Rijkswaterstaat presenteert Bouwstenen Regionale Energiestrategieën

De factsheets zijn geen eindproduct, maar geven een tussenstand weer. Op basis van nieuwe ervaringen, ontwikkelingen en inzichten worden de factsheets geactualiseerd.

(On)mogelijkheden
In de factsheets worden de (on)mogelijkheden beschreven om hernieuwbare-energieopwekking te combineren met de primaire functie van de Rijkswaterstaat assets. De factsheets zijn vooral bedoeld als hulpmiddel voor een gefundeerd projectidee en besluit. Het voldoen aan voorwaarden zoals beschreven in de factsheets geeft bijvoorbeeld dus niet automatisch recht op een vergunning.

Afgelopen presenteren Rijkswaterstaat samen met Royal HaskoningDHV al een bouwstenendocument om de uitrol van zonnepanelen op bermen en langs knooppunten van rijkswegen hand in hand te laten gaan met biodiversiteit.

6 vormen
De nu gepresenteerde factsheet beschrijven de kansen voor 6 vormen van zonne-energie:

1. Zonnepanelen langs rijkswegen: langs de rijkswegen bieden bermen, knooppunten en afritten veel ruimte voor zonnepanelen. Maar om op deze locaties zonnepanelen te plaatsen, moet er wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Zo zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat de verkeersveiligheid, doorstroming en de eisen van de Wet beheer rijkswaterstaatwerken (Wbr) altijd zijn gewaarborgd.
2. Zonnepanelen op geluidwering: Rijkswaterstaat beheert bijna 800 kilometer geluidswering. Onder bepaalde voorwaarden zijn hier zonnepanelen op te plaatsen of te integreren. Er zijn twijfels over de economische haalbaarheid, vooral bij plaatsing op een bestaand geluidsscherm. Daarnaast zoekt Rijkswaterstaat nog naar een werkbaar samenwerkingsmodel. Belangrijkste aandachtspunt is het effect op de geluidwerende functie van de voorziening.
3. Drijvende zonneparken: er zijn al diverse voorbeelden van drijvende zonneparken. De theoretische potentie is hoog, want er is veel ruimte beschikbaar. De risico’s voor veiligheid, functionaliteit, hinder en beheer en onderhoud lijken beperkt. De kennis over invloed op de waterkwaliteit, ecologie en de Kaderrichtlijn Water is echter nog onvoldoende. Omdat er steeds meer drijvende parken komen zal de kennis zich snel ontwikkelen. Voldoende kennis is een voorwaarde om parken toe te staan in gebieden met een natuurfunctie. Ook is er nog een gebrek aan ervaring uit de praktijk. Al deze aspecten gelden volgens Rijkswaterstaat nauwelijks bij baggerdepots.
4. Zonnepanelen bij sluizen, stuwen en gemalen: Rijkwaterstaat’s sluizen, stuwen, beweegbare bruggen en gemalen bieden mogelijkheid om te ontwikkelen als energielocaties. Bij veel sluizen is een redelijke hoeveelheid ruimte beschikbaar en vaak ook een kabelaansluiting aanwezig. Deze locaties zijn doorgaans géén Natura 2000-gebied, waardoor een energieproject vaak eenvoudiger is te realiseren dan in de omliggende wateren. Toepassing van zowel drijvende als grondgebonden zonnevelden lijkt goed haalbaar, maar is afhankelijk van locatiespecifieke aspecten.
5. Zonnepanelen op dijken en dammen: er is een relevante potentie voor zon-pv op dijken en dammen. Technisch lijkt toepassing goed mogelijk op bepaalde locaties, voornamelijk binnendijks. Er is volgens Rijkswaterstaat echter nog onvoldoende bekend over de impact op de dijkconstructie en grasmat. Voor de benodigde kennisontwikkeling lopen er samen met de waterschappen pilots.
6. Zonnewarmtecollectoren in asfalt: warmte uit asfalt heeft over het algemeen een grote opwekpotentie. Er is dan ook toenemende interesse voor. Deze techniek biedt bovendien kansen voor koel houden van het asfalt in de zomer en ijsvrij houden in winter. Er zijn echter ook fundamentele technische bezwaren en risico’s voor het functioneren van het wegdek. Er is volgens Rijkswaterstaat momenteel nog onvoldoende kennis om een goede afweging te maken van de mogelijke toepassing op snelwegen.