EU installeert voor eerst in 10 jaar minder zonnepanelen, doel 2030 onhaalbaar

Dat meldt koepelorganisatie SolarPower Europe in het onderzoeksrapport ‘EU Solar Market Outlook 2025-2030’. Nederland installeert dit jaar volgens het rapport 2,1 gigawattpiek aan zonnepanelen.

Doelstelling 2025 behaald
De Europese Unie heeft wel de doelstelling voor 2025 van 400 gigawattpiek geïnstalleerd zonnepaneelvermogen bereikt. Het totaal geïnstalleerd vermogen bedraagt namelijk 406 gigawattpiek.

Toch betekent de installatie van 65,1 gigawattpiek nieuw pv-vermogen een krimp ten opzichte van de 65,6 gigawattpiek van vorig jaar. ‘Het cijfer lijkt klein, maar de symboliek is groot’, stelt Walburga Hemetsberger, chief executive officer van SolarPower Europe. ‘We hebben ons 2025-doel gehaald, maar voor het eerst valt ons 2030-doel buiten bereik. Deze onderbreking in de groei komt op een cruciaal moment waarop versnelling essentieel is. Zonne-energie levert nu voor Europa. In 2025 kwam 13 procent van Europa’s elektriciteit uit zonne-energie. In juni leverden we de meeste stroom van alle andere bronnen in de EU. Het is essentieel dat beleidsmakers nu robuuste kaders implementeren voor elektrificatie, systeemflexibiliteit en energieopslag.’

Daling in 2026 en 2027
De vertraging zal zich volgens de onderzoekers de komende jaren voortzetten. SolarPower Europe verwacht voor 2026 en 2027 verdere dalingen van de zonnepaneelverkopen, met een verwacht herstel vanaf 2028 en 2029. Pas in 2030 keert de EU terug naar het installatieniveau van 2025 met ongeveer 67 gigawattpiek aan jaarlijkse toevoegingen. In het meest waarschijnlijke scenario – het mediumscenario – bereikt de EU een geïnstalleerd vermogen van 718 gigawattpiek in 2030, waarmee de doelstelling van 750 gigawattpiek met ruim 30 gigawattpiek wordt gemist.

Alleen in het hoge scenario, waarbij de installaties stijgen van ongeveer 70 gigawattpiek in 2026 naar meer dan 95 gigawattpiek in 2030, wordt het Europese 2030-doel behaald. Het lage scenario toont een nog somberder beeld met slechts 664 gigawattpiek geïnstalleerd pv-vermogen in 2030.

Consumentenmarkt ingestort
De Europese consumentenmarkt voor zonnepanelen is sterk gekrompen. Waren huishoudens in 2023 nog goed voor 28 procent van de geïnstalleerde capaciteit in de EU, in 2025 is dat gedaald naar slechts 14 procent. In 2024 zagen 17 markten de residentiële verkopen dalen, in 2025 steeg dit aantal naar 19 landen. Dit staat in schril contrast met 2023, toen slechts 6 consumentenmarkten een daling kenden.

De terugval weerspiegelt volgens de onderzoekers het afbouwen van steunregelingen voor dakgebonden zonnepaneelinstallatie in verschillende volwassen markten en de marktverzadiging doordat de early adopters inmiddels zonnepanelen hebben. Een onzekere omgeving na de energiecrisis, waarin steunregelingen werden geschrapt en huishoudens lagere energieprijzen ervaren, heeft de uitrol van zonnepanelen bij consumenten drastisch vertraagd.

Zonneparken nu dominant
Voor het eerst maken zonneparken daardoor meer dan 50 procent uit van de nieuw geïnstalleerde capaciteit. Grootschalige zonne-energieprojecten blijven het meest veerkrachtige segment, met slechts 8 markten die een daling lieten zien ten opzichte van 2024. De huidige hoge installatieniveaus weerspiegelen grotendeels de grote volumes aan capaciteit die tijdens de sterke periode 2022-2024 in veilingen werden toegewezen en waarvoor stroomafnameovereenkomsten werden getekend.

Deze projecten worden nu aangesloten op het stroomnet, zelfs terwijl de economische vooruitzichten voor nieuwe projecten uitdagender zijn geworden. Zelfstandige zonneparken krijgen te maken met toenemende uitdagingen op het gebied van winstgevendheid, waarbij een groeiend aantal uren met negatieve stroomprijzen de inkomsten aantasten. De helft van de top 10 markten installeerde in 2025 minder zonnepanelen dan in 2024: Italië, Polen, Griekenland, Nederland en Portugal.

Uitdagingen op verschillende fronten
De marktvoorwaarden variëren in de EU, maar er zijn gemeenschappelijke barrières. Het rapport richt zich in zijn beleidsaanbevelingen op het herdefiniëren van energiezekerheid rond hernieuwbare bronnen, het aannemen van een uitgebreide strategie voor flexibiliteit, het verbeteren van vergunningsprocedures, het stimuleren van de dakmarkt voor zonnepanelen en het duurzamer en veerkrachtiger maken van toeleveringsketens.

De vertraging in de dakgebonden pv-markt, onvoldoende flexibiliteit, regelgevende onzekerheden en aanhoudende beperkingen op het gebied van landgebruik en vergunningen dragen allemaal bij aan het lagere installatieniveau. Dit zorgt er ook voor sombere vooruitzichten voor de periode 2026-2030, waarbij de scenario’s aantonen dat het huidige beleid en de marktvoorwaarden niet voldoende zullen zijn om het Europese doel van 750 gigawattpiek zonnepanelen in 2030 te bereiken, tenzij er beslissende verbeteringen plaatsvinden.

SolarPower Europe benadrukt dat beleidsmakers robuuste kaders moeten implementeren voor elektrificatie, systeemflexibiliteit en energieopslag om de uitrol van zonne-energie weer op het juiste spoor te krijgen.

Meer statistieken over de zonne-energiemarkt lezen? Lees dan het speciale Solar Magazine-dossier ‘De harde cijfers’.