Doorpakken op aanpak cybersecurity zonnepaneelinstallaties: ‘Ben je nog niet bezig? Ga dan nu aan de slag’

De conclusie: er is een breed draagvlak voor een gezamenlijke aanpak en actie binnen de zonne-energiebranche. Hoe nu verder? Solar Magazine vroeg het Soe van Dijk, Coördinator Programma Digitalisering bij Topsector Energie. ‘De bal ligt voor een belangrijk deel in de hoek van de zonne-energiebedrijven en de sector als geheel. Zij zijn aan zet, maar kunnen elkaar ook helpen.’

Van Dijk begeleidde – samen met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) – niet alleen het kwartiermakertraject Cybersecurity zon-pv, maar gelijktijdig ook die voor de offshore windenergie- en laadinfrastructuursector. Die verkenningen omvatten onder andere een inventarisatie van activiteiten op het gebied van cyberveiligheid, de behoefte aan kennis en de bereidheid tot samenwerking. Er werden tevens een aantal dreigingsscenario’s uitgewerkt en onderzocht welke relevante wet- en regelgeving op stapel staat. Dat leidde tot diverse aanbevelingen aangaande het weerbaar maken van bedrijven – en de ketens waarin ze actief zijn – tegen kwaadwillenden.

Nieuwe kwetsbaarheden
‘De Topsector Energie richt zich op het ontwikkelen van kennis en innovaties die bijdragen aan het behalen van de klimaat- en energiedoelen’, aldus Van Dijk. ‘Digitalisering is daarbij een belangrijk thema. Het kan – als je het goed doet – een mooie bijdrage leveren aan het creëren van een CO2-neutraal systeem. Maar er ontstaan ook nieuwe kwetsbaarheden. Zo groeit het aantal pv-installaties met componenten die een internetverbinding hebben, met name omvormers. Deze apparaten monitoren hun omgeving en ondernemen actie op basis van verzamelde gegevens of ontvangen instructies. Dat is handig voor aansturing op afstand maar het opent ook de weg voor hackers, en als die binnenkomen kunnen de gevolgen groot zijn. Wij zien cyberveiligheid daarmee als een kritische succesfactor voor de energietransitie, al helemaal in het licht van de toenemende geopolitieke spanningen en eerdere digitale aanvallen op energie-infrastructuur in andere landen. We zullen ons hier dus maximaal tegen moeten beschermen.’

Divers spectrum
Wat heeft de verkenning Cybersecurity zon-pv opgeleverd? Allereerst werd geconstateerd dat er grote verschillen bestaan in de zonne-energiesector, zowel aangaande bewustzijn over de dreigingen als de maatregelen die worden getroffen. Het spectrum is divers, van bedrijven die al een volwassen cybersecuritystrategie hebben en de mensen om die te implementeren, tot bedrijven die nog aan het begin staan en vaak ook te klein zijn om daar iemand voor aan te nemen. ‘Positief is dat alle bedrijven die werden geconsulteerd de bereidheid toonden om er samen de schouders onder te zetten’, aldus Van Dijk.

Lees het volledige artikel hieronder in de december 2023-editie van Solar Magazine.