Utrecht opent eerste energiehub, bedrijven kunnen ondanks file stroomnet uitbreiden

In de energiehub werken de bedrijven samen bij het opwekken, verhandelen, consumeren en opslaan van energie en zorgen ze zo dat het lokale stroomnet efficiënter wordt benut. Door de vraag naar en het aanbod van energie lokaal af te stemmen, is er minder transportcapaciteit van het elektriciteitsnet nodig. Dit zorgt voor minder file op het stroomnet en maakt ruimte vrij voor groei en verduurzaming.

Energiestromen
De 5 ondernemers – C. van Heezik Vrieslogistiek, De Stiho Groep, Platra, IJsselfoort en Picnic – hebben samen dit lokale energiesysteem opgezet met het doel om de ruimte op het lokale elektriciteitsnet efficiënter te gebruiken. Hierbij hebben de ondernemers Groendus in de arm genomen om alle energiestromen in kaart te brengen, de meerwaarde inzichtelijk te maken en het energiesturingssyteem te leveren en te beheren.

Groepscontract
‘Dit is in mijn ogen de manier waarop je de energietransitie op bedrijventerreinen moet vormgeven’, aldus Bert Strijker, een van de initiatiefnemers van de e-hub en procesmanager bij Energie Management Coöperatie Utrecht (EMCU). ‘Het opzetten van een energiehub gaat echter niet zomaar. Het was een lang en ingewikkeld proces. Alles bij elkaar heeft het bijna drie jaar gekost van idee tot realisatie. Hopelijk gaat het vanaf nu – met de opgebouwde kennis, inzichten en urgentie – veel sneller. Door te verkennen, leren, doen en delen maken we de energietransitie beter mogelijk en leuker. En kunnen we versnellen en opschalen. Samenwerking loont.’

Het groepscontract tussen e-hub EMCU en netbeheerder Stedin, met een gezamenlijk gecontracteerd transportvermogen, levert flink wat voordelen op voor zowel de deelnemende bedrijven als voor de netbeheerder. Zo ontstaat de mogelijkheid tot het gezamenlijke gebruik en de gezamenlijke inkoop van energie en flexibele ‘assets’, waarbij de koel-vriesinstallatie van ondernemer Van Heezik werkt als een buffer om energie op te slaan. Daarnaast zijn er stuurbare assets in de vorm van zonnepanelen en laadpalen voor elektrische vrachtwagens van De Stiho Groep om op of af te schalen binnen de grenzen van de coöperatiecapaciteit.

Restricties
Ook de netbeheerder is blij met de samenwerking. Warmold ten Zijthoff, regiodirecteur Utrecht bij Stedin: ‘Dit concept vormt een fundamentele oplossing voor het energiesysteem van de toekomst, waarbij lokaal opgewekte energie zoveel mogelijk lokaal wordt gebruikt. Sinds begin 2023 zijn we met EMCU en de andere partners, zoals overheden, landelijk netbeheerder TenneT en de energieserviceprovider, aan de slag met een ontwerp dat bijdraagt aan de belangen van de verschillende partijen. Juist door de krapte en ontwikkelingen op het stroomnet in Utrecht hebben we veel zicht gekregen op de interactie tussen het net van Stedin en het net van TenneT. De inpassing van energiehubs is maatwerk. Voor deze energiehub hebben we gezien dat het inpasbaar is, door op bepaalde momenten restricties mee te geven aan de hoeveelheid afname van elektriciteit.’

De geleerde lessen nemen de netbeheerders mee in de verdere, landelijke uitrol van energiehubs. Naast de groepscontractvorm blijft Stedin partijen nadrukkelijk oproepen om flexibel vermogen aan te bieden, onder andere om tekorten te voorkomen in de verwachte groei van kleinverbruikers.