China wil van subsidies naar marktgebaseerde stroomprijzen: ‘Krimp zonne-energiemarkt niet uitgesloten’

De Nationale Ontwikkelings- en Hervormingscommissie (NDRC) en de Nationale Energie Administratie (NEA) hebben gezamenlijk een beleidsdocument uitgegeven waarin ze aankondigen dat vanaf 1 juni 2025 alle stroom van hernieuwbare-energieprojecten via markttransacties moet worden verkocht.

Provinciale aanbesteding
‘Tot de nieuwe regeling behoort een tweedelig handelssysteem: enerzijds “spotmarkttransacties” waarbij de provinciale autoriteiten een prijskader bepalen en aanpassen, en anderzijds “middellange- tot langetermijntransacties” met kortere handelscycli en flexibele prijsafspraken’, duidt Lin. ‘Dit systeem maakt het mogelijk dat zowel kopers als verkopers zelf bepalen hoe zij de prijzen en de bijbehorende groene certificaten regelen.’

Projecten met windmolens en zonnepanelen die vóór 1 juni 2025 in gebruik zijn genomen, worden als ‘bestaande projecten’ beschouwd. Deze projecten profiteren van tarieven die door de provincies zijn vastgesteld en via vaste of deels marktgebonden mechanismen worden aangekocht. Nieuwe projecten, die na deze datum worden aangesloten, moeten meedoen aan een provinciale aanbesteding met een selectieproces op basis van de laagste biedingen – mits de biedprijs niet boven de provinciale maximumlimiet komt.

Verwachte markteffecten
De invoering van de volledige marktwerking brengt volgens de analisten van InfoLink zowel kansen als uitdagingen met zich mee. In het kortetermijnperspectief kunnen de stroomprijzen, met name van zonne-energieprojecten, onder druk komen te staan. Lin: ‘Omdat zonnepanelen tijdens de middaguren op grote schaal elektriciteit produceren, kan een overaanbod leiden tot lagere verkoopprijzen, terwijl de prijzen in de avonduren juist kunnen stijgen door een tekort aan opwekking. Hierdoor ontstaat een risico op schommelingen in de inkomsten, wat voor ontwikkelaars en investeerders een uitdaging vormt.’

De verwachting is dat de elektriciteitstarieven in de nabije toekomst lager zullen liggen dan de huidige stroomprijzen, waardoor kostenefficiëntie en hoge productieprestaties cruciaal worden. ‘Projectkosten en opwekkingsefficiëntie vormen de sleutel tot winstgevendheid, waarbij kostenconcurrerende en zeer efficiënte projecten een groter voordeel hebben’, stelt Lin. ‘Bedrijven zullen hun handelsstrategieën en ondersteunende capaciteiten moeten verbeteren om de onzekerheden in de markt het hoofd te bieden.’

Impact
De impact van dit nieuwe beleid kan volgens het marktonderzoeksbureau worden voorspeld door de impact van markttransacties op residentiële pv-projecten in 2024 te onderzoeken. ‘Uit gegevens van de NEA bleek dat het aandeel van residentiële installaties in 2024 is gedaald van 20 naar 11 procent, mede door de toenemende onzekerheid over de marktprijzen’, duidt Lin. ‘Met de volledige invoering van de nieuwe regels kunnen de zorgen van particuliere investeerders verder toenemen.’

Voor c&i-projecten heeft de aankondiging van NDRC en NEA volgens Lin niet alleen gevolgen voor het investeringsrendement, maar ook voor de toekomstige groei. ‘C&i-projecten kunnen niet langer vertrouwen op volledige teruglevering aan het net voor de verkoop van elektriciteit. We verwachten dat investeerders de installatie van projecten en de aansluiting op het elektriciteitsnet zullen versnellen om mogelijke inkomstendalingen te verzachten door projecten voor 1 juni in gebruik te nemen.’

Grondgebonden zonneparken
Ondanks de marktverandering blijft de uitrol van grondgebonden zonneparken volgens Lin grotendeels op schema. ‘Provincies als Xinjiang, Gansu, Binnen-Mongolië en Shanxi hebben al aanzienlijke voortgang geboekt in de aansluiting van deze projecten. Om beleidsvoordelen veilig te stellen, haasten ontwikkelaars en investeerders zich om de aansluiting op het elektriciteitsnet voor 1 juni te voltooien om te voorkomen dat projecten worden geclassificeerd als “nieuw opgestarte projecten”. Dit zal naar verwachting leiden tot een nieuwe “installatierush op 31 mei”.’

De verwachting van InfoLink is dat de meerderheid van de nieuwe pv-installaties in 2025 – ruim 60 procent – uit grondgebonden projecten zal bestaan, terwijl residentiële installaties mogelijk onder de 10 procent komen en c&i-projecten rond de 30 procent zullen liggen. Lin: ‘De hervorming zal de ontwikkeling van de Chinese pv-markt op lange termijn bevorderen, aangezien de vraag blijft groeien. Op de korte tot middellange termijn zal het nieuwe echter leiden tot volatiliteit in de vraag.’

Krimp niet uitgesloten
Als gevolg van beleids- en marktfactoren is het groeipotentieel voor nieuwe pv-installaties in China dit jaar beperkt en Lin sluit een lichte krimp van de markt zelfs niet uit. ‘Niettemin zullen nieuwe installaties naar verwachting nog steeds ongeveer een volume van 270 gigawatt (red. AC, omvormervermogen) bereiken, waardoor de totale opgestelde pv-capaciteit meer dan 1.000 gigawatt zal bedragen.’

Op de lange termijn, naarmate het mechanisme voor markttransacties volwassen wordt en de beleidsondersteuning wordt voortgezet, zal de verkoop van zonnepaneelinstallaties naar verwachting van InfoLink nog steeds een jaarlijkse groei van 5 procent vertonen, hoewel het onwaarschijnlijk is dat de snelle groei van 2022 tot 2024 zich zal herhalen. Tegen 2030 zal de cumulatieve capaciteit naar verwachting meer dan 2.700 gigawatt bedragen.