Subsidieregeling energiecoöperaties opnieuw niet uitgeput, evaluatie in 2026

De regeling, die sinds 2021 meer dan 500 coöperatieve zonne- en windprojecten mogelijk heeft gemaakt, is een belangrijke financiële steunpilaar voor lokale energietransitie. Dit jaar is er 100 miljoen euro subsidiebudget beschikbaar – de regeling sluit op 1 oktober – maar dat budget zal opnieuw niet volledig gebruikt worden.

Financiële steun
De SCE is een exploitatiesubsidie voor lokale coöperatieve opwek van hernieuwbare elektriciteit uit zonne-energie, windenergie of waterkracht. Energiecoöperaties en Verenigingen van Eigenaren kunnen hiermee gezamenlijk duurzame-energieprojecten realiseren. Het ministerie stelt dat de regeling, die tot en met 2029 zal lopen, jaarlijks wordt beoordeeld op effectiviteit.

Ondanks de financiële ondersteuning is de financiële positie van energiegemeenschappen volgens het kabinet vaak kwetsbaar. Er zijn diverse regelingen, maar de businesscase blijft soms lastig rond te krijgen, wat volgens minister Hermans wordt versterkt door de dalende en steeds vaker negatieve stroomprijzen en stijgende onbalanskosten.

Onderuitputting budget
Een opvallend aspect is dat er de afgelopen openstellingsrondes sprake was van onderuitputting van het beschikbare subsidiebudget. Hermans benadrukt dat het niet-gebruikte geld wel beschikbaar blijft voor de SCE, met name voor het bekostigen van subsidies aan bestaande projecten en voor toekomstige openstellingsrondes.

Energiegemeenschappen hebben volgens de minister meer uitdagingen dan alleen subsidie. Ze kunnen prijsrisico's moeilijker spreiden vanwege de beperkte omvang van hun portfolio. Het ministerie ziet daarom meerwaarde in de doorontwikkeling naar integrale energiesystemen, waarin verschillende energiedragers worden gecombineerd.

Brancheorganisatie Energie Samen verkent momenteel de mogelijkheden om energiegemeenschappen kapitaalkrachtiger te maken, bijvoorbeeld via een eigenvermogenfonds. Daarnaast heeft minister Hermans het streven om de evaluatie van de SCE-regeling in het eerste kwartaal van 2026 af te ronden. De uitkomsten zullen bepalend zijn voor eventuele aanpassingen aan de regeling en de manier waarop de overheid lokale energiecoöperaties blijft ondersteunen bij hun verduurzamingsprojecten.