NEN maakt normtekst voor buurtbatterijen

De 16 commissieleden komen fysiek eens per 8 tot 10 weken bij elkaar en hebben tussentijds regelmatig contact om de snelheid erin te houden om zodoende aan het eind van het jaar de norm te kunnen presenteren. Dat is nodig, want de buurtbatterij is in opkomst.

Stationair en mobiel
Michiel Wiggers is technisch directeur bij iwell en commissielid. Wiggers over de normtekst: ‘“Buurtbatterijen” is een verzamelnaam voor alle energieopslagsystemen die we gaan tegenkomen, deels in het energienet, maar ook losgekoppeld van het energienet. We trekken op dit moment een ondergrens bij batterijsystemen tot 25 kilowattuur energie-inhoud. We maken verder geen onderscheid in type energieopslagchemie. Veel mensen kennen lithium-ionbatterijen, maar er worden op het moment ook veel andere typen batterijen ontwikkeld, zoals zeezout-, zoutwater- en  ‘flow’-batterijen. Deze vallen allemaal onder de norm. Uitgesloten is energieopslag in mechanische vorm, zoals bij vliegwielen, energieopslag in gasvormig waterstof en energieopslag in condensatoren. Een buurtbatterij kan zowel stationair als mobiel zijn. Denk in het eerste geval aan een grote batterij die helpt het net te balanceren, bijvoorbeeld naast een grote duurzame energieopwekker als een windturbine, of een batterij in een wijk die tijdelijk helpt het net en de wijktransformatoren en schakelstations te ondersteunen. Maar we zien ook steeds meer mobiele toepassingen. Mede door de strengere milieuregels worden batterijen vaker ingezet als alternatief voor mobiele dieselaggregaten, bijvoorbeeld op festivals, als extra vermogen bij tijdelijke laadpleinen of tijdens bouwprojecten.’

Nog geen specifieke norm
Op dit moment is er namelijk nog geen specifieke norm voor de bedrijfsvoering van buurtbatterijen en gezien de snelle ontwikkelingen is het volgens de betrokkenen hoog tijd. Internationaal zijn er wel productnormen, maar die zijn niet een-op-een te kopiëren naar de Nederlandse situatie en die zeggen vaak ook niets over hoe de batterijsystemen gebruikt kunnen worden in hun omgeving. En verschillende partijen hebben juist behoefte aan zekerheid over hoe de buurtbatterijen veilig zijn in te zetten.

De norm moet volgens Wiggers uitleggen waar de batterij aan moet voldoen, maar ook wat een gebruiker ervan mag verwachten en hoe instanties qua vergunningverlening om moeten gaan met buurtbatterijen. ‘Dit moet zorgen voor universele toepassing van de regels in Nederland en een veilige bedrijfsvoering van de batterijen. Het schept duidelijkheid voor alle partijen. We schrijven de norm(tekst) als aanvulling op de NEN3140 “Bedrijfsvoering van elektrische installaties - Laagspanning”, waar deze in onze ogen tekortschiet op het gebied van energieopslagsystemen. We focussen ons op de veilige en uniforme bedrijfsvoering van de batterijen.’

Openbare commentaarronde
In de commissie zit een brede selectie aan partijen, om een zo compleet mogelijke norm te kunnen schrijven. Bijvoorbeeld vertegenwoordigers van potentiële klanten/gebruikers van buurtbatterijen, zoals netbeheerders en woningcorporaties. Ook zijn de gemeenten vertegenwoordigd, omdat zij een rol zullen spelen in de vergunningen die nodig zijn voor het plaatsen van de buurtbatterijen. Verder zitten partijen aan tafel die buurtbatterijen ontwikkelen en produceren. Ook zit er kennis vanuit de installateurs aan tafel. ‘Onze taak als commissie is om een stuk op te stellen. Dit wordt eerst intern bij de NEN gecheckt op relevantie, juist taalgebruik, juiste vorm et cetera.’

‘We vallen onder de verantwoordelijkheid van normcommissie NEC 623 Werkvoorschriften, dus die moet ook nog eens goedkeuring geven aan het stuk voordat het een openbare commentaarronde ingaat. Ingekomen commentaar wordt door de commissie behandeld en verwerkt tot een finale norm, waarna wordt overgegaan tot publicatie.’