‘Europese voorraden zonnepanelen lopen op, prijzen onder kostprijs’

‘De patiënt is ziek’, stelt Martin Schachinger, algemeen directeur van pvXchange, dat sinds 2009 maandelijks een actuele index met de groothandelsprijzen van zonnepanelen publiceert. ‘We hebben over de patiënt – in dit geval de zonnepaneelmarkt – de afgelopen weken zeer verschillende, soms tegenstrijdige signalen ontvangen. De inzinking van de zomer is aan het verdwijnen, maar er komen berichten binnen over faillissementen en insolventie. Hoewel de installatiecijfers veelbelovend zijn, niet in het minst in Duitsland, zit de markt in de problemen en maken fabrikanten zich zorgen over de aanhoudend lage prijzen. Aan de andere kant zijn er de afgelopen maanden, tenminste voor Duitsland, behoorlijk respectabele nieuwbouwcijfers gerapporteerd, die de acute problemen in de markt helemaal niet weerspiegelen.’

Prijzen kelderen verder
De analisten van pvXchange constateren dat de zonnepaneelprijzen deze maand verder gekelderd zijn. Deze sterke prijscorrectie, vooral voor hoogrendementszonnepanelen, is voornamelijk te danken aan de prijsaanpassingen die veel groothandelaren volgens Schachinger al lang hadden moeten doorvoeren.

‘Zonnepaneelprijzen in grootschalige projecten en spotmarktprijzen op relevante platforms zijn de afgelopen maanden al geleidelijk verlaagd als onderdeel van de voortdurende prijzenoorlog. De groothandel en de onlineshops van de bekendere leveranciers hebben geprobeerd om de prijzen van producten voor de installateursmarkt zo lang mogelijk op een niet al te pijnlijk niveau te houden. Er is ook geprobeerd om de opbrengsten van nieuwe zonnepanelen met hogere prestaties zoveel mogelijk te gebruiken om de verliezen in oudere voorraden te compenseren.’

Verkoopopleving uitgebleven
Doordat een verkoopopleving is uitgebleven, zijn in Europa de inkoopprijzen van zonnepanelen gedaald tot 7 eurocent per wattpiek voor de goedkoopste zonnepanelen en 16 eurocent per wattpiek voor zonnepanelen met een hoog rendement. Voor mainstream zonnepanelen ligt de inkoopprijs momenteel op 11,5 eurocent per wattpiek.

‘Daarmee is de huidige prijs van zonnepanelen met een efficiëntie van minstens 22 procent maar liefst 30 procent lager dan begin 2024’, aldus Schachinger. ‘Dat weegt nog zwaarder op oudere, minder goed presterende voorraden bij groothandelaars en de productie- en verzendingsvolumes van fabrikanten zijn nog niet voldoende om een enorme overschatting van de vraag te compenseren. De voorraden in Europa lopen op, zelfs bij zonnepaneelfabrikanten. Deze voorraden worden deze steeds waardelozer en zetten de liquiditeit onder druk, vooral voor groothandelaren en installateurs die daarom hun inkoopvolumes verlagen. Vooral Chinese fabrikanten blijven proberen hun marktaandeel te vergroten door hun prijzen te verlagen tot onder de productiekosten van de zonnepanelen.’

Productie verlagen
Voor veel zonnepaneelfabrikanten is de enige manier om uit de prijsval te komen het verder verlagen van hun productie totdat de markt stabiliseert. ‘Naar verluidt zijn veel productielijnen al stilgelegd – de feitelijk gerealiseerde productiecapaciteit bedraagt naar verluidt 20 tot 50 procent van het theoretische volume’, aldus Schachinger. ‘Het valt nog te bezien welke bedrijven op de middellange tot lange termijn zullen overleven. Sommige tier 1-fabrikanten en veel kleinere producenten uit het tweede segment kunnen worden getroffen door een ongekende marktverschuiving, met name in de segmenten omvormers, energieopslag en pv-accessoires. Een bijna onbeheersbaar aantal nieuwe leveranciers heeft de afgelopen jaren geprobeerd om zich in deze segmenten te vestigen.’

Pv-goudkoorts
‘In de ongekende pv-goudkoorts van de afgelopen jaren konden velen zich een ophanden zijnde neergang niet meer voorstellen’, stelt Schachinger. ‘Degenen die al langer in de sector actief zijn, weten echter dat er geen consistentie en geen permanent rustige marktomgeving bestaat in de hernieuwbare-energiesector. Een snelle stijging lijkt onvermijdelijk onmiddellijk gevolgd te worden door een daling voordat het weer omhooggaat – het is een eeuwige schommeling rond een gestaag stijgende succeslijn.’

De marktanalist verwacht dat het een tijdje slechter zal gaan voordat de zonne-energiemarkt weer aantrekt. ‘Om uit de huidige situatie te komen, moet de vraag op alle gebieden snel aantrekken. Het optimisme moet worden aangewakkerd. Als we Duitsland als voorbeeld nemen, helpen de rookgordijnen over de afschaffing van alle subsidies voor hernieuwbare energie van de Duitse minister van Financiën Christian Lindner en zijn Vrije Democratische Partij (FDP) niet echt. Voorstellen over wat er in de plaats moet komen van de huidige wetgeving om de financiële wereld niet bang te maken en om planningszekerheid te creëren, zijn nog te dun gezaaid.’

Zieke patiënt
De marktanalist benadrukt dat hernieuwbare energie in principe voordeliger is dan alle conventionele energiebronnen. ‘Om de integratie van deze technologie op een voor het stroomnet vriendelijke manier voort te zetten, moeten energieopslagsystemen op alle netniveaus worden geïntegreerd en zijn er randvoorwaarden nodig voor een flexibele en intelligente elektriciteitsmarkt. Gerichte bevordering van deze maatregelen moet zorgen voor stimulansen en dus voor een positief investeringsklimaat. Dan zal de zieke patiënt zich snel weer beter voelen.’