Nieuw onderzoek: slim laden elektrische auto verlaagt kosten en ontlast stroomnet

Dit terwijl netbeheerders door slim laden kostbare netverzwaring kunnen uitstellen.

Netproblemen oplossen
Netcongestie, de ‘verstopping’ van het elektriciteitsnet, vormt een toenemend probleem in Nederland. Energiewetenschapper Nico Brinkel onderzocht hoe slim laden van elektrische auto’s hierop een antwoord kan bieden. Op 5 september promoveert hij aan de Universiteit Utrecht.

‘Elektrische auto’s hangen vaak op hetzelfde moment aan de laadpaal, namelijk wanneer hun chauffeurs thuiskomen van hun werk’, legt Brinkel uit. ‘Dan krijg je piekmomenten op het stroomnet.’ Door het laden uit te stellen naar momenten met minder belasting op het net, kan overbelasting worden voorkomen.

Financiële prikkels
Uit het onderzoek blijkt dat netbeheerders verschillende manieren hebben om slim laden te stimuleren. Een belangrijke aanbeveling is het invoeren van een flexibel nettariefsysteem. ‘Dat is de vergoeding die netgebruikers, zoals huishoudens, afdragen aan netbeheerders’, aldus Brinkel.

Door de vergoeding afhankelijk te maken van het moment van stroomafname, wordt opladen tijdens daluren financieel aantrekkelijker. ‘Via die financiële prikkel spreid je de stroomvraag beter over de dag, waardoor je het net ontlast.’

Een dergelijk systeem zou ook eerlijker zijn voor kleinverbruikers. ‘Een huishouden in een klein flatje dat weinig stroom verbruikt, betaalt dezelfde vergoeding als iemand die via zijn laadpaal veel stroom verbruikt, terwijl die laadpaal veel meer bijdraagt aan de pieken op het net.’

Technische uitdagingen
Het onderzoek laat ook zien dat er technische belemmeringen zijn. Veel elektrische auto’s kunnen nog niet goed omgaan met laadpauzes. Ze vallen als het ware ‘in slaap’ en kunnen het laden daarna niet hervatten.

‘Omdat niet alle auto’s kunnen omgaan met laadpauzes, wordt nu in veel gevallen bij slim laden een minimale laadsnelheid toegepast in plaats van een volledige pauze’, vertelt de onderzoeker. Deze beperking halveert de effectiviteit van slim laden.

Brinkel pleit daarom voor het invoeren van normen voor slim laden. ‘Nieuwe automodellen zouden daaraan moeten voldoen voordat zij de weg op mogen.’

Toekomstige ontwikkelingen
Een nog geavanceerdere vorm van slim laden is vehicle-to-grid, waarbij de auto’s stroom kunnen terugleveren aan het net. Deze technologie biedt nog meer mogelijkheden om energiesystemen te balanceren, maar is nog niet voor alle automodellen beschikbaar.

Het onderzoek van Brinkel toont aan dat slim laden een belangrijke rol kan spelen in de energietransitie. Netbeheerders kunnen met deze technologie tijd winnen voordat ze overgaan tot kostbare netverzwaring, terwijl consumenten profiteren van lagere laadkosten.