Hoe ernstig is het probleem van diefstal op zonneparken?
‘Het is alsof er een plaag over Europa trekt. Engeland, Duitsland, Italië, België… Iedereen komt aan de beurt. In Nederland is momenteel sprake van een piek. Er gaat geen week voorbij zonder een melding, meestal betreft dit zonneparken, maar ook installaties op daken worden niet ongemoeid gelaten.’

We hebben het over georganiseerde bendes?
‘Absoluut. Vroeger gebeurde het ook. Maar dat waren incidenten, gelegenheidsinbraken waarbij bijvoorbeeld ook zonnepanelen werden meegenomen. Nu is het een professionele business die zich richt op het in grote hoeveelheden ontvreemden van kabels vanwege het koper.’

Hoe verklaar je die piek in Nederland?
‘The trend is your friend, of in dit geval een slechte vriend. Het is een kwestie van aanbod en opportunity. Hoe meer zonnepanelen worden gelegd in een land of regio, hoe meer dat kwaadwillenden aantrekt. Overigens vinden die diefstallen ook tijdens de aanbouw plaats.’

Wat zijn de consequenties?
‘De schade kan enorm zijn, in de tonnen lopen, en niet alleen vanwege de diefstal zelf, maar voornamelijk door de gevolgschade waaronder verlies aan productie. Kabels worden uit de grond, zonnepanelen en omvormers gerukt. Transformatoren kunnen kapotgaan en in brand vliegen. Installaties kunnen maanden stilliggen. Gedurende die tijd wordt er geen zonnestroom opgewekt. De gevolgschade is een veelvoud van de waarde van de kabels.’

Wat betekent dat voor de markt?
‘Het probleem is de afgelopen 1,5 jaar enorm toegenomen. Het staat hoog op de agenda’s van alle betrokkenen. Investeerders worden erdoor geraakt, banken zien het als een toenemend financieringsrisico. Verzekeraars stellen steeds strengere eisen aangaande beveiliging, bijvoorbeeld op het gebied van hekwerk, camerabewaking, meldkamers en reactietijd bij onraad. En is er niet voldaan aan de veiligheidseisen. Dan is er wellicht geen vergoeding, of een vergoeding maar met een hoog eigen risico.’

Er ligt ook een verantwoordelijkheid bij ontwikkelaars en exploitanten…
‘Ze zullen moeten accepteren dat ze steeds forsere maatregelen tegen diefstal moeten nemen vanuit het oogpunt van verzekerbaarheid, en dat kost geld. Wat dat betreft is het einde nog niet in zicht. Er wordt in Nederland nagedacht over het opstellen van een Verbeterde Risicoklassenindeling (VRKI) voor zonneparken. Daarin zal dan een zeer gedetailleerde handreiking worden gedaan over veiligheidsmaatregelen. Die zal, zoals dat gaat, uiteindelijk de norm worden voor verzekeraars.’

Wat moet er nu gebeuren?
‘Ik denk dat, gegeven de omvang van dit probleem, de grenzen moeten worden opgezocht. We moeten ons afvragen wat kan, en vooral ook wat mag. Kunnen we bijvoorbeeld binnenhekken onder stroom zetten, en hoeveel volt mag daar dan op staan? Mag je werken met realtime cameratoezicht en bewegingsdetectoren buiten het zonnepark, zodat je verdachte mensen ziet aankomen en kunt afschrikken met een waarschuwing? Het zou ook mooi zijn als gemeenten meedenken, onder andere door geen vergunning voor camera’s te weigeren op grond van de privacywetgeving. Wat tevens zou helpen, is wanneer dieven die gepakt worden niet na 1 dag alweer buiten staan. Zonneparken vormen steeds meer een kritisch onderdeel van onze energiezekerheid en moeten met man en macht worden beschermd.’