Solar carports - de redding van de zonne-energierevolutie en energietransitie?

Verbod op zonneparken op landbouwgrond of niet, de klimaatdoelen staan fier overeind en om die te realiseren, moet de uitrol van zonnepanelen versneld worden. Waar het laaghangend fruit voor zonnedaken schaars wordt, is dat een opgave van formaat. De energietransitie komt daarmee in gevaar. In hoeverre kunnen solar carports het verschil maken en wat is er nodig om de enorme potentie daadwerkelijk te realiseren? Solar Magazine vroeg het Ronald Schilt van Merosch en Jens van der Laan van GroenLeven.

Maximaal zonnepanelen
Merosch wil een voortrekkersrol spelen in het realiseren van toekomstbestendige én duurzame gebouwen – bestaand en nieuwbouw – en gebieden in Nederland. Dat zijn geen loze woorden. Begin 2022 maakte het bedrijf de expliciete keuze alleen nog opdrachten aan te nemen waarbij de minimale ambitie energieneutraliteit is.

‘We onderzoeken, ontwikkelen, meten en monitoren en leveren ondersteunende experts om de ambities van gemeenten waar te maken’, zegt senior adviseur Ronald Schilt. ‘Een mooi voorbeeld is Merwede: een binnenstedelijke herontwikkeling in Utrecht van 24 hectare. Daar worden momenteel 6.000 woningen en zo’n 100.000 vierkante meter aan maatschappelijke en commerciële voorzieningen gerealiseerd. Die gaan gebruikmaken van het grootste warmte-koudeopslagsysteem van Nederland. Daarnaast wordt bijvoorbeeld maximaal gebruikgemaakt van zonnepanelen. Nog zo’n prachtige case is Brinktoren in Amsterdam, een hoog appartementencomplex met circa 400 woningen en een klein dak. Naast het volledige dak worden de gevels voorzien van 900 zonnepanelen om het appartementencomplex energieneutraal te maken.’

Geschikte locaties
CE Delft en Merosch onderzochten – in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) – de potentie van solar carports in Nederland. Ze brachten die in kaart voor alle 30 energieregio’s die een Regionale Energiestrategie (RES) hebben gemaakt. In hun rapport van september 2021 concludeerden ze dat, als alle geschikte locaties worden benut, er 9,2 tot 11 gigawattpiek aan zonnepanelen kan worden geplaatst boven parkeerplaatsen. De potentiële opbrengst: tussen de 8,1 en 9,6 terawattuur per jaar. Dat is een aanzienlijk deel van de 60 terawattuur uit zon en wind die voor 2030 is vastgelegd in het Nationaal plan energiesysteem (NPE). Wat ziet Schilt op dit moment in de praktijk gebeuren?

Daken en gevels
Schilt: ‘Zonneparken zijn op zijn minst gezegd niet overal even populair; vallen in maatschappelijke en politieke ongenade. Tegelijkertijd zijn er ambitieuze doelstellingen op het gebied van pv vastgelegd, zowel op nationaal niveau als in de RES’en. Dat betekent dat alle daken en gevels feitelijk vol gelegd moeten worden met zonnepanelen. Gemeenten zoals Nijmegen, Eindhoven, Amersfoort, Utrecht en Amsterdam nemen daarin het voortouw met als motto "let’s make it happen". Andere volgen. Maar we hebben het over een complexe zaak. We willen ook groene daken, mooie stads- en dorpsaanzichten behouden, het kan constructief niet altijd, allerhande installaties op platte daken zitten in de weg van zonnepanelen, zowel fysiek als uit het oogpunt van veiligheid… Dat maakt solar carports uitermate interessant voor het waarmaken van onze energietransitie. Hun toegevoegde waarde kan enorm zijn, en dat wordt ook steeds meer gezien op lokaal niveau.’

Lees het volledige artikel hieronder in de december 2023-editie van Solar Magazine.