Verkoop warmtepompen en warmtepompboilers in België gehalveerd

De Belgische federatie van klimaattechnologieën heeft de verkoopcijfers van verwarmingssystemen voor de eerste jaarhelft gepubliceerd en spreekt van ‘een zorgwekkende ontwikkeling voor onze klimaatdoelstellingen’.

Stabiliseren
Climafed – tot afgelopen zomer Associatie voor Thermische Technieken in België (ATTB) geheten – verwacht dat de verkoop van warmtepompen zich vanaf het vierde kwartaal zal stabiliseren.

Waar in de eerste jaarhelft 7.650 meer cv-ketels zijn verkocht, is de verkoop van warmtepompen met 13.600 exemplaren gedaald, van 29.800 naar 16.200 stuks. De verkoop van warmtepompboilers volgde een vergelijkbaar dalende trend met een afname van 56 procent, van 24.500 naar 11.000 stuks.

Noodzaak verandering
‘Vergelijken met 2023 geeft wellicht een vertekend beeld omdat de jaren 2022 en 2023 uitzonderlijk goede jaren waren voor de verkoop van warmtepompen, mede door de coronacrisis, de oorlog in Oekraïne, en de daarbij behorende energieprijzen’, duidt Patrick O, verantwoordelijke public affairs van Climafed. ‘Hierdoor werden er in 2023 in België 68 procent meer warmtepompen verkocht dan in 2022, met meer dan 50.000 verkochte exemplaren voor zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Toch is de huidige trend zorgwekkend.’

‘Als we onze klimaatdoelstellingen willen halen en onze gebouwen tegen 2050 volledig fossielvrij willen verwarmen en koelen, moeten we juist een omgekeerde trend zien’, bevestigt Christophe Leroy, voorzitter van Climafed. ‘Laten we niet vergeten dat een warmtepomp ongeveer 4 keer minder energie verbruikt dan een ketel op gas of stookolie.’

Hoge elektriciteitsprijs
‘Hoewel warmtepompen onmiskenbaar energie-efficiënter zijn en bijdragen aan een aanzienlijke CO2-reductie, lijkt het erop dat consumenten terughoudend zijn om over te stappen vanwege de te hoge elektriciteitsprijs’, aldus O. ‘Het is immers vooral de huidige energieratio, die de prijs van elektriciteit tegenover die van gas plaatst, die een grote rol speelt  in de dalende verkoop van warmtepompen. Bij de start van de oorlog in Oekraïne bedroeg de energieratio 2 en nu is die een kleine 4. Elektriciteit kost momenteel ongeveer 30 cent per kilowattuur, terwijl gas en stookolie slechts ongeveer 8 cent per kilowattuur kosten. Dit maakt elektriciteit bijna 4 keer duurder, wat de overstap naar warmtepompen economisch onaantrekkelijk maakt, ondanks hun hogere energie-efficiëntie. Om ervoor te zorgen dat de warmtepomp goedkoper is in gebruik dan een fossiele ketel, zou elektriciteit per kilowattuur slechts 2,5 keer duurder moeten zijn dan stookolie en gas. En volgens een recente studie van de CREG zelfs minder dan 2 keer duurder als we de kosten voor investeringen en onderhoud in de analyse meenemen.’

Strengere energieprestatie-eisen
Warmtepompen bieden volgens Climafed in vrijwel alle situaties een geschikte oplossing. De branchefederatie benadrukt dat met de steeds strengere energieprestatie-eisen voor woningen de keuze voor een warmtepomp niet alleen aantrekkelijker, maar ook noodzakelijker wordt.

‘Europa heeft zich tot doel gesteld om tegen 2030 30 miljoen warmtepompen te installeren’, aldus Leroy. ‘Met het huidige tempo zullen we dat nooit halen, zeker omdat de daling in verkoopcijfers in heel Europa zichtbaar is. In Duitsland is het -60 procent, in Nederland -65 procent, en in Frankrijk -45 procent.’

Toch blijft de sector hoopvol, want naar verwachting van Climafed komt er eindelijk een taxshift waar de sector al lang om vraagt. ‘De aanpassing van de fiscaliteit op elektriciteit, gas en stookolie staat in de ontwerpteksten bij de regeringsvorming en is broodnodig om warmtepompen de boost te geven die ze nodig hebben’, besluit O.