Installateur hoeft van rechter geen zonnepanelen in plaats van zonneboiler te adviseren

De rechtszaak diende bij Rechtbank Gelderland in Arnhem. De consument woont in Beusichem in de gemeente Buren en de installateur is afkomstig uit Meteren in de gemeente West-Betuwe.

Offerte aangepast
De huiseigenaar heeft een woning met bouwjaar 1950 en wilde deze verduurzamen. De installateur adviseerde een warmtepomp met 2 bronnen en voor de verwarming van het tapwater adviseerde hij om de warmtepomp te combineren met een zonneboiler inclusief 2 op het zuiden gerichte zonnecollectoren.

De offerte die de installateur heeft uitgebracht – inclusief algemene voorwaarden met daarin de garantie dat de installateur gebreken die binnen 6 maanden na oplevering voordoen kosteloos zal repareren – is nog aangepast om een groter boilervat te installeren. Die aangepaste, tweede offerte met een boilervat van 400 liter is door de huiseigenaar in oktober 2017 geaccepteerd.

Plaats zonnecollectoren gewijzigd
Tijdens de installatiewerkzaamheden is in overleg tussen de klant en de installateur het aantal en de plaats van de zonnecollectoren gewijzigd. Er zijn niet 2 zonnecollectoren op het dak van het huis geïnstalleerd die gericht zijn op het zuiden, maar er zijn 3 zonnecollectoren op het dak van de schuur geïnstalleerd die gericht zijn op het oosten. Als boilervat is een hygiëneboiler van 400 liter geplaatst. Op deze hygiëneboiler zijn de warmtepomp en de zonnecollectoren aangesloten.

De installatie is in mei 2018 opgeleverd, waarna de klant in augustus 2018 de installateur heeft geïnformeerd dat de zonneboiler niet werkte. Het water in de hygiëneboiler zou onvoldoende verwarmd worden door de zonnecollectoren, waardoor de warmtepomp regelmatig moet bijverwarmen en de zonneboiler te weinig warm tapwater levert. De woningeigenaar heeft de installateur gevraagd om deze gebreken te herstellen.

Tweede boilervat
Naar aanleiding van de klachten heeft de installateur de instellingen van het boilervat aangepast en in maart 2019 kosteloos een tweede boilervat bijgeplaatst. Dit boilervat werkt op elektriciteit en heeft een inhoud van 200 liter.

In augustus 2019 heeft de klant de installateur echter opnieuw geïnformeerd dat het zonneboilersysteem volgens hem nog steeds niet goed functioneert. De installateur heeft vervolgens begin september 2019 een serviceopdracht gegeven aan de leverancier van de zonnecollectoren, gemeld dat het boilersysteem te weinig warmte oplevert en dat het niet lukt om het systeem goed af te stellen.

Onderzoek uitgevoerd
In december 2019 heeft ZNEB Expertise en Taxatie in opdracht van de huiseigenaar een onderzoek uitgevoerd naar het functioneren van het zonneboilersysteem, dat in augustus 2020 rapport heeft uitgebracht.

ZNEB concludeert dat het installatiebedrijf installatietechnisch tekort is geschoten. De consument heeft daaropvolgend in september 2020 de installateur per brief gesommeerd om de door ZNEB geconstateerde gebreken te herstellen en een bedrag van 8.242,85 euro aan schadevergoeding te betalen. De installateur ging daarmee niet akkoord en heeft Installatietechnische Advies Combinatie (IAC) in februari 2021 een contra-expertise laten uitvoeren. IAC concludeert onder andere dat het type boilervat naar alle waarschijnlijkheid ongeschikt is in combinatie met een warmtepomp en zonnecollectoren. De installateur en consument zijn vervolgens in gesprek gegaan, maar het is niet gelukt om samen een akkoord te bereiken over een oplossing.

Expertiserapporten
De consument is daarom naar de rechter gestapt waar hij een schadevergoeding van 25.353,51 euro heeft geëist. De rechtbank concludeert dat de installateur met de hygiëneboiler in eerste instantie een ‘fout’ product heeft geleverd. Dat hij dit heeft proberen te herstellen door in maart 2019 kosteloos een tweede elektrische boiler te plaatsen, betekent volgens de rechter niet dat hij alsnog de overeenkomst met de consument is nagekomen.

In beide expertiserapporten concluderen ZNEB en IAC namelijk dat de elektrische boiler een hoog elektriciteitsverbruik heeft en de consument daardoor hogere energiekosten heeft. Die energiekosten hoefde de woningeigenaar niet te verwachten, omdat hij met de installateur was overeengekomen dat die een energiezuinige installatie zou leveren.

Zonnecollectoren
De rechter ziet echter geen causaal verband tussen de gevorderde schadevergoeding en het niet naar behoren functioneren van de zonnecollectoren. Want zelfs als de zonnecollectoren juist zouden functioneren en het beoogde rendement opbrengen, wil de consument een schadevergoeding om de zonnecollectoren te laten vervangen door zonnepanelen. Dat vindt de rechtbank echter onterecht.

De installateur is volgens de rechter ook niet tekortgeschoten door een zonneboilersysteem in plaats van een zonnepaneelinstallatie te adviseren. Dit omdat de consument niet aan de installateur kenbaar heeft gemaakt dat naast het energiezuinige aspect, ook het financieel rendement van het gekozen systeem voor hem belangrijk was. Het was de eigen verantwoordelijkheid van de woningeigenaar om, als dit voor hem belangrijk was, vragen aan de installateur te stellen over de snelheid waarmee het gekozen systeem financieel terug te verdienen was en/of welk systeem financieel het meeste rendement zou opleveren.

Kleine schadevergoeding
Van de schadevergoeding van ruim 25.000 euro die de consument heeft geëist, vindt de rechter een bedrag van 3.500 euro toewijsbaar. Dit bedrag is voor de vervanging van de hygiëneboiler door een geschikt boilervat.

In de rechtszaal zijn de consument en de installateur het namelijk eens geworden dat de hygiëneboiler en de elektrische boiler moeten worden vervangen door een geschikt boilervat. Op basis van het expertiserapport van IAC, heeft de installateur aangevoerd dat de kosten hiervoor ongeveer 3.500,00 euro inclusief montage bedragen. Omdat zowel de installateur als de consument het eens is over dit bedrag, is dit bedrag als schadevergoeding toegewezen.

Proceskosten
De overige gevorderde schadevergoeding – waaronder 6.232,56 euro gevolgschade en 5.212,50 euro schadevergoeding voor misgelopen energieopwekking – vallen samen met het verwijt dat de installateur ten onrechte een zonneboilersysteem in plaats van een zonnepaneelsysteem heeft geadviseerd. De rechter wijst die schadevergoeding af, omdat het advies van de installateur niet onjuist was. Omdat rechtsbijstandsverzekeraar DAS de kosten voor het expertiserapport van ZNEB vergoed heeft, wordt ook daarvoor geen schadevergoeding toegekend.

Omdat de consument bovendien de partij is die grotendeels in het ongelijk is gesteld, wordt hij veroordeeld tot het betalen van de proceskosten van 2.521 euro.