Akkoord over hervorming Europese elektriciteitsmarkt: groen licht voor contracts for differences

Om consumenten te beschermen tegen volatiele prijzen, hebben Europarlementariërs ervoor gezorgd dat zij recht hebben op contracten met een vaste prijs, dynamische energiecontracten en belangrijke informatie ontvangen over de contracten die zij ondertekenen. Dit moet ervoor zorgen dat alle consumenten, en ook kleine bedrijven, kunnen profiteren van betaalbare en stabiele prijzen en de impact van plotselinge prijsschokken verzachten.

Contracts for differences
In de overeengekomen tekst van de Europese ‘electricity market design’ wordt ook volop aandacht besteed aan contracts for differences, die door het demissionaire Nederlandse kabinet zijn aangewezen als mogelijke opvolger van de subsidieregeling SDE++ voor de stimulering van wind- en zonne-energie.

De tweerichtingscontracten bezorgen projectontwikkelaars een minimum­rendement op hun investeringen en anderzijds voorkomt het buitensporige kosten voor overheden in geval van een nieuwe energiecrisis met hoge stroomprijzen. Een producent verkoopt bij tweerichtingscontracten namelijk elektriciteit op de markt tegen een prijs die met de overheid is overeengekomen. Valt de effectieve marktprijs lager uit, dan krijgt de producent het verschil uitgekeerd. Valt de marktprijs hoger uit, dan moet de producent het verschil terugbetalen  aan de eindafnemer.

Stroomafnameovereenkomsten
In het nu gesloten akkoord staat dat het gebruik van contracts for differences zal worden toegestaan bij alle investeringen in nieuwe elektriciteitsproductie, of het nu gaat om hernieuwbare of kernenergie.

In de overeenkomst is ook opgenomen dat power purchase agreements (ppa’s) stabiele prijzen voor consumenten en betrouwbare inkomsten voor leveranciers van hernieuwbare energie kunnen garanderen. De Europese Commissie zal daarom een marktplaats voor deze stroomafnameovereenkomsten opzetten. Voor grotere verbruikers geeft de overeenkomst de lidstaten de opdracht om alle belemmeringen voor de ontwikkeling van de markt voor stroomafnameovereenkomsten weg te nemen en te stimuleren. Projectontwikkelaars kunnen daardoor straks kiezen of ze staatssteun willen ontvangen via contracts for differences, de marktroute willen volgen via ppa’s, of beide oplossingen willen gebruiken.

Veilingen
Tot slot is in de tekst vastgelegd dat de Europese Commissie zal nagaan of het Europese financieringsmechanisme voor hernieuwbare energie kan worden gebruikt voor het organiseren van veilingen om het aandeel energie uit hernieuwbare bronnen te verhogen.

Tot slot voorziet het akkoord in een mechanisme om een ‘elektriciteitsprijzencrisis’ uit te roepen. Bij een situatie met zeer hoge prijzen en onder bepaalde voorwaarden kan de EU een regionale of Europabrede crisis afkondigen. De lidstaten kunnen in dat geval tijdelijke maatregelen nemen om de elektriciteitsprijzen voor kleine en middelgrote bedrijven en energie-intensieve industriële verbruikers vast te stellen.

Vervolg
De voorlopige overeenkomst moet nu worden goedgekeurd door zowel het Europees Parlement als de Raad van de Europese Unie om daadwerkelijk wet te worden. De commissie Industrie, Onderzoek en Energie zal tijdens een volgende vergadering over het dossier stemmen.

SolarPower Europe opgelucht
De Europese koepelorganisatie SolarPower Europe laat bij monde van Naomi Chevillard, hoofd Regelgeving, weten opgelucht te zijn met het bereikte akkoord. ‘We hebben nu een duidelijk pad voorwaarts voor langetermijninvesteringen in hernieuwbare energie. We zijn opgelucht dat er een einde komt aan de huidige implementatie van marktcaps (red. met het afromen van overwinsten), die de EU-markt heeft gefragmenteerd en investeringen in hernieuwbare energie heeft geschaad. De onderhandelaars hebben de zonne-energiesector de broodnodige rechtszekerheid gegeven door op EU-niveau duidelijke regels vast te stellen voor het uitroepen van een noodsituatie. ‘

Energiedelen
De Europese belangenbehartiger voor de zonne-energiesector wijst er tot slot op dat burgers nu voor het eerst een verankerd recht krijgen op het delen van energie. ‘Europeanen hebben nu het recht om hun overschot aan zonne-energie aan hun buurman te verkopen of tegen lagere kosten zonne-energie in hun gemeenschap te kopen’, aldus Chevillard. ‘Met het delen van energie kunnen we het stroomnet ondersteunen en tegelijkertijd zonne-energie naar huizen brengen die nog geen zonnepanelen hebben.’