Reacties op missen klimaatdoel: ‘Nodeloos tijd verloren door zigzagkoers kabinet’

Holland Solar: ‘Haast maken met zonne-energie’
Holland Solar laat weten dat versnelling van de energietransitie ‘uiterst noodzakelijk’ is en dat zonne-energie ‘een onmisbare rol’ speelt. ‘Alleen met het verhogen van eigen verbruik en de inzet van opslag kan deze versnelling gerealiseerd worden’, aldus de branchevereniging. ‘Als eigenverbruik gestimuleerd wordt bij huishoudens en bij grote daken blijven zonnepanelen aantrekkelijk, wordt netproblematiek tegengegaan en kan de energietransitie sneller vooruitgaan. Wij roepen de minister daarom op om een beleidsdoel voor de mate van eigen verbruik van zelf opgewekte elektriciteit bij huishoudens en op grote daken in te stellen, de ISDE te hervormen met een “flexbonus”, en samen met de markt te werken aan het beter voorlichten van consumenten en ondernemers.’

Holland Solar pleit voor beleid om vraag en aanbod van elektriciteit beter op elkaar af te stemmen en meer in systemen te denken bij de invulling van verduurzamingsvraagstukken voor bedrijven, zodat ondernemers minder tegen het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet aanlopen. ‘We zien dat de aanvullende normering voor zon op land hier nu beperkend in plaats van stimulerend in werkt. Zeker de invulling van de plannen uit de energieregio’s na de Regionale Energie Strategie (RES) 1.0 vereist speciale aandacht. ‘We roepen de minister daarom op om met gemeenten een plan te maken hoe energieplanning er beter uit kan komen te zien door nieuwe installaties te plannen bij grotere elektriciteitsverbruikers en 55 terawattuur kan worden verzilverd, een garantiefonds voor power purchasing agreements (ppa’s), en netbeheerders actiever aan te moedigen om congestiemanagement voor vraag en aanbod aan te bieden.’

Energie-Nederland: ‘Stimuleren vraag naar hernieuwbare elektriciteit cruciaal’
‘Om de klimaatdoelen te halen, moeten alle zeilen worden bijgezet’, benadrukt Cora van Nieuwenhuizen, voorzitter van Energie-Nederland. ‘Het is goed dat minister Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) extra stappen wil zetten. Wij helpen graag mee om de haperende uitvoering van het klimaatbeleid van nieuwe impulsen te voorzien. Het stimuleren van de vraag naar hernieuwbare elektriciteit is in deze fase cruciaal. Zonder voldoende vraag kunnen producenten van duurzame energie geen investeringsbeslissingen nemen en treden er nog meer vertragingen op.  Daarnaast vergt uitbreiding van het net grote maatschappelijke investeringen. Het uitblijven van deze investeringen veroorzaakt echter nog grotere maatschappelijke kosten.’

Om te voorkomen dat de nettarieven sterk oplopen, roept Energie-Nederland op om de kosten van netuitbreidingen deels uit de algemene middelen te financieren. Zo kunnen de nettarieven volgens de branchevereniging dalen waardoor de elektrificatie vordert. Tot slot pleit de koepel van energiebedrijven voor beleid dat de afname van groene waterstof versnelt. ‘Voor waterstof is er beleid in ontwikkeling, maar dit biedt momenteel onvoldoende zekerheid voor potentiële investeerders. De ontwikkeling van infrastructuur voor groene waterstof moet daarom topprioriteit krijgen.’

NVDE: ‘Nodeloos tijd verloren door zigzagkoers’
De Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE) is teleurgesteld. Voorzitter Olof van der Gaag: ‘Het is wel even slikken. We komen dichter bij de deadline van 2030 en verder van het doel. De politiek heeft nodeloos tijd verloren en er zijn noodzakelijke maatregelen van de plank gevallen. Dat kunnen we ons niet permitteren en het is ook zonde, want de duurzame-energiesector kan méér dan nu van ons gevraagd wordt.’

Mensen ervaren volgens Van der Gaag een zigzagkoers van de overheid rond zonnepanelen, warmtepompen, elektrisch rijden en milieuzones. ‘Dat leidt ertoe dat ze afwachten en dat markten afkalven. Bedrijven die in schone-energieprojecten willen investeren, zien zich geconfronteerd met enorme doorlooptijden. We verwachten een stimulerende overheid, in plaats van een remmende. Burgers en bedrijven moeten worden aangemoedigd en geholpen om stappen te zetten bij verduurzaming. Er zijn genoeg mensen en bedrijven die zien dat duurzaam de toekomst is en die daaraan willen bijdragen.’

De NVDE benadrukt tot slot dat er meer duurzaam elektriciteitsaanbod nodig is, terwijl de groei van windenergie op zee, op land en zonne-energie vertraagt. ‘Ten opzichte van eerdere Klimaat- en Energieverkenningen verslechtert het aandeel hernieuwbare elektriciteit, van 85 procent naar zeventig procent in 2030. Ook zal de elektriciteitssector een hogere uitstoot veroorzaken dan in 2022 verwacht. Het is dus nodig om geen nieuwe belemmeringen op te werpen voor de opwek van zon- en windenergie. Maak afspraken met de decentrale overheden over doelen na 2030. En blaas het vertraagde traject richting CO2-vrije flexibiliteit nieuw leven in.’

G4-steden: ‘Plannen liggen klaar’
De 4 grote steden (G4) roepen het Rijk op om extra maatregelen te nemen om de klimaatdoelen te halen. ‘De grote steden kunnen een grote bijdrage leveren aan het realiseren van de klimaatdoelstellingen, maar we hebben het Rijk nodig voor wetgeving die ons in staat stelt om aan de slag gaan met de warmtetransitie en voor voldoende financiële middelen’, aldus Haagse wethouder Energietransitie Arjen Kapteijns die namens Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht het woord voert. ‘De plannen liggen klaar, nu is het noodzakelijk om te starten met de uitvoering.’

De logische conclusie is volgens Kapteijns dat er dringend meer actie ondernomen moet worden om de eigen doelstellingen te behalen. ‘Daarom is de oproep aan het kabinet: houd je aan de ambities die je zelf hebt geformuleerd en zet de nodige stappen om onze toekomst veilig te stellen. Het planbureau laat zien dat met name de CO2-reductie in de industrie en landbouw achterblijft ten opzichte van de doelstellingen. Ook deze urgentie wordt binnen de G4-steden gevoeld. Zo wil de haven van Rotterdam graag verduurzamen, maar wordt verduurzaming aanzienlijk vertraagd door het gebrek aan capaciteit op het stroomnet en de beperkingen door stikstofregels. Alle zeilen moeten worden bijgezet om de overstap te maken naar schonere energie.’

Netbeheerders: ‘Schop moet in de grond’
‘Klimaatdoelen haal je niet alleen op papier’, stelt Hans-Peter Oskam, directeur Beleid en Energietransitie Netbeheer Nederland. ‘Energie-infrastructuur is de basis van wonen, werken en van reizen. Daarom moeten de schop de grond in; kabels, leidingen en stations aanleggen én samen met de markt blijven werken aan slimme oplossingen om de energienetten zo optimaal mogelijk te gebruiken.’

De netbeheerders zijn blij dat de minister stappen zet voor het versneld bijbouwen van 50.000 transformatorhuisjes én het toepassen van een lager nettarief op de momenten dat er veel stroom voorhanden is. Daarbij doen ze wel 3 aanbevelingen. Allereerst moet er een nationaal uitvoeringsplan komen met keuzes voor de uitrol van de energie-infrastructuur. Zowel over waar welke infrastructuur beschikbaar komt, als in welke volgorde. Ten tweede moet de huidige en toekomstige energie-infrastructuur slimmer en beter benut worden. Momenteel hebben bestaande bedrijven te weinig belang om te gaan spitsmijden, terwijl nieuwe bedrijven staan te wachten op de oprit. Tot slot moet invulling gegeven worden aan randvoorwaarden voor de maximale opschaling van energie-infrastructuur, voor nieuwe infrastructuur zoals warmtenetten, duurzame leidingen voor de inzet van groen gas en waterstof en het uitbreiden van bestaande infrastructuur zoals het elektriciteitsnet.