Uit de nieuwste editie van het EU Solar Jobs Report blijkt dat het aantal banen in de Europese zonnestroomsector afgelopen kalenderjaar met 39 procent is gegroeid. Waar de onderzoekers van koepelorganisatie SolarPower Europe eerder nog uitgingen van 1 miljoen banen in 2030, wordt dat aantal vermoedelijk al gehaald in 2025.
Polen aan kop
Dankzij een stormloop op zonnepanelen in de consumentenmarkt bood Polen in 2022 onderdak aan de meeste zonne-energiearbeiders in Europa, gevolgd door Spanje en Duitsland. Nederlandse, Italiaanse, Griekse en Franse werknemers vertegenwoordigen ook een aanzienlijk deel van de Europese zonne-energiewerknemers.
84 procent van de huidige banen is gerelateerd aan het installeren van zonnepanelen, 8 procent aan het onderhoud van zonnepanelen en zo’n 7 procent bij de productie van zonnepanelen.
Van 2021 tot 2022 groeide het aantal zonne-energiewerknemers in de EU met bijna 200.000 voltijdarbeidskrachten, een weerspiegeling van de groei van de zonne-energiemarkt. Met 648.000 werknemers in 2022 zal de sector dit jaar ruim 800.000 werknemers herbergen en volgens de nieuwste voorspelling van SolarPower Europe 1,2 miljoen in 2027.
Nederland valt weg
Door de opkomst van grootschalige zonnepaneelinstallaties zal de verhouding tussen het aantal banen gelieerd aan dakgebonden en utiliteitsinstallaties veranderen. Waar nu nog 73 procent van de banen gerelateerd is aan dakgebonden pv-systemen, zal dat in 2027 63 procent zijn.
Bovendien zal de top 5 van landen met meeste banen in de zonnestroomsector er in 2027 volledig anders uitzien. Waar Polen nu nog de dans leidt, zal het land wegzakken naar de derde plaats. Ook Nederland valt weg en is over 4 jaar niet meer in de top 7 terug te vinden. Roemenië is daarbij een opvallende naam in de top 7. Voor de komende periode tot en met 2027 verwachten de onderzoekers in heel Europa meer nieuwe banen, waarbij de groei varieert van 40 tot 47 procent als gevolg van de hogere ambitie van de EU-lidstaten.
De voorspelde 1,2 miljoen banen in 2027 zijn gebaseerd op het medium scenario. In het hoogste scenario zou Europa zelfs ruim 1,6 miljoen banen tellen en in het laagste scenario ruim 900.000 banen. Het medium scenario voorspelt bovendien dat de uitbreiding van de Europese productiecapaciteit voor zonnepanelen kan leiden tot 129.000 banen in 2027. Een dergelijke groei zou alle segmenten van de waardeketen omvatten, zelfs de segmenten die momenteel een minimale bijdrage leveren aan de Europese werkgelegenheid zoals de productie van ingots en wafers.
Grootschalige wervingNu het aantal zonne-energiewerkers snel toeneemt, waarschuwt de Europese koepelorganisatie SolarPower Europe dat hoogwaardige vaardigheden hand in hand gaan met grootschalige werving van nieuwe werknemers. De 1,2 miljoen werknemers die in 2027 nodig zijn, moeten namelijk goed opgeleid zijn om goed functionerende en veilige zonnepaneelinstallaties te kunnen opleveren. ‘Als we kijken naar de vaardighedenkloof op het gebied van zonne-energie zien we dat we de kwantiteit beginnen aan te pakken, maar nu moeten we onze inspanningen verdubbelen op het gebied van kwaliteit’, stelt Walburga Hemetsberger, chief executive officer van SolarPower Europe. ‘Burgers en bedrijven moeten erop kunnen vertrouwen dat hun zonnepanelen worden geproduceerd, geïnstalleerd en onderhouden door goed opgeleide, betrouwbare professionals." In het EU Solar Jobs Report heeft de Europese koepelorganisatie 7 beleidsaanbevelingen gedaan om te zorgen voor de zonne-energiearbeidskrachten die Europa nodig heeft: 1. Stel het tekort aan arbeidskrachten vast: de EU-lidstaten moeten hun inspanningen opvoeren om hun tekort aan arbeidskrachten en vaardigheden in kaart te brengen. Momenteel zijn de cijfers voor het gebrek aan bouwvakkers, dakwerkers en elektriciens onvolledig. De data zijn nodig om een Europees actieplan voor Europese vaardigheden op te stellen. 2. Communiceer over groene banen: landen moeten beter communiceren over de behoeften aan groene banen en de opleidingsmogelijkheden en laten zien dat het loopbanen met ontwikkelingsperspectief zijn. 3. Ontwikkel gespecialiseerde trainingen: omdat de zonne-energiesector veel goede handen nodig heeft om een toenemend aantal zonne-energieprojecten te installeren, is het belangrijk dat leerlingen en werknemers sneller worden opgeleid voor het vak van zonnepaneelinstallateur. 4. Ontwikkel publieke en private omscholingsprogramma’s: levenslang leren moet worden aangemoedigd en gefaciliteerd voor werknemers, vooral in overgangssectoren. 5. Maak al het energiebeleid ‘skill-proof’: de uitrol van zonnepanelen zal de komende jaren sterk worden beïnvloed door de beschikbaarheid van de juiste vaardigheden en werknemers om de noodzakelijke werkzaamheden uit te voeren. 6. Vergemakkelijk het vrije verkeer van werknemers binnen de EU: regeringen moeten zorgen voor de wederzijdse erkenning van kwalificaties voor elektriciens en installateurs. Op langere termijn moet een EU-brede certificatienorm voor elektriciens worden ontwikkeld, waarbij een gemeenschappelijke naamgeving van elektrotechnische vaardigheden en een gemeenschappelijke basis voor vaardigheidseisen worden vastgesteld. 7. Integreer de behoeften van de zonne-energiesector in het immigratiebeleid: de EU moet de groei van de zonne-energiesector ondersteunen door de komst van werknemers uit andere landen te vergemakkelijken. Talentpartnerschappen en de EU-talentenpool kunnen, als ze met de juiste focus en middelen worden toegepast, volgens SolarPower Europe legale migratie naar strategische sectoren sturen. |
De juni 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, het potentieel van de directe lijn, balkonzonnepanelen en het verhogen van het zelfverbruik.