot van de realisatie van ZonneWarmteNet in het Ramplaankwartier in 2022 gegeven. De gemeente overweegt momenteel de rol die ze daarbij kan spelen. Ze wil middelen vrijmaken om mee te financieren, en kijkt voor bijdrage aan de onrendabele top ook naar de provincie en het Rijk.

‘Dit zonnewarmtenet met wko is een prachtige collectieve oplossing voor deze wijk. Het sluit naadloos aan bij het aantal van 350 woningen en het type woningen’, stelt Van der Woude. ‘Daarvan hebben we er nog meer. Het is dus een schaalbaar concept dat bovendien ook in vele andere gemeenten breed toepasbaar is. Daarnaast is het gewoonweg een heel mooie manier om te verduurzamen, omdat deze vorm van warmtetransitie nauwelijks extra stroom vraagt, in tegenstelling bijvoorbeeld tot grootschalige installatie van luchtwarmtepompen. Het is dus ook voor hogere overheden zinvol te investeren in het aanjagen van de uitrol van deze technologie, temeer omdat ze hiermee ook bijdragen aan bewustwording omtrent de voordelen van zonnewarmtenetten. Daarnaast biedt pvt uiteraard ook mogelijkheden voor het verduurzamen van individuele woningen, bijvoorbeeld voor een aantal van die al goed geïsoleerde huizen van na 1995 en huizen in onze monumentale binnenstad. Ook die willen we verder verkennen en toepassing stimuleren.’