logo
© Nataliia Babinska | Dreamstime.com
© Nataliia Babinska | Dreamstime.com
27 maart 2025

‘Batterijen en zonnepanelen maken woningbouw mogelijk ondanks vol stroomnet’

Batterijen, zonnepanelen en zongericht bouwen. Het zijn enkele van de oplossingen die het samen mogelijk maken om ondanks een vol stroomnet toch nieuwe woonwijken aan te sluiten. Dat stelt de Topsector Energie.

In opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de Topsector Energie heeft Royal HaskoningDHV een handreiking voor ontwikkelaars en gemeenten opgesteld die woningbouw mogelijk maakt bij netcongestie.

Stappenplan
Steeds vaker loopt de ontwikkeling van gebieden waar woningen, scholen en voorzieningen moeten komen, vertraging op door netcongestie. Met de nieuwe handreiking ‘Netbewuste Gebiedsontwikkeling’ kan deze impasse volgens de onderzoekers doorbroken worden. De praktische leidraad biedt concrete handvatten om gebiedsontwikkeling mogelijk te maken.

Het biedt, aan de hand van praktische voorbeelden en een duidelijk stappenplan, handelingsperspectief om in alle fasen van het gebiedsontwikkelingsproces passende keuzes te maken. Ook legt de handreiking uit wie welke verantwoordelijkheid heeft bij netcongestie in nieuwbouw en hoe samenwerking tussen partijen eruit kan zien.

Community of practice
De publicatie bevat een groot aantal oplossingsrichtingen – van slimme energieopslag en warmtenetten tot capaciteitsbeperkende contracten (red. zie kader) – en beschrijft hoe deze gecombineerd kunnen worden in een netbewuste woning of wijk. Daarnaast biedt het handvatten voor gemeenten om al in de vroege planvorming het gesprek met netbeheerders en ontwikkelaars te voeren over vermogensbudgetten en slimme keuzes in energie-infrastructuur.

De komende jaren werkt TKI Urban Energy samen met gemeenten, netbeheerders en ontwikkelaars aan nieuwe innovaties en schaalbare oplossingen die helpen om gebieden toekomstbestendig te ontwikkelen, ondanks de uitdagingen op het elektriciteitsnet. Daartoe heeft TKI Urban Energy ook de ambitie om een Community of practice te starten waarin kennis, expertise en handvatten kunnen worden uitgewisseld.

Prominente rol
In de handreiking heeft zonne-energie een prominente rol. Zo kan volgens de onderzoekers het lokaal opwekken van duurzame elektriciteit met zonnepanelen het aandeel elektriciteit verminderen dat nodig is uit het stroomnet. Ook aanpassingen aan het gebouwontwerp kunnen de energievraag verlagen. Sturing op hoge isolatienormen resulteert in een lage gebouwgebonden warmtevraag. Zongericht bouwen met een overstek zorgt voor een lage warmtevraag in de winter en een lage koelvraag in de zomer als gevolg van toe- en afname in de zoninstraling.

Het lokaal opslaan van elektriciteit is volgens de onderzoekers eveneens een belangrijk onderdeel van netbewuste gebiedsontwikkeling. Batterijen worden steeds belangrijker voor het verlagen van de teruglever- en afnamepiek.

De oplossingsrichtingen

De Topsector Energie draagt in het nieuwe onderzoeksrapport meerdere oplossingsrichtingen aan – onderverdeeld in 7 categorieën – die kunnen worden toegepast om netbewuste gebiedsontwikkeling te realiseren.

  • Duurzame elektriciteitsproductie: (1) het lokaal opwekken van duurzame elektriciteit via onder meer zonnepanelen vermindert het aandeel elektriciteit dat nodig is uit het elektriciteitsnet. Het is daarmee een belangrijk onderdeel van netbewuste gebiedsontwikkeling.
  • Sturen van energievraag- en aanbod: (2) aanpassingen aan het gebouwontwerp kunnen de energievraag verlagen en (3) het sturen van elektriciteitsgebruik met energiemanagementsystemen (ems) en het verhogen van eigen gebruik van stroom van zonnepanelen zorgt voor lagere terugleverpieken en een lagere netimpact.
  • Warmte- en koudeopwekking: (4) een efficiënte opwekking van warmte, koude en warm water is cruciaal voor een lage netimpact. Een bron met een zo hoog mogelijke brontemperatuur is wenselijk voor een lagere netimpact voor verwarming en warm tapwater- productie. De warmteladder geeft aan welke warmtebron zorgt voor de hoogste en laagste netimpact. (5) Duurzame warmtesystemen gebruiken lagetemperatuur-afgiftesystemen, zoals vloerverwarming of lagetemperatuur-radiatoren.
  • Energieopslag: (6) opslag van stroom met (thuis)batterijen en (7) opslag van warmte kan met name de inzet van een warmtepomp op piekmomenten voorkomen en/of verkleinen.
  • Mobiliteit: (8) aandeel elektrisch laden ten opzichte van parkeernorm: het opladen van elektrische auto’s heeft een zeer grote impact op het elektriciteitsnet. Deze impact kan worden verkleind door het aantal – openbare – laadpalen bij gebiedsontwikkeling te beperken. Wanneer de capaciteit van het stroomnet vergroot is, kan het aantal laadpalen worden uitgebreid. (9) Uitgesteld en gepland elektrisch laden kan de netimpact bovendien nog verder verlagen.
  • Elektriciteitsproductie uit brandstoffen: (10) tijdelijke stroomopwekking uit brandstoffen met een gasgenerator of warmtekrachtkoppeling (wkk) is een noodmaatregel en kan worden ingezet als met de overige maatregelen nog onvoldoende vermogen beschikbaar is.
  • Contractuele oplossingen: (11) met een collectieve transportovereenkomst krijgen grootverbruikers een bepaalde hoeveelheid vermogen van de netbeheerder. De gebruikers kunnen de beschikbare capaciteit onderling verdelen. Hiermee kan het benodigde vermogen geoptimaliseerd worden. (12) Een capaciteitsbeperkend contract (CBC) houdt in dat een aangeslotene of een groep aangeslotenen voor een bepaalde periode tot een beperkte capaciteit gebruikmaakt van zijn gecontracteerde transportvermogen.
Deel dit artikel:
In samenwerking met
storage_magazine_logo

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten