Tennet: energiehubs voorlopig maatwerk in Flevopolder, Gelderland en Utrecht

Het uitgangsprincipe van een energy hub is eenvoudig: het verbinden van de opwek, de opslag en het verbruik van energie. Maar ondanks dat de netbeheerders de uitrol van energy hubs als een onlosmakelijk onderdeel van het energiesysteem van de toekomst zien, waarschuwt TenneT nu dat het geen gegeven is dat energiehubs het stroomnet níet extra belasten.

Nieuwe inzichten
Uit recente, nieuwe inzichten in Flevopolder, Gelderland en Utrecht blijkt volgens TenneT nog eens extra het grote belang om energiehubs gezamenlijk vorm te geven. Omdat dit niet overal zou lukken, blijven energiehubs voorlopig maatwerk en zijn ze afhankelijk van de regiospecifieke situatie aanvullende flexmaatregelen vereisten of een aangepaste uitwerking om het totale verbruik van elektriciteit niet op te laten lopen. Voorwaarde voor het aansluiten van energiehubs is namelijk dat zij zowel het regionale alsook het hoogspanningsnet niet overbelasten.

De situatie op het elektriciteitsnet in Flevopolder, Gelderland en Utrecht is kritiek, wat aanleiding was voor demissionair minister Jetten om onorthodoxe maatregelen te overwegen. In deze regio heeft het hoogspanningsnet zijn maximale capaciteit bereikt. Voor grootverbruikers die een nieuwe aansluiting of meer capaciteit willen, geldt een wachtlijst. Ook voor de verwachte groei in het kleinverbruik wordt een tekort aan vermogen verwacht, waarbij de fysieke grenzen van het hoogspanningsnet in 2026 in zicht komen terwijl de netuitbreidingen nog tot 2029 op zich laten wachten.  

Verschillen
TenneT meldt dat uit analyse van de belasting van de verschillende niveaus van het elektriciteitsnet blijkt dat de belastingprofielen van het regionale en hoogspanningsnet niet altijd overeenkomen. Anders dan op de stroomnetten van de regionale netbeheerders ziet TenneT op de hoogspanningsnetten ook buiten de ochtend- en avondpiek op andere momenten piekbelasting. Deze pieken laten zich moeilijk voorspellen. Dit komt bijvoorbeeld door de impact van de weersomstandigheden op de elektriciteitsproductie met windmolens en zonnepanelen en internationale elektriciteitsstromen die door het hoogspanningsnet lopen.

Op basis van de recente analyse is de verwachting dat voor Flevopolder, Gelderland en Utrecht weinig ruimte is voor extra elektriciteitsverbruik van grootverbruikers door het schuiven in de tijd van hun elektriciteitsvraag. Om de druk op het net op kritieke momenten te verlagen lopen veel initiatieven van bedrijven en overheden, en dit verwelkomen de netbeheerders. Echter, helaas zijn oplossingen waarbij uitsluitend verbruik in de tijd geschoven wordt volgens TenneT op zichzelf staand dus niet voldoende effectief.  

Netbewust laden
In de praktijk betekent dit dat energiehubs in de 3 provincies voorlopig maatwerk zijn en afhankelijk van de regiospecifieke situatie aanvullende flexmaatregelen vereisen of een aangepaste uitwerking om het totaalverbruik niet op te laten lopen.

Tennet denkt daarbij aan het optimaliseren achter de meter door netbewust laden van voertuigen, slimme aanstuurbare apparaten tot de norm te maken en pilots zoals congestieneutraal bouwen in Almere. Energiehubs moeten waar geen ruimte is voor flexibel gebruik van het stroomnet binnen de bestaande profielen blijven. Dit doen ze bijvoorbeeld door pieken af te toppen, opslag en/of invoeding van elektriciteit toe te voegen. De netbeheerders stellen het te betreuren dat initiatiefnemers van slimme oplossingen in de 3 provincies ‘deze lastige boodschap’ krijgen. Gezien het belang dat netbeheerders zien in de samenwerking van ondernemers die individueel of met elkaar werken aan slimme flexibele oplossingen om het elektriciteitsnet efficiënter te gebruiken en zo de schaarse ruimte optimaal in te zetten, zullen netbeheerders met initiatiefnemers meedenken over maatwerk en hen adviseren hoe een hub al dan niet kan worden ingepast in het elektriciteitsnet.