Vogelbescherming Nederland riep afgelopen april al op om geen drijvende zonnepanelen te plaatsen in natuurgebieden. De organisatie stelde toen bezorgd te zijn over het toenemend aantal plannen om zonnepanelen op open water te plaatsen.
Alternatieven onderzoeken
Vogelbescherming Nederland heeft nu samen met Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland, Het Flevo-landschap, It Fryske Gea en Sportvisserij Nederland een brandbrief gestuurd omdat het IJsselmeergebied in meerdere Regionale Energiestrategieën is aangewezen als zoekgebied voor zonnepanelen en windmolens.
Het IJsselmeergebied is een beschermd natuurgebied met Natura 2000-status en is daarmee volgens de organisaties absoluut ongeschikt voor grootschalige opwekking van energie. De natuurorganisaties stellen groot voorstander te zijn van de energietransitie, maar dat mag niet ten koste gaan van de natuurwaarden van het IJsselmeergebied. Alternatieven moeten beter worden onderzocht. Naast de klimaatcrisis heeft Nederland volgens de schrijvers te maken met een biodiversiteitscrisis. ‘De keuze voor energiewinning in natuurgebieden gaat totaal voorbij aan de dramatische achteruitgang van de biodiversiteit in Nederland’, aldus de brandbrief.
Drijvende zonnepanelen
Met de aanleg van windparken in het IJsselmeergebied gaat er volgens de organisaties belangrijk leefgebied verloren van beschermde en bedreigde vogelsoorten. ‘Ook vliegen vleermuizen en vogels zoals de zeearend (in de nacht, of bij slecht weer) tegen de windturbines aan, wat ze veelal niet overleven. Onderzoek wijst uit dat windmolens slecht zijn te verenigen met een Natura 2000-status en de daaraan gekoppelde doelen. Desondanks is er toch vergunning verleend voor 2 nieuwe, grote windparken in het IJsselmeergebied: 89 turbines in clusteropstelling nabij Breezanddijk en 61 turbines, waarvan 21 van het hoogste type (248 meter) voor de kust van Flevoland. De plannen van de Regionale Energiestrategieën komen hier nog bovenop.’
‘Ook velden met drijvende zonnepanelen op het water gaan ten koste van leefgebied van beschermde en bedreigde vogels, zoals de toppereend’, vervolgt men. ‘Het water wordt ongeschikt voor foeragerende en rustende watervogels. Bovendien nemen de panelen licht weg, wat van invloed is op het onderwaterleven en de voedselvoorziening van allerlei dieren. Minder licht betekent minder plankton en waterplanten, dus minder zuurstofproductie in het water. Dit heeft directe gevolgen voor de visstand, waarmee het ook niet goed gaat in het IJsselmeergebied.’
Zonneladder
De natuurorganisaties doen een dringende oproep aan de energieregio’s om de ‘Zonneladder’ toe te passen die door de rijksoverheid is vastgesteld. ‘Nog lang niet alle daken, gevels en geluidswallen zijn goed benut en er zijn ook genoeg onaantrekkelijke of braakliggende terreinen die geschikt zijn voor de aanleg van zonneparken, zoals stroken langs snelwegen, onverkoopbare bouwgronden en ongebruikte industrieterreinen.’