Regionale Energiestrategie Noordoost-Brabant: honderden hectares zonnedaken en zonneparken op komst

Het aanbod van de RES-regio is onderdeel van de totale Nederlandse ambitie op het gebied van duurzame energie: het opwekken van 35 terawattuur hernieuwbare energie op land in 2030. De 0,50 terawattuur bestaat uit grootschalige opwek van elektriciteit uit wind op land, zon op land en zon op daken. De betrokken gemeenten zijn ’s-Hertogenbosch, Bernheze, Boekel, Boxmeer, Boxtel, Cuijk, Grave, Haaren, Landerd, Meierijstad, Mill en Sint Hubert, Oss, Sint Anthonis, Sint-Michielsgestel, Uden en Vught.

4,3 procent
De stuurgroep heeft nu de voorlopige concept-RES opgesteld waarin is vastgelegd dat de RES-regio Noordoost-Brabant 4,3 procent van de landelijke doelstelling gaat realiseren, oftewel 5,5 petajoule hernieuwbare elektriciteit. De gemeenteraden en besturen wordt gevraagd de concept-RES vast te stellen. Met de vaststelling committeren de gemeenten  en waterschappen zich aan de opgave, de leidende regionale principes en het principe van het afwegingskader.

Volgens de oorspronkelijke planning moesten de regio's uiterlijk 1 juni 2020 de bestuurlijk vastgestelde concept-RES indienen, maar die deadline is voor alle RES-regio’s nu verschoven naar 1 oktober 2020. Deze dienen vervolgens voor de nieuwe datum van 1 juli 2021 omgezet te worden naar de RES 1.0.

Projecten in de pijplijn
Voor de regio is in beeld gebracht waar men in 2030 staat als de grootschalige hernieuwbare elektriciteitsprojecten (groter dan 15 kilowattpiek) worden gerealiseerd die nu in de pijplijn zitten. Het gaat dan om projecten die zijn vergund, waarvoor subsidie is verleend of die zijn opgenomen in vastgesteld beleid. Hierbij is uitgegaan van:

• Vergunde of in procedure zijnde windprojecten: Windpark Elzenburg de Geer, Windpark Veghel en windpark de Rietvelden.
• De realisatie van 50 procent van de reeds beschikte SDE+-subsidie zon-op-dak: 185 hectare zonnedaken.
• Zon-op-veld vastgesteld in beleid: 128 hectare zonneparken.

Deze pijplijnprojecten zijn goed voor 4 terawattuur.

Nog te realiseren
De nog te realiseren regionale opgave van 1,5 terawattuur ziet er dan als volgt uit:

• Projecten in pijplijn: 0,4 terawattuur.
• Nog te realiseren grootschalig zon op dak: 0,4 terawattuur bij benutting van 40 procent van het potentieel.
• Nog te realiseren wind / zon-op-veld: 0,7 terawattuur (dit staat gelijk aan 58 windturbines of 830 hectare aan zonneweiden.
• Totaal nog te doen: 1,5 terawattuur.

Enexis ziet knelpunten
Voor de voorlopige concept-RES van Noordoost-Brabant is netbeheerder Enexis gevraagd om een netimpactrapportage te maken. Voor elektriciteit geldt dat er op dit moment op regionale schaal nog transportcapaciteit beschikbaar is, deze capaciteit is  echter beperkt.

Uit de doorrekening van Enexis komen de volgende aandachtspunten naar voren:

• In en rondom de regio Noordoost-Brabant bevinden zich momenteel al 4 knelpunten op hoogspannings/middenspanningsstations: Cuijk, Haps, Gennep en Venray. Er zijn hier plannen voor nieuwe stations. Bij de planning van grootschalige opwek is het aan te bevelen om rekening te houden met de tijd die nodig is voor de realisatie hiervan.
• De stations ‘s-Hertogenbosch Noord, Boxtel en het naburige Tilburg Noord zijn niet meer uit te breiden. Er zijn gesprekken over een nieuw koppelpunt en een nieuw station. Als hier overeenstemming over is bereikt met onder andere TenneT, kan het nog zeker 6 tot 7 jaar duren voordat deze plannen gerealiseerd zijn. Daarom wordt aanbevolen hier op korte termijn grootschalige opwek beperkt te ontwikkelen. En voor de langere termijn rekening te houden met de locatie en capaciteit van het eventuele nieuwe station.

Regionale Structuur Warmte
Voor de opwek van duurzame warmte is de opgave voor de RES-regio Noordoost-Brabant bepaald op 3,0 petajoule. De komende jaren is de opgave om vanuit de Transitievisies Warmte (TVW’s) die elke gemeente opstelt, de voorbereidingen te treffen om samen met de markt de grote uitrol van de vervanging van aardgas door duurzame bronnen na 2030 te realiseren.

In de Regionale Structuur Warmte stelt de RES-regio Noordoost-Brabant op dit moment geen bronnen te kennen die een bovengemeentelijke potentie hebben. Dat betekent dat de gemeenten in de Transitievisie Warmte de afweging maken welke lokale bron aan de warmtevraag gekoppeld wordt. Zonnewarmte (red. zonthermie) wordt daarbij genoemd als een van de oplossingen die mogelijk overal toepasbaar is.

Bekijk hier alle reeds opgeleverde (concept) Regionale Energiestrategieën in het speciale dossier van Solar Magazine.