Holland Solar presenteert 5 strategieën voor aardgasvrije huizen met zonnewarmte

Holland Solar presenteerde half oktober een position paper over zonnewarmte. In de paper beschrijft de brancheorganisatie concrete beleidskeuzen voor gemeenten, provincies en het kabinet om zonnewarmte optimaal te benutten als oplossing voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving.

Aardgasvrij maken
In de position paper pleit Holland Solar ook voor een zo neutraal mogelijk platform waar consumenten en gemeentelijke ambtenaren, verantwoordelijk voor de warmtetransitie, overzichtelijke, toegankelijke en goede informatie kunnen vinden over het aardgasvrij maken van woningen.

‘Het Expertise Centrum Warmte is dit momenteel al, maar zou nog beter de voor-en nadelen van verschillende duurzamewarmtesystemen voor verschillende woningtypen van verschillende bouwjaren kunnen doorrekenen’, schrijft Holland Solar in de position paper. ‘Daarnaast is het van belang dat het combineren van technieken mee wordt genomen in de 5 strategieën hoe Nederland aardgas vrij kan worden. Ook pleit Holland Solar voor een “strategie 0”, waarbij “geen-spijt”-maatregelen zoals huishoudelijke zonneboilers en isolatiemaatregelen goed uitgelegd worden, gericht op wijken die in een veel latere fase van het gas afgaan. Want ook bij deze wijken valt er nu al veel gas te besparen als er direct voor een zonnewarmte-aardgascombinatie gekozen wordt.’

Strategie 1: aanvulling zonnewarmte met all-electric en warmtepompen
Woonwijken kunnen volgens Holland Solar verwarmd worden met elektrische warmtepompen en boilers. Deze strategie is geschikt voor locaties waar een warmtenet niet mogelijk of wenselijk is en waar woningen geschikt te maken zijn voor warmtepompen. 

‘Een nadeel van deze strategie is het ontstaan van grote elektrische vraagpieken. Er is immers te verwachten dat de elektrische verwarmingssystemen tegelijkertijd aangaan wanneer de buitentemperatuur daalt’, schrijft Holland Solar. ‘Hiervoor is dus een verzwaring van de elektriciteitsnetten nodig, met ingeschatte kosten die oplopen tot ruim 9 miljard euro per jaar.  Een lagere stijging van het elektrisch piekvermogen is met name in de winter voordelig, omdat deze collectieve netkosten zullen dalen. Berenschot stelt dat het inzetten op zonnewarmtesystemen als bron voor warmtepompen kan leiden tot een daling van de elektriciteitspiekvraag met ruim 11 gigawatt. Zonnewarmtesystemen kunnen dus een grote collectieve kostenbesparing opleveren.’

Strategie 2 en 3: extra bron voor warmtenetten
Ook bij een strategie met warmtenetten kan zonnewarmte volgens Holland Solar een zinvolle bijdrage leveren. ‘Zonnewarmte kan als schone warmtebron invoeden op het warmtenet. Bij het gebruik van warmte uit de bodem of water kan zonnewarmte een goede rol spelen bij de verplichte regeneratie van de warmte in de bodem of het oppervlaktewater; de bodem zou anders veel te koud worden om in de winter nog voldoende warmte te leveren. Door zonnewarmte de bodem in te voeden, blijft de temperatuur van de bodem of het oppervlaktewater behouden. Deze manier van het compleet inrichten van het warmtesysteem is in het bijzonder effectief voor midden- en lagetemperatuurnetten.’

Holland Solar is er voorstander van zoveel mogelijk te kiezen voor lagetemperatuurwarmtenetten, zodat er voldoende opties voorhanden zijn om duurzame warmte toe te voegen aan het net. Deze typen toepassingen zullen volgens de brancheorganisatie dan wel goed in de subsidieregeling SDE++ moeten passen; zoals het aantal vollasturen dat substantieel omhoog zou kunnen wanneer er sprake is van een aansluiting op een warmtenet. Een andere toekomstige mogelijkheid is het salderen van warmte via warmtenetten: als de gebruiker warmte overheeft, kan de buurman dat tegen vastgestelde tarieven gebruiken voor zijn douche.

Strategie 4 en 5: aanvulling zonnewarmte in combinatie met groengas en waterstof
‘Er wordt veel mogelijk met de komst van hernieuwbare gassen zoals groen gas en waterstof’, schrijft Holland Solar. ‘Momenteel is er echter een tekort aan beide gassen. Sowieso zullen deze gassen naar het lijkt blijvend duur zijn, aangezien ze gemaakt worden uit dure dragers zoals elektriciteit en eventueel biomassa. Daarnaast hebben deze stoffen te maken hebben met grote conversieverliezen. Zonnewarmtesystemen maken het sneller mogelijk om te kiezen voor deze 2 strategieën: er is door de inzet van zonnewarmte op veel momenten geen of minder gas nodig voor warmtapwater en ruimteverwarming. Hierdoor daalt de vraag naar duurzame gassen en kan dus de hoeveelheid beschikbare gassen over meer gebouwen verdeeld worden. Hierdoor is het mogelijk om de warmtetransitie te versnellen.’