logo
wvhj2023
© Tonyv3112 | Dreamstime.com
© Tonyv3112 | Dreamstime.com
14 mei 2021

De Nederlandsche Bank: nieuw kabinet moet klimaatinvesteringen verhogen

De Nederlandse Bank vraagt het nieuwe kabinet de noodzakelijke klimaatinvesteringen op te schalen om zo duurzame economische ontwikkeling te bevorderen en de Nederlandse achterstand in te lopen.

Het belangrijkste deel van de benodigde investeringen voor de energietransitie zal door private partijen moeten worden gedaan en overheden zetten met hun klimaatbeleid de randvoorwaarden voor dergelijke investeringen. Omdat Nederland achterloopt op de gestelde klimaatdoelen, is het volgens De Nederlandsche Bank een urgente taak voor het nieuwe kabinet om private investeringen van de grond te krijgen door een combinatie van betere beprijzing, ondersteuning en regulering. In een nieuwe studie identificeert De Nederlandsche Bank een breed palet aan beleidsopties (red. zie kader) voor de opschaling van klimaatinvesteringen.

3 belemmeringen
In de studie identificeert De Nederlandsche Bank wel 3 belemmeringen voor de financiering van de benodigde klimaatinvesteringen.

De eerste en meest belangrijke belemmering is dat de businesscase voor klimaatinvesteringen onaantrekkelijk is, vooral doordat CO2-uitstoot onvoldoende wordt beprijsd. De tweede belemmering is de mismatch tussen het risicoprofiel van innovatieve klimaatinvesteringen en het financieringsaanbod in Europa. Dat blijkt ook uit de beperkte vertegenwoordiging van duurzame bedrijven in de huidige financieringsstromen. Ten derde zijn er onvoldoende verduurzamingsprikkels in de financiering van gevestigde bedrijven, mede door een gebrek aan transparantie over klimaatrisico’s van gevestigde bedrijven en hun plannen om te verduurzamen.

Juiste beprijzing
Dat de uitstoot van CO2 onvoldoende wordt beprijsd, is volgens De Nederlandsche Bank de belangrijkste belemmering voor private klimaatinvesteringen. Dit maakt de businesscase van klimaatinvesteringen minder aantrekkelijk, waardoor private partijen onvoldoende prikkels hebben om te verduurzamen. Een juiste beprijzing legt de kosten van de schadelijke effecten van de uitstoot bij de partij die daarvoor verantwoordelijk is. Vervuilende sectoren, zoals de industrie en landbouw, betalen nu echter relatief weinig voor hun uitstoot.

De gemiddelde effectieve uitstootbelasting, inclusief energiebelastingen, ligt in veel landen onder 30 euro per ton CO2-uitstoot en zou volgens De Nederlandsche Bank naar schatting 3 tot 4 keer zo hoog moeten zijn om de klimaatdoelen te halen. Bovendien profiteren vervuilende bedrijven van subsidies en lagere energiebelastingen. Overheden kunnen daarom de krachtigste prikkel geven voor de verduurzaming van de bredere economie door klimaat- en milieuschade beter te beprijzen en schadelijke subsidies af te bouwen. Bij voorkeur wordt de beprijzing van CO2-uitstoot op internationaal en Europees niveau gecoördineerd om de concurrentiepositie te beschermen en CO2-weglekeffecten te beperken. In Europa dient volgens De Nederlandsche Bank daarom het Europese emissiehandelssysteem (ETS) te worden aangescherpt.

7 voorstellen voor nieuw kabinetsbeleid

Om de 3 belemmeringen voor de financiering van klimaatinvesteringen weg te nemen, heeft De Nederlandsche Bank de 7 onderstaande beleidsvoorstellen opgesteld voor het nieuwe kabinet die (inter)nationaal van aard zijn.

  1. Adequate uitstootbeprijzing: cruciaal voor het verbeteren van de businesscase van klimaatinvesteringen en duurzame financiering is adequate beprijzing van CO2-uitstoot door hogere CO2-belastingen en afbouw van schadelijke subsidies en vrijstellingen. Bij voorkeur wordt dit op internationaal en Europees niveau gecoördineerd, zodat de concurrentienadelen voor bedrijven kleiner zijn en weglek wordt beperkt.
  2. Regierol overheid bij ondersteuning van innovatieve duurzame activiteiten: in markten waar coördinatieproblemen bestaan tussen investeerders en financiers, en waar innovaties afhankelijk zijn van een specifieke infrastructuur, moet de overheid naast het belasten van vervuilende economische activiteiten ook een sterkere regierol op zich nemen. Zo is overheidssturing nodig om vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen bij planning, financiering en aanleg van benodigde infrastructuur voor energievoorziening en industrie, omdat vraag en aanbod hier regelmatig op elkaar wachten met investeringsplannen (‘kip-ei’-probleem). Duidelijke transitiepaden en garanties kunnen hier helpen.
  3. Klimaatinvesteringen aanjagen voor groen herstel: de coronacrisis biedt momentum voor maatregelen die bijdragen aan de energietransitie en op korte termijn ook een investeringsimpuls aan de economie geven. Er is volgens De Nederlandsche Bank extra overheidssteun nodig voor verduurzaming van de woningmarkt, bijvoorbeeld een verhoging van de Investeringssubsidie Duurzame Energie- en Energiebesparing (ISDE).
  4. Eigenvermogenfinanciering en financiële innovatie aanjagen: onder andere door schuldfinanciering fiscaal minder aantrekkelijk te maken en de creatie van de Europese kapitaalmarktunie te versnellen, met een focus op aandelenfinanciering en duurzame financiële instrumenten.
  5. Klimaataccountingstandaarden en consistente data en indicatoren: er moeten bindende wereldwijde accountingstandaarden voor duurzaamheidsrisico’s ontwikkeld worden. Op het moment dat investeerders inzage krijgen in de duurzaamheidsaspecten van hun beleggingen, kunnen zij de benodigde risicopremie beter inschatten.
  6. Klimaatrisico’s in monetaire operaties: in de lopende evaluatie van de monetaire strategie van de Europese Centrale Bank (ECB) wordt onderzocht hoe klimaatrisico’s een plaats kunnen krijgen in het monetaire beleid. Het is van belang dat de centrale bank transparant is over de klimaatrisico’s op de eigen balans. Door zelf het goede voorbeeld te geven, wordt de transparantie van klimaatrisico’s op financiële markten bevorderd.
  7. Klimaatrisico’s in financiële sector en toezichtraamwerken: De Nederlandsche Bank verwacht van banken, verzekeraars en pensioenfondsen dat ze de materialiteit van klimaatrisico’s analyseren en materiële klimaatrisico’s meenemen in hun risicobeoordeling.

 

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten