logo
wvhj2023
(foto: Rijksoverheid)
(foto: Rijksoverheid)
21 november 2016

Open brief aan Mark Rutte | Jij weet het als geen ander…

Beste Mark, er wordt erg veel gezegd en geschreven over de energietransitie. De overgang van een fossiele samenleving naar een samenleving die gebaseerd is op duurzame energie is zeker niet eenvoudig.

Het gaat immers om een groot veranderingsproces. We komen als Nederland slecht uit de duurzame startblokken en zullen onze doelstellingen voor de korte termijn (2023) waarschijnlijk niet halen. Als rijk land maken we ons daarmee onsterfelijk belachelijk. Ook onze doelstellingen op de langere termijn (2050) zullen moeilijk te bereiken zijn. Het belangrijkste aspect van dit veranderingsproces wordt immers steevast vergeten: het betrekken van de 17 miljoen consumenten.

Als geen ander, Mark, weet jij dat het hier gaat om een heel groot veranderingsproces. Je hebt veel ervaring opgedaan op het gebied van veranderingsmanagement. Als premier, maar niet in het minst ook daarvoor bij Unilever. Je was er goed in, dat je de mensen moet betrekken zit in je genen. Je kent de literatuur – Kotter, Jaworski, Collins et cetera – en je hebt menig verandertraject ontwikkeld, begeleid en tot een succes gemaakt. Ik ben er van overtuigd dat kennis op dit gebied uit het bedrijfsleven zeer bruikbaar is om van de energietransitie een succes te maken, en daaruit leren we dat draagvlak een noodzakelijke voorwaarde is. Als de 17 miljoen consumenten niet worden betrokken gaat de energietransitie niet slagen! Dan halen we de doelstellingen van het Klimaatakkoord niet, dan halen we doelstellingen van Parijs niet.

Waar staan we op dit moment?

Er is een Energieakkoord gesloten tussen een breed spectrum aan maatschappelijke  partijen. Via de commissie borging wordt de voortgang van de vele afspraken gevolgd. Maar de doelstelling van 16 procent duurzame energie in 2023 lijkt nog ver weg. Op dit moment zit Nederland maar net boven de 5 procent. In Europa doen alleen Malta en Luxemburg het nog slechter. Hoe gaan we dat ooit aan onze (klein-) kinderen uitleggen?

Het Energierapport van minister Kamp richt zich op 2050. Via de Energiedialoog worden wetenschappers, bewoners, bedrijven en ondernemers uitgenodigd om mee te denken over de eigen energievoorziening en de toekomstige energie in Nederland. Een goed initiatief.

De vele notities en acties op het gebied van duurzaamheid gaan echter ook hier volledig voorbij aan het betrekken van de 17 miljoen burgers. De veranderingen worden ontwikkeld vóór de consument en niet mét de consument. De consument hoort alle verhalen over smeltende ijskappen en stervende ijsbeertjes en wordt er niet warm of koud van. Intellectueel begrijpt hij het maar emotioneel doet het hem niks. De consument wordt dagelijks overspoeld met ellende en gaat ondertussen onverstoorbaar met een bak chips op de bank door met z’n televisieavond. De 17 miljoen hebben geen concreet gevoel bij wat er gebeurt als géén actie wordt genomen en al evenmin hebben ze een beeld van hun eigen nieuwe toekomst. Laat staan dat ze die aantrekkelijk zouden vinden. Deze aspecten zijn echter cruciaal voor een veranderingsproces. Mark, jij weet dat.

Maar er is gelukkig ook positief nieuws. Het gebruik van zonnepanelen door eigenaren en huurders van woningen is de afgelopen jaren sterk gestegen. Bijna een half miljoen woningen komen via zonne-energie al aan een groot deel van hun eigen energie. Het aantal woningen met zonnepanelen blijft gestaag stijgen. De salderingsregeling blijkt een perfect middel voor zowel koop- als huurwoningen om zelf te investeren in zonne-energie. De consument ziet zijn voordeel wel. De basis voor verdere groei is aanwezig en dat is ook een absolute noodzaak gezien al onze nationale en internationale afspraken

Eigen zonne-energie opwekken en gebruiken doet iets met mensen. In een rapport van een woningcorporatie in Wageningen zegt een van de huurders: ‘De huur ging met 2 euro per paneel per maand omhoog, maar als ik handig ben verdien ik met datzelfde zonnepaneel 4 euro per maand’. In de praktijk zie je dat gebruikers van zonne-energie zich veel bewuster worden van hun energieverbruik en daardoor actiever worden als het gaat om het besparen op elektra. Ze gaan op alle denkbare manieren duurzamer leven en beslissen. Voor burgers worden zaken als energie besparen, isoleren, vergaand elektrificeren en elektrisch rijden onderdeel van hun nieuwe duurzame leven. Ze hebben geen overheid meer nodig die hun gebiedt wat ze wel en niet moeten doen. Ze gaan zelf duurzame beslissingen nemen.

Het is aan de overheid om dit veranderingsproces te versnellen, gebruik te maken van deze betrokkenheid en dit planmatig uit te bereiden naar 17 miljoen duurzame consumenten.

Het is van vitaal belang dat de overheid zo snel mogelijk plannen opstelt om de Nederlandse consumenten daadwerkelijk te betrekken bij de overgang naar een duurzame samenleving. Zonne-energie blijkt daarbij een uitstekende katalysator! De leiding van dit veranderingsproces zou ik graag neerleggen bij degene die daar het meest geschikt voor is. En als oud Unilever collega weet ik, dat ben jij Mark. 

Dat draagvlak van de burger nodig is, dat het zeer riskant is veranderingen vóór en niet met de consument te ontwikkelen, laten ons de recente ervaringen met referenda wel zien. De burger moet mogen meedoen en laagdrempelige zonne-energie is daarbij een cruciaal onderdeel.

In afwachting,

Hans Cornuit
Voorzitter  Stichting Zonne-energie Ondernemers Nederland (Z.O.N.)

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten