Regionale Energiestrategie Amsterdam: helft grote daken moet in 2030 zonnepanelen hebben

Op deze grote daken moet te zijner tijd 400 megawattpiek aan zonnepanelen zijn geplaatst. Verder is in de concept-RES ook vastgelegd dat er zonnepanelen komen bij P+R-locaties, langs wegen, bij metrostations en op braakliggende terreinen. Amsterdammers krijgen hulp om op kleine daken in totaal 150 megawattpiek zonnepanelen te realiseren. Ook bedrijven krijgen steun om hun daken te benutten.

Onderdeel van RES-regio
Amsterdam is onderdeel van een van de 30 RES-regio’s, te weten de Regio Noord-Holland Zuid. Naast Amsterdam behoren daartoe ook Aalsmeer, Amstelveen, Beemster, Beverwijk, Blaricum, Bloemendaal, Diemen, Edam-Volendam, Gooise Meren, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Haarlemmermeer, Heemskerk, Heemstede, Hilversum, Huizen, Landsmeer, Laren, Oostzaan, Ouder-Amstel, Purmerend, Uithoorn, Velsen, Waterland, Weesp, Wijdemeren, Wormerland, Zaanstad en Zandvoort.

Bekijk hier in het Solar Magazine-dossier alle (concept-)RES’en die reeds door de 30 Nederlandse regio’s opgeleverd zijn.

Zeeland presenteerde afgelopen najaar als eerste RES-regio een concept-RES met een doel van 1 gigawattpiek zonnepanelen in 2030. Amsterdam is nu de eerste gemeente die een concept-RES presenteert. De inbreng van Amsterdam wordt meegenomen in de concept-RES van de regio Noord-Holland Zuid. De Amsterdamse gemeenteraad kan wensen en bedenkingen uiten en behandelt de concept-RES Amsterdam op 11 maart 2020.

3,8 terawattuur elektriciteit
Met een volgens de concept-RES huidige elektriciteitsvraag van 3,8 terawattuur – woningen en utiliteiten zoals bedrijfsgebouwen, kantoren en winkels, maar ook scholen en ziekenhuizen – is Amsterdam verantwoordelijk voor ongeveer de helft van de totale elektriciteitsvraag in de regio Noord-Holland Zuid. De warmtevraag van Amsterdam komt neer op 6,9 terawattuur. Voor zowel de elektriciteits- als de warmtevraag heeft Amsterdam volgens de concept-RES niet genoeg opwekpotentie om te voorzien in de eigen vraag.

‘Geen dak onbenut’
Amsterdam streeft ernaar om geen dak onbenut te laten. De ambitie in de Routekaart Klimaatneutraal van 250 megawattpiek (238 gigawattuur) voor 2022 komt overeen met circa 1 miljoen zonnepanelen.

Vanwege de enorme potentie op de daken van Amsterdam en de beperkte ruimte in de stad legt Amsterdam de focus op gebruik van daken voor de opwek van zonne-energie. Uit de RES-analyse voor Amsterdam blijkt dat de opwek van zonne-energie op grote daken tot 2030 het meest kan bijdragen aan de groei van opgewekte duurzame elektriciteit. De totale potentie van de daken als plek om zonne-energie op te wekken is 1.100 megawattpiek, verdeeld over grote en kleine daken. De ambitie is om de helft daarvan, oftewel 550 megawattpiek (520 gigawattuur) in 2030 te realiseren, waarvan 400 megawattpiek (380 gigawattuur) op grote daken.

Als 60 procent van de capaciteit van de grote daken benut wordt, kan namelijk dit volume van 400 worden opgewekt in 2030. Naast de grote daken leveren ook kleine daken in Amsterdam een significante bijdrage aan de opwek van duurzame energie. De opwek van duurzame energie op kleine daken is in de periode tot 2030 groter dan de voor de concept-RES berekende bijdrage van zon op alternatieve locaties als agrarische grond et cetera.

Dubbel ruimtegebruik
Naast daken zet Amsterdam in op andere vormen van dubbel ruimtegebruik. Zo wordt gekeken naar zonneprojecten op P&R-locaties (in combinatie met het laden van elektrische mobiliteit) en worden scenario’s uitgewerkt voor tijdelijke zonnevelden op braakliggend terrein (bijvoorbeeld Strandeiland, IJburg).

Ook werkt Amsterdam samen met Rijkswaterstaat aan het gebruik van geschikte locaties langs snelwegen, zoals taluds, geluidsschermen of anders. In eerste instantie richt Amsterdam zich op de Westrandweg (A5). De infrastructuur wordt hier niet aangepast de komende 15 jaar en de panelen zijn goed in te passen in de omgeving. Amsterdam heeft geen doelstelling voor de opwek van energie in landschappelijk gebied of op water en hanteert daarom een regeling ‘nee tenzij’. Amsterdam gebruikt de ‘ladder voor het landschap’ om een afweging te maken tussen de ruimteclaims voor de energietransitie en die van andere landschapsfuncties. Zo heeft het de voorkeur om door het toepassen van dubbel ruimtegebruik een initiatief binnen de stadsgrenzen of op een bedrijventerrein te realiseren.