Natuur- en milieuorganisaties pleiten voor differentiatie van transporttarieven via Energiewet

Dat stellen de natuur- en milieuorganisaties in reactie op de internetconsultatie van de Energiewet.

In dienst van
‘De Energiewet is een kans om de energietransitie te versnellen’, openen de Natuur en milieufederaties (NMF) en Natuur & Milieu hun reactie. ‘Om ervoor te zorgen dat de schop de grond in gaat, dat duurzame opwek ontwikkeld blijft worden, en dat het energiesysteem slim ingericht wordt. Dit alles met behoud van draagvlak en met aanvaardbare maatschappelijke kosten.’

Op verschillende punten is de consultatieversie van de Energiewet volgens de 2 organisaties een stap vooruit ten opzichte van de huidige situatie. ‘Het is goed dat het elektriciteitssysteem en het gassysteem in één wet worden samengevoegd. Ook het duidelijk definiëren van de aggregator en beter faciliteren van een leveringsovereenkomst op basis van een dynamische elektriciteitsprijs is een stap vooruit. Er is echter ook ruimte voor verbetering. Ruimte om de Energiewet echt in dienst van de energietransitie te stellen.’

Proactief investeren
Zo zou de consultatieversie van de Energiewet onvoldoende aanknopingspunten bevatten om proactief investeren door netbeheerders te bespoedigen. ‘Het is nodig dat de overheid hier regie in neemt en kaders geeft, zodat lokale opwek, infrastructuur, en afname op een goede manier gerealiseerd worden. Met behoud van al het goede dat Regionale Energiestrategieën (RES’en) kunnen bieden, met oog voor maatschappelijke kosten, en met oog voor een robuuste, landelijke, ecologische hoofdstructuur. Dit betekent ook dat er soms kosten gemaakt worden die zich niet – of althans niet met de huidige beprijzingsuitgangspunten – volledig terugverdienen. Echter, indien deze kosten niet gemaakt worden, zal de transitie langer duren, rommeliger verlopen, en uiteindelijk over het geheel meer kosten met zich meebrengen.’

Naast efficiëntie zouden investeringen van netbeheerders volgens de 2 organisaties daarom ook getoetst moeten worden op hun potentiële dienstbaarheid aan de energietransitie om in aanmerking te komen voor vergoeding. ‘Dit zou getoetst kunnen worden aan de hand van de overheidsregie op infrastructuur. De overheid moet keuzes maken welke regio’s wanneer van welke hoofdinfrastructuur gebruik zouden moeten kunnen maken. Vervolgens is het aan de netbeheerder om dit te dimensioneren vanuit de transitie gedacht. Dus met ruimte voor groei. Dit geeft een zeker risico; het is onzeker of de overdimensionering uiteindelijk ook gevuld wordt. Daarom zal de overheid garant moeten staan voor de financiële risico’s die genomen moeten worden voor het versnellen van de energietransitie. Te denken valt aan een garantiefonds die dit risico afdekt, mits de infrastructurele projecten aantoonbaar vallen onder de lijn van de eerdergenoemde overheidsregie.’

Differentiatie transporttarieven
Een tweede concrete suggestie voor de Energiewet van de natuur- en milieuorganisaties is het bieden van een mogelijkheid om de keuze voor de ontwikkeling van vraag en aanbod te sturen door middel van differentiatie van transporttarieven. ‘Momenteel zijn de transporttarieven op elke locatie gelijk. Ongeacht waar je in Nederland een aansluiting wil, je betaalt hetzelfde. Vanuit het socialiseren van de kosten van het energienet is dit een groot goed, dit werkt echter ook in de hand dat de locatie van grootschalige duurzame opwek vooral gestuurd wordt door de lokale grondprijs. Locaties met een lage grondprijs zijn over het algemeen ver verwijderd van locaties met een hoge elektriciteitsvraag. Het gevolg is dat er veel extra druk ontstaat op het elektriciteitsnet en aanvullende maatschappelijke kosten gemaakt moeten worden.’

De 2 organisaties pleiten voor het opnemen van de mogelijkheid in de energiewet om locatieafhankelijk in beperkte mate te differentiëren in de transporttarieven van grote opwekkers en verbruikers. ‘De mogelijkheid om hier gebruik van te mogen maken kan begrensd worden door een afwegingskader waarin ook andere oplossingsrichtingen zoals opslag en netverzwaren in genoemd worden. Dit afwegingskader geeft aan in welke situatie een bepaalde partij welke middelen mag toepassen.’

Lees ook:

• Consultatie Energiewet afgerond: tientallen negatieve en positieve reacties van brancheorganisaties