Wood Mackenzie: Europa raakt achterop in wereldwijde strijd rond energieopslag

‘De vooruitzichten voor energieopslag in Europa beginnen te verbleken in vergelijking met zijn tegenhangers wereldwijd’, stelt Wood Mackenzie-analist Rory McCarthy. ‘Aangezien de implementaties op grote markten toenemen, met name in Amerika en China, is het bijna onmogelijk om soortgelijke ontwikkelingen in Europa waar te nemen. Desondanks zal Europa verhoudingsgewijs meer variabele duurzame energie uit wind en zon kennen dan welke andere regio ter wereld ook. Het volatiele karakter van duurzame energie vormt een uitdaging voor de flexibiliteit van energiesystemen. Met name tijdens de lockdown-maanden van het coronavirus in 2020 waren we getuige van de impact van een hoge hoeveelheid duurzame energie op het systeem, wat resulteerde in lage en negatieve stroomprijzen. Dit wijst op een gebrek aan systeemflexibiliteit.’

Voortrekkersrol
Energieopslag zal volgens McCarthy een voortrekkersrol spelen bij het aangaan van deze uitdaging. ‘Dit aangezien de technologie de broodnodige flexibiliteit kan bieden zonder CO2-uitstoot, terwijl de stroomprijzen stabieler en betaalbaar blijven voor de eindgebruiker.’

De onderzoekers van Wood Mackenzie vragen zich dan ook af waarom Europa’s ambitie voor energieopslag niet overeenkomt met zijn streven naar hernieuwbare-energiebronnen. Zij zijn van mening dat beleidsmakers de toekomstige uitdaging op het gebied van flexibiliteit onderschatten. Volgens cijfers van Wood Mackenzie maakte de Europe, Middle East & Africa (EMEA-)regio in 2014 zo’n 44 procent van de wereldwijde energieopslagmarkt uit. Dit daalde tot 30 procent vorig jaar en zal naar verwachting verder dalen tot 20 procent in 2025 en 13 procent in 2030.

Voor-de-metermarkt
De voor-de-metermarkt neemt wereldwijd een grote vlucht, terwijl Wood Mackenzie in Europa slechts een klein aantal projecten ziet. Hoewel Wood Mackenzie wijst op een gebrek aan ontwikkeling op het gebied van opslag, wordt de behoefte aan flexibiliteit en opslag in Europa langzaamaan steeds meer erkend. McCarthy hierover: ‘De Europese Commissie eist nu een eerlijke deelname aan energieopslag in capaciteit en aanverwante markten via haar Clean Energy Package, dat is een vooruitgang.’

Kaders ontwikkelen
Het is volgens McCarthy algemeen aanvaard dat de enige manier om een pijplijn aan projecten te creëren, is via door de overheid gecontroleerde veilingen met een laag risico. ‘De huidige veilingen in Europa voor hernieuwbare energie bieden weinig of geen waarde voor flexibiliteit, vandaar het gebrek aan een geloofwaardige pijplijn voor hybride projecten in vergelijking met wereldwijde tegenhangers. Om de markt een eerste pijplijn van projecten te laten ontwikkelen, moeten aparte veilingpotten worden geopend voor hybride projecten voor hernieuwbare energie. Deze veilingen moeten worden ontworpen om optimale configuraties van hybride systemen te stimuleren.’

Doet Europa dit niet, loopt hij het risico de ontwikkeling en verovering van het mondiale marktaandeel voor energieopslag mis te lopen. Als Europese beleidsmakers de groeiende flexibiliteitskloof niet gaan inzien en kaders ontwikkelen om deze aan te pakken, zal de markt waarschijnlijk onvoldoende voorbereid zijn. Dit kan er volgens McCarthy toe leiden dat systeem- en marktprijzen volatieler en instabieler worden dan nodig is.