Nieuwe netaarding Zeeland en Noord-Brabant maakt weg vrij voor uitbreiding stroomnet

Het 150-kilovolt-hoogspanningsnet is eind vorige week foutloos overgegaan naar een ander systeem voor de netaarding. Het nieuwe systeem maakt verdere toekomstige ondergrondse netuitbreidingen van het 150-kilovolt-hoogspanningsnet mogelijk.

Kortsluiting
Systeemaarding kenmerkt de werking van het hoogspanningsnet op het moment dat kortsluiting ontstaat. In de 150-kilovolt-netwerken van TenneT worden nu nog 2 typen netaardingen toegepast: gedistribueerde aarding en blusspoelaarding. Blusspoelaarding reduceert de kortsluitstroom, waardoor de spanning niet direct hoeft te worden afgeschakeld. Dat is zinvol bij bovengrondse hoogspanningslijnen, waar de oorzaken van kortsluiting vaak kortstondig zijn: zoals een kraan die te dicht in de buurt komt van hoogspanningslijnen.

‘Nu de grootschalige 150-kilovolt-netuitbreidingen vooral ondergronds aangelegd worden, volstaan blusspoelen in meerdere opzichten niet meer en is een ombouw noodzakelijk om de leveringszekerheid te waarborgen’, vertelt programmaleider Marco Wolfs die 10 jaar met een team van specialisten en contractpartners aan het project heeft gewerkt. ‘Het nieuwe aardingsconcept heeft gevolgen voor alle componenten op stations, op masten, lijnen en op het beveiligingsconcept. We hebben alle assets van het 150-kilovolt-net in deze provincies en Limburg op de tekentafel gehad en berekeningen, controles en waar nodig aanpassingen uitgevoerd. Eigenlijk hebben we voor deze provincies 3 nieuwe 150-kilovolt-deelnetten ontworpen.’

Nieuwe regelgeving
‘De ombouw van de netaarding van transformatoren is technisch niet heel ingewikkeld’, vertelt lead engineer Sidney Wijnbergen. ‘Alle aanpassingen moeten uiteraard voldoen aan de huidige normen. En vaak zijn omstandigheden veranderd sinds de bouw van assets. Tussentijds werd ook nog eens een nieuwe regelgeving ingevoerd. Dat had behoorlijke impact. Door die factoren duurde het langer voordat we konden omschakelen.’

‘Door het andere aardingssysteem worden onze kortsluitstromen op een andere manier afgevoerd’, legt Derkjan Huurnink, adviseur elektromagnetische compatibiliteit (EMC), uit. ‘Er kan een risico ontstaan door een kortsluitfout op plekken waar in de oude situatie geen risico was. Daarom hebben we op al deze plekken geleidende objecten beoordeeld om te zien of de elektromagnetische velden van onze installaties daar geen risico’s veroorzaken.’ Huurnink controleerde samen met andere EMC-specialisten zo’n 350 locaties bij zowel grotere bedrijven als particulieren. Bij ongeveer 180 locaties was er ook daadwerkelijk een aanpassing nodig om de omgeving veilig te houden. ‘Dat ging van grote aanpassingen aan buisleidingen en spoorrails tot kleine aanpassingen aan hekwerken en tuinverlichting.’

Secuur geplande operatie
Het moment van overschakelen vereiste de inzet van veel partijen en secuur geplande handelingen in onze stations. Jan Fonken, operationeel installatieverantwoordelijke: ‘Bedrijfsvoerders van System Operations in onze bedrijfsvoeringscentra stonden paraat, maar ook medewerkers van Stedin en Enexis. Een strak gecoördineerde operatie dus, waarvoor veel afstemming met betrokken partijen heeft plaatsgevonden.’

Na Zeeland en Noord-Brabant schakelt Limburg op 3 oktober over van blusspoelaarding op gedistribueerde aarding, als laatste onderdeel van het langjarige programma ‘Ombouw aardingssysteem Zuid-Nederland’. In de rest van Nederland wordt het gedistribueerde aardingssysteem al toegepast.