‘Het verplichten van deelname aan congestiemanagement kan daarom een logische volgende stap zijn’, aldus Maarten de Jong en Remco Rooker van Enexis.
Essentie
De essentie van congestiemanagement is simpel: partijen met flexibel vermogen wordt tijdens piekmomenten gevraagd hun productie tijdelijk af te regelen of juist meer elektriciteit te gebruiken. Vaak is er in congestiegebieden slechts een aantal uren per jaar daadwerkelijk sprake van congestie – filevorming op het elektriciteitsnet – en is op die momenten flexibel vermogen nodig. De netbeheerders vragen klanten om op deze piekmomenten tijdelijk minder stroom te gebruiken of terug te leveren. Hierdoor gaan ze niet de ‘snelweg’ op, waardoor er geen ‘files’ ontstaan en netbeheerders andere ‘weggebruikers’ – lees nieuwe netaansluitingen – kunnen toelaten.
Landkaart
Ton van Cuijk, innovatiemanager bij netbeheerder Enexis, stelde in maart 2022 tegenover de redactie van Solar Magazine dat de nieuwe spelregels voor congestiemanagement ruimte zouden gaan creëren voor het aansluiten van een grote hoeveelheid nieuwe zonnedaken en wind- en zonneparken. ‘Ik ben ervan overtuigd dat de netcongestie op veel plaatsen door marktpartijen opgelost kan worden’, aldus Van Cuijk destijds. ‘Het is een realistisch scenario dat in nagenoeg alle gebieden waar de landkaart met beschikbare transportcapaciteit momenteel rood is, nieuwe capaciteit beschikbaar komt om opwekinstallaties aan te sluiten.’
Nu, ruim 1 jaar later, zijn de nieuwe spelregels voor congestiemanagement alweer een half jaar van kracht. Netbeheerder Enexis sloeg recentelijk alarm, omdat congestiemanagement verre van soepel loopt en vooralsnog niet of nauwelijks van de grond komt. Terwijl de zonne-energiesector al geruime tijd moord en brand schreeuwt om op grote schaal congestiemanagement toe passen, blijkt het volgens Enexis in de praktijk zeer lastig om bedrijven geïnteresseerd te krijgen.
Zeeuwind: ‘Omarm congestiemanagement’ De provincie Zeeland had eind vorig jaar de primeur van het allereerste congestiemanagementcontract van Nederland. Burgercoöperatie Zeeuwind – dat zo’n 3.200 leden telt – en grondeigenaar Gabri Hoek zegden Stedin conform de nieuwe Netcode elektriciteit toe om op momenten dat er te veel duurzame energie ingevoed wordt windpark Noordpolder stil te zetten. Samen met grondeigenaar Gabri Hoek is Zeeuwind eigenaar van windpark Noordpolder nabij Sint Maartensdijk op het eiland Tholen. Samen met Stedin hebben ze afgesproken dat de productie van het windpark teruggeschroefd wordt als de netsituatie daarom vraagt. Met iedere megawattuur die Zeeuwind afregelt, ontstaat potentieel 10 megawatt extra ruimte op het lokale elektriciteitsnet. Vergoeding Een tweede afspraak die contractueel is vastgelegd, is voor lastminuteacties. Baars: ‘Stedin kan ons tot een uur voor ze congestie afroepen, vragen de windturbines stil te zetten. De onbalanskosten die wij vervolgens moeten betalen – omdat we de toegezegde 9 megawattuur stroom niet produceren – neemt Stedin voor zijn rekening. Overigens hebben we ondanks dat er in de maand mei een flink aantal dagen waren waarop het stevig waaide, de zon flink scheen en de energievraag laag was, de windenergieproductie nog niet hoeven terug te schroeven. ’ Lees het volledig artikel hieronder in de juni 2023-editie van Solar Magazine. |
120 stations
‘Het merendeel van de congestie in ons netgebied wordt veroorzaakt doordat het hoogspanningsnet vol zit, dus daar voert TenneT congestieonderzoeken uit’, legt Maarten de Jong uit, die manager Net- & Capaciteitsmanagement Hoogspanningsstations & Gas bij Enexis is. ‘Toen de nieuwe spelregels voor congestiemanagement van kracht werden, hebben we direct voor 8 gebieden in Groningen, Drenthe, Noord-Brabant en Limburg zelf ook congestie afgekondigd en zijn we nieuwe congestieonderzoeken gestart.’ ‘Het gaat daarbij in sommige gevallen om afnamecongestie, maar meestal om congestie voor teruglevering’, duidt Remco Rooker, manager Grootzakelijk bij Enexis. ‘Helaas kost het vooralsnog veel moeite om klanten bereid te vinden congestieregelvermogen aan te bieden.’
Tot op heden heeft Enexis in 8 congestiegebieden actief gezocht naar klanten die flexibel vermogen willen aanbieden. Dat heeft tot slechts 1 getekend congestiemanagementcontract geleid. Rooker: ‘Inmiddels hebben wij alle benodigde processen en systemen ingericht om dit jaar daadwerkelijk met congestiemanagement van start te gaan, maar klanten zijn nog terughoudend of hebben meer tijd nodig om congestieregelvermogen te contracteren. Desondanks gaan we onverminderd door om klanten te informeren en te enthousiasmeren om regelvermogen aan te bieden.’
Lees het volledige artikel hieronder in de juni 2023-editie van Solar Magazine.
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.