Het Dilemma | Is een dynamisch energiecontract slim met zonnepanelen?

Waarom werd ANWB een energieaanbieder?
‘ANWB is sinds de oprichting in 1883 intensief betrokken geweest bij iedere mobiliteitsrevolutie, de fiets, de auto en nu duurzame mobiliteit. De tijd van de elektrische auto is aangebroken. Wij willen helpen die toegankelijk en betaalbaar te maken, en voor onze leden en Nederland als geheel de weg vrijmaken voor duurzaam rijden.’

En dat doen jullie door groene stroom te verkopen?
‘Wanneer elektrische auto’s en masse gelijktijdig worden geladen, dan levert dat grote netproblemen op en dus hoge maatschappelijke kosten. Die zijn voor iedereen, ook onze leden die nog niet elektrisch rijden. Als we dat ook nog eens doen als de zon niet schijnt en het windstil is, dan laad je bovendien op gas en kolen, en daar willen we nu juist vanaf. Tegelijkertijd zijn de prijzen op de stroommarkt op die momenten het hoogst. Met dynamische energiecontracten kun je dus financieel voordeel behalen terwijl je de energietransitie vooruithelpt. Wij willen onze leden daartoe in staat stellen.’

Wanneer besloten jullie dynamische contracten aan te gaan bieden?
‘We deden al langer onderzoek naar de potentie en interesse, zagen bijvoorbeeld dat dynamische contracten in Scandinavië inmiddels mainstream en van grote toegevoegde waarde zijn. In Nederland waren ze echter onbekend. We startten daarom in 2021 een proef met 1.000 klanten. Vanaf het derde kwartaal van 2022 zijn we flink aan het opschalen.’

En dat is een succes?
‘Een enorm succes. We kregen zoveel vraag dat we een limiet moesten stellen op het aantal klanten dat we maandelijks aannemen. We willen wel de ANWB-kwaliteit garanderen, net zoals die van de wegenwacht, ons reisbureau en ons verzekeringsbedrijf. Op dit moment hebben al meer dan 100.000 huishoudens een dynamisch contract bij ons afgesloten.’

Jullie zijn marktleider, met kop en schouders.
‘Nederland telt zo’n 60 energieleveranciers, nog slechts een handvol bieden dynamische tarieven aan. Dat moet en gaat veranderen. Een dynamische prijsprikkel is een inherent onderdeel van een goed functionerend systeem met hernieuwbare energie en de populariteit bij consumenten neemt snel toe. Bekende traditionele energieleveranciers bieden deze contracten al in landen buiten Nederland aan, ze zullen dat ongetwijfeld ook hier gaan doen. Wij verwelkomen dat, het is goed voor een steeds groter deel van onze autorijdende leden en de energietransitie.’

Een dynamisch energiecontract is goed voor iedereen?
‘Vorig jaar was het financieel veel interessanter dan een vast of variabel contract. De prijzen van die contracten waren relatief heel hoog, en dat gold tevens voor de volatiliteit in aanbod van stroom waarmee van prijsschommelingen kon worden geprofiteerd. Er waren echter ook jaren dat dat niet zo was, en die zullen ook weer komen. Een vast contract is daarom voorlopig nog een prima optie als je liever voor bepaalde tijd zekerheid wil over je tarief. Gemiddeld gezien is een dynamisch contract echter goedkoper.’

Als je je verbruik van stroom daarop aanpast.
‘Dan bespaar je uiteraard nog meer. Dat zien we ook gebeuren bij onze klanten, en daar is het natuurlijk om te doen. Met de opkomst van grote stroomgebruikers zoals de elektrische auto en warmtepompen – en het steeds vaker voorkomen van periodes waarin elektriciteit weinig kost of zelfs helemaal niets – valt er ook steeds meer uit een dynamisch contract te halen. Mensen beseffen dat meer en meer.’

Ook een verstandige zonnepaneeleigenaar maakt gebruik van een dynamisch elektriciteitstarief?
‘Het onbevredigende antwoord is ja en nee. Wij hebben datawetenschappers allerhande berekeningen laten doen en de uitkomsten verschillen helaas per situatie en ook nog eens per periode. Een bepalende factor is de hoeveelheid zonnepanelen op het dak, wij adviseren dat goed af te stemmen op het verbruiksprofiel. Daarnaast is de oriëntatie van de zonnepanelen van belang, het minst voordelig is een oriëntatie op het zuiden en dus een grote opwekpiek in de middag. Daarnaast is de ontwikkeling van de elektriciteitsprijzen gedurende een jaar van grote invloed, en natuurlijk hoeveel zonnestroom je zelf meteen gebruikt.’

Het is dus complex en onzeker, hoe neem je dan een overwogen besluit?
‘Vroeger sloot je een energiecontract af en dacht je er daarna niet meer over na, stapten weinigen over op andere aanbieders. Nu heb je zonnepanelen, warmtepompen, batterijen, elektrische auto’s, de salderingsregeling, onzekere energiemarkten… Met de vergroening van ons energiesysteem is het allemaal anders geworden, en het zal nog ingewikkelder worden met de toenemende elektrificatie. Wat past bij een huishouden, nu en in de toekomst, is maatwerk. Mensen worden zich daar steeds bewuster van en duiken erin, zelf of met hulp van adviseurs. Maar we moeten er echt voor waken dat ze de weg kwijtraken in alle complexiteit of, erger nog, dat ze afhaken of niet eens kunnen aanhaken.’

De opkomst van de thuisbatterij zal van grote invloed zijn op het renderen van dynamische contracten.
‘Zeker in combinatie met slimme energiemanagementsystemen. En een elektrische auto is potentieel een heel grote thuis- of wijkbatterij. De mogelijkheid van bidirectioneel laden is nu nog een zeldzaamheid. Alle grote merken komen echter in de nabije toekomst met modellen die dat kunnen. De populariteit van dynamische contracten zal daardoor verder toenemen, we gaan een enorme groei zien. Wij geloven in een energiesysteem waarin consumenten steeds meer samen slim stroom opwekken, opslaan, gebruiken en terugleveren en zien dat wij kunnen helpen door dit als vereniging voor en met onze leden te coördineren.’

Bekijk hier in de Solar Magazine Productzoeker welke thuisbatterijen er te koop zijn in de Benelux.