Aanvullende subsidie voor zonnepanelen op gebouwen onzeker, hoe erg is dat?

Hoe kijkt branchevereniging Holland Solar naar de Nederlandse zakelijke markt voor zonnedaken?
‘Die voor de grote daken zakt langzaam weg. Dat is een geleidelijk proces, het is al jaren aan de gang. We hebben het dus over iets heel anders dan de consumentenmarkt, waar een plotselinge sterke lift het afgelopen jaar werd opgevolgd door een flinke dip. Dat maakt de situatie voor de grote daken echter niet minder zorgelijk.’

De oorzaken zijn?
‘Een van de grote bottlenecks is congestie op het middenspanningsnet. Grote zonnedaken hebben grote vermogens die nogal eens fors uit de pas lopen met de consumptie onder het dak. Neem die enorme blokkendozen; distributiecentra die feitelijk maar weinig stroom verbruiken. Daarnaast zijn de eisen van verzekeraars steeds strenger, moeten bijvoorbeeld ontwerpen worden aangepast, waardoor de kosten fors toenemen en businesscases doorrekenen ingewikkelder wordt. Bovendien wordt zonnestroom steeds minder waard; er wordt op zonnige dagen al enorm veel geproduceerd.’

En de kleine daken, die in het mkb?
‘Een klein dak betekent een beperkt aantal zonnepanelen. Het kost dus relatief veel meer moeite om zo’n project te realiseren, ook omdat je de mkb’er – die ook doorgaans de investeerder is en eigenaar van de installatie wil zijn - mee moet krijgen. Tegelijkertijd moet er vaak door dezelfde hoepels worden gesprongen als bij grote daken; een vol net, prijsstijgingen en minder inkomsten.’

Holland Solar was blij toen de voormalige klimaatminister 225 miljoen euro reserveerde voor aanvullende stimulering voor aanvullende normering van de zonneladder?
‘Heel blij. We hebben als Holland Solar heel vaak herhaald dat je wel eisen kan stellen aan projecten, maar dat je de projecten die je dan wel wenselijk vindt ook wel moet gaan ondersteunen. Wie “A” zegt moet ook “B” zeggen. Daar is dit geld voor bedoeld. Maar voorafgaand aan die ondersteuning vanuit het Klimaatfonds is het uiteraard wel wenselijk om exact te weten wat we willen, wat we gaan doen en waar we ons geld aan gaan uitgeven. Als we dat niet helder hebben, krijgen we kromme regelingen die hun doel niet bereiken; kijk maar naar de tijdelijke ISDE-regeling voor zonnestroom die we eerder hebben gehad. Dus er moet goed nagedacht worden over het doel en die zoektocht is nog gaande.’

Het nieuwe kabinet verlaagde het gereserveerde bedrag met 75 miljoen euro tot 150 miljoen euro en kent dat nog niet toe in het Meerjarenprogramma Klimaatfonds 2025.
‘Dat is jammer en zonde. Ze doen dat ook met het bedrag voor batterijen en elektrolysers. We zijn als sector in die zin echt onderdeel van “kaasschaafbezuiniging” door de nieuwe regering. Tegelijkertijd, Holland Solar staat niet op het standpunt dat er overal subsidie voor nodig is. Die beoogde 150 miljoen is bedoeld als een aanvullende subsidie voor projecten met een multifunctioneel ruimtegebruik: zonnedaken, agri-pv en solarcarports. Maar die pot met geld moet natuurlijk wel effectief worden besteed. Wat dat betreft zijn er dus nog keuzes te maken. Wat zou bijvoorbeeld de relatie met de SDE++ moeten zijn? Zolang de doelen van een regeling nog niet zijn vastgesteld, kunnen we ook niet zeggen of die 150 miljoen euro voldoende is en of dat geld dan effectief wordt ingezet.’

Is het logisch te veronderstellen dat dat geld met name naar agri-pv en solarcarports gaat, en niet naar zon op gebouwen?
‘Daar wordt nog over gepraat op het ministerie. Mede gezien de nieuwe SDE++-categorie voor dakversterking en lichtgewicht zonnepanelen op daken, zou die uitkomst me echter niet verbazen.’

Hoe erg is dat dan, we hebben wel een energietransitie en klimaatdoelen te realiseren?
‘Daar zit het structurele probleem. In 2035 willen we onze energiemix vrijwel CO2-vrij hebben. Er moet nog veel gebeuren aan de aanbodkant, maar het is niet langer meer, meer en meer. De grote opgave ligt aan het bijeenbrengen van productie en verbruik middels meer flexibiliteit, bijvoorbeeld door opslag in batterijen, en inzetten op meer zelfconsumptie van zonnestroom. Wat betreft dat laatste zal, denk ik, het laden van elektrische voertuigen, in combinatie met bijvoorbeeld solar- carports of installaties op daken, een belangrijke driver voor onze sector zijn. Een tweede element van die opgave is het versnellen van elektrificatie bij de industrie en die combineren met lokale opwek, onder andere middels agri-pv-projecten in de buurt van bedrijventerreinen.’