
Tegelijkertijd signaleren de onderzoekers dat er nog uitdagingen zijn rond inclusiviteit en betaalbaarheid.
Sterke bijdrage
Energiegemeenschappen dragen volgens TNO het sterkst bij aan participatie en duurzaamheid. Via wind- en zonne-energieprojecten en collectieve warmteoplossingen leveren deze gemeenschappen een belangrijke bijdrage aan het behalen van hernieuwbare-energiedoelen. Ook hun besparingsactiviteiten en verduurzamingsadvies helpen bij het bereiken van energiebesparingsdoelen.
‘Dankzij hun lokale inbedding en vertrouwen van leden, worden energiegemeenschappen gezien als geschikte partij om lokaal aanbod en gebruik van energie op elkaar af te stemmen,’ aldus de onderzoekers in het rapport. Dit kan volgens hen bijdragen aan betere benutting van netcapaciteit en het voorkomen van kostbare infrastructuurinvesteringen.
Uitdagingen
Hoewel energiegemeenschappen bijdragen aan participatie, kunnen ze volgens TNO ook ongelijkheden versterken. Niet iedereen heeft toegang tot een energiegemeenschap, terwijl deelname financiële voordelen kan bieden. De inclusiviteit is daarom een belangrijk aandachtspunt, zowel voor de gemeenschappen zelf als voor overheden.
Voor nieuwe activiteiten zoals energiedelen en flexibiliteitsdiensten wijzen de onderzoekers op het belang van betrouwbare energiemanagementsystemen. Zeggenschap over data en algoritmes is daarbij essentieel. Ook financiële stimulansen om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen zijn cruciaal.
Samenwerking essentieel
Het TNO-rapport concludeert dat structurele samenwerking tussen energiegemeenschappen, overheden en netbeheerders noodzakelijk is. Ook is er behoefte aan financiële ondersteuning in verschillende fases, van startsubsidies tot garantstellingen bij bankleningen.
Volgens TNO is het belangrijk dat de overheid een stimulerende rol inneemt: ‘Maak dingen mogelijk voor energiegemeenschappen, volg wat er goed gaat en wat niet, en stuur bij waar nodig voor verdere ontwikkeling.’
De Solar & Storage Magazine Marktgids 2026 is verschenen. De jaarlijks terugkerende marktgids biedt een totaaloverzicht van de energieopslag- en zonne-energiemarkt en is een bijlage van de december 2025-editie van Solar & Storage Magazine. De marktgids kent dit jaar 14 rubrieken en bovendien zijn in samenwerking met een groot aantal bedrijven en organisaties de belangrijkste ontwikkelingen qua projecten, markt en technieken in kaart gebracht.