De potentie van solar trackers: ‘Dubbelzijdige zonnepanelen met trackers banen de weg voor agri-pv’

Ondanks de kansen krijgt de technologie in Nederland nog nauwelijks voet aan de grond. Innovatie en de toetreding van nieuwe marktpartijen moeten daar in de komende jaren verandering in brengen… ‘Dubbelzijdige zonnepanelen met enkelassige solar trackers zijn dé technologie van de nabije toekomst’, stelt Kay Cesar van het Nationaal Consortium Zon in Landschap.

‘Als je bifaciale zonnepanelen combineert met trackers kun je in een klein kikkerlandje als Nederland een wezenlijke meerwaarde creëren’, vervolgt Cesar. ‘Je gaat de energieproductie niet alleen optimaliseren in ruimte – te weten de ruimtelijke indeling van een zonnepark ten bate van dubbelfuncties zoals ecologie, recreatie en agri-pv – maar ook in tijd.’

Het werkingsprincipe van trackers is simpel. Een speciaal enkelassig montagesysteem maakt het mogelijk om de hellingshoek van de zonnepanelen continu te wijzigen. Met behulp van een algoritme worden de zonnepanelen gedurende de dag optimaal gepositioneerd. Daarbij kunnen zonnepanelen zelfs bijna verticaal komen te staan om bijvoorbeeld tijdens een regenbui de bewatering van de grond te optimaliseren. Zo kan ook de belichting van de ondergrond geoptimaliseerd worden en dat is weer interessant voor ecologie en agri-pv: de combinatie van akkerbouw met zonnepanelen.

Akkerbouw
En daar komt het topsectorenproject Symbizon om de hoek kijken. Vanuit consortium Zon in Landschap hebben TNO, Vattenfall, het Rijksvastgoedbedrijf, ERF, Hemus en Aeres Hogeschool de handen ineengeslagen om een antwoord te vinden op maatschappelijke weerstand tegen zonnepanelen op landbouwgrond. Symbizon richt zich hiertoe op een succesvolle combinatie van strokenteeltlandbouw met zonnepanelen. ‘Door dubbelzijdige zonnepanelen te plaatsen en deze uit te rusten met trackers willen we niet alleen stroom- en voedselproductie combineren, maar ook de ecologische eigenschappen van de gronden verbeteren en een positieve businesscase voor de agrariër creëren. Binnen het project wordt hiertoe een zonvolg-algoritme ontwikkeld dat bijvoorbeeld gewas- en energieopbrengst, het effect van kruidenstroken, de weersvoorspelling, de energieprijs en de bodemgesteldheid monitort en waar mogelijk optimaliseert.’

Andere belangen
Het gecombineerde gebruik van pv en landbouw zal volgens Cesar een lagere dichtheid aan zonnepanelen per hectare hebben en met een bifaciaal zonvolgsysteem kan de stroomopbrengst toch hoog gehouden worden. ‘In de toekomst weeg je dus een maximale stroomopbrengst af tegen andere belangen. Het is nu al de verwachting dat mondiaal tussen de 40 en 50 procent van de grondgebonden zonneparken in de toekomst uit enkelassige solar trackers bestaat. Door de meerwaarde voor onder andere ecologie en agri-pv aan te tonen, zal dit percentage mogelijk nog hoger worden. Daarmee maximaliseer je namelijk de stroomproductie op momenten dat je de zon kan oogsten. Tegelijkertijd is het voor Nederlandse projectontwikkelaars nog een uitdaging om de waarde van stroom naar zowel functie als tijd te kwalificeren. Hoe verandert de waarde van mijn zonnepark als ik de stroom per uur of kwartier moet afrekenen? Als alle zonneparken gelijktijdig stroom produceren, is de waarde nihil. Een tracker is dan een mooi instrument om daarop in te spelen en op die momenten de gewassen meer zon te gunnen, omdat de stroom dan toch nauwelijks iets oplevert.’

Lees hier het volledige artikel ‘De potentie van solar trackers’ in de september 2020-editie van Solar Magazine.