Friese ZonneWIJzer pleit voor innovatie: 'Niet voor een dubbeltje op de eerste rang'

De ZonneWIJzer is een handreiking voor gemeenten en ontwikkelaars bij het ontwikkelen van zonneweides en kan volgens de FMF worden gebruikt als input voor de Regionale Energie Strategie (RES). De eerste ZonneWIJzer is in ontvangst genomen door de Friese gedeputeerde Sietske Poepjes.

5 uitgangspunten
De 5 in de de ZonneWIJzer geformuleerde uitgangspunten zijn:

1. Eerst zon op daken en objecten in de gebouwde omgeving en parallel beperkt op land.
2. Bij een zonnepark verbetert de leefomgeving van mens, plant en dier.
3. Een zonnepark is tenminste voor 50 procent lokaal eigendom.
4. Participatie van belanghebbenden en omwonenden bij het ontwikkelen van een zonnepark.
5. De ZonneWIJzer als instrument bij de uitvoering van de Friese Regionale Energie Strategie.

Dubbeltje
Bij zon op land hanteert de FMF verder 8 principes, te weten:

1. Het Friese landschap staat centraal bij de ontwikkeling van een zonnepark: de 'mienskip' (red. de gemeenschap) is de reden waarom de FMF het landschap, de leefomgeving centraal stelt bij de duurzame energietransitie.
2. Het zonnepark wordt zorgvuldig geïntegreerd in het landschap: de FMF wil voorkomen, dat zonneparken door hun omvang en vormgeving een stoorzender worden in de beleving van het landschap.
3. Een zonnepark is multifunctioneel, wekt niet slechts energie op en draagt bij aan biodiversiteitsherstel: het integreren van een zonnepark in landelijk gebied met de intentie bij te dragen aan de lokale leefomgeving leidt volgens de FMF per definitie tot een zonnepark, dat niet slechts energie opwekt. De organisatie vraagt overheden om in wet- en regelgeving te anticiperen op gecombineerd landgebruik.
4. Omwonenden, de grondeigenaar en belanghebbenden participeren in de ontwikkeling: de grondeigenaar, belanghebbenden en omwonenden participeren in het proces van ontwikkeling en realisatie van een zonnepark. Denk aan afspraken over het ontwerp van het energieproject, over de ruimtelijke inpassing, mogelijke financiële participatie en opbrengsten voor de lokale omgeving.
5. Een zonnepark is tenminste voor 50 procent lokaal eigendom: met de ambitie van ten minste 50 procent lokaal eigendom streeft FMF naar financiële participatie in de vorm van investeringen en ondernemerschap van omwonenden en belanghebbenden. Het gaat om collectief eigendom in de vorm van een coöperatie of vereniging
6. Een ontwikkelaar is een maatschappelijk verantwoord ondernemer, die technologische innovaties benut bij de realisatie van een zonnepark: de FMF roept initiatiefnemers op technologische innovaties toe te passen bij de ontwikkeling van hun zonnepark. 'Overweeg de meest geavanceerde zonnepanelen qua rendement, lichtdoorlatendheid en wendbaarheid. Bespaar niet op kwaliteit wanneer het gaat om onze toekomstige leefomgeving. We willen niet voor een dubbeltje op de eerste rang', aldus de FMF.
7. Nieuwe zonneparken hebben een tijdelijk karakter en worden zero waste ontwikkeld: de FMF is voor het opruimen van zonneparken zonder afval in het landschap achter te laten. Dit schept de mogelijkheid het oorspronkelijk grondgebruik, zoals landbouw of recreatie te hervatten.
8. Elk zonnepark wordt beheerd op basis van een monitor voor biodiversiteit: met het oog op het beheer van het landschap is het cruciaal om de effecten van een zonnepark te meten. Bij het ontwerp van zonneparken streeft FMF naar een meerwaarde voor de lokale omgeving, voor mens, natuur én klimaat.