iMVO-convenant hernieuwbare energie klaar: ‘Zonne-energiesector mag ogen niet sluiten, niks doen geen optie’

‘We kunnen onze ogen niet sluiten’, aldus Wijnand van Hooff, algemeen directeur van Holland Solar, een van de ondertekenaars van het iMVO-convenant.

VN en OESO
In het voorjaar van 2021 werd het balletje voor de Nederlandse zonne-energiesector aan het rollen gebracht. Waar de politiek in Amerika al een half jaar eerder in de ban was van dwangarbeid door Oeigoeren bij de productie van silicium voor zonnepanelen in de Chinese regio Xinjiang, werd de Haagse politiek wakker na een alarmerend artikel in de New York Times dat de hele wereld over ging. Al snel daalde het besef in dat Europa vrijwel volledig afhankelijk is van Chinese zonnepanelen en een alternatief niet voorhanden is vanwege het vrijwel volledig ontbreken van een Europese pv-industrie. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag concludeerde al snel dat het uitsluiten van subsidies voor zonnepanelen waarbij mogelijk sprake is geweest van Oeigoerse dwangarbeid, zou leiden tot een stilstand van de uitrol van zonne-energie.

Branchevereniging Holland Solar pakte direct haar verantwoordelijkheid door in overleg met Kaags ministerie en de Sociaal-Economische Raad (SER) de mogelijkheden te onderzoeken om toe te treden tot het iMVO-convenant voor hernieuwbare energie. De windenergiesector werkt samen met de SER al sinds 2019 aan dit convenant. De basis hiervan wordt gevormd door de richtlijnen voor bedrijven en mensenrechten van de Verenigde Naties (VN). Die kennen 3 uitgangspunten: individuele landen moeten mensenrechten beschermen, bedrijven moeten mensenrechten respecteren, en slachtoffers hebben recht op compensatie of genoegdoening. Deze VN-richtlijnen zijn door de organisatie van geïndustrialiseerde landen OESO uitgewerkt in praktische voorschriften: de OESO-richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen. ‘Met het ondertekenen van het convenant committeren bedrijven zich aan het implementeren van zowel de VN- als de OESO-richtlijnen’, vertelt Seljan Verdiyeva-Smeets, senior beleidsmedewerker bij de SER. ‘De meerwaarde voor bedrijven is onder andere dat zij inzicht krijgen in hun eigen waardeketen. Door nauw samen te werken met andere partijen kunnen zij een positieve verandering in hun waardeketens bevorderen en misstanden en wangedrag op het gebied van mensenrechten en milieu aanpakken.’

Collectief
Begin maart hebben brancheorganisaties NWEA en Holland Solar, namens de wind- en zonne-energiesector, hun handtekening gezet onder het convenant. Ook tal van individuele ondernemingen hebben dat gedaan, waaronder een aantal zonne-energiebedrijven. ‘Dat loopt uiteen van projectontwikkelaars en groothandelaren tot epc-contractors en installateurs die hun verantwoordelijkheid pakken’, stelt Van Hooff. ‘Bedrijven aan het einde van de waardeketen die hun zonnepanelen inkopen bij importeurs en groothandels hebben relatief weinig invloed op de productieomstandigheden aan het begin van de keten. Voor hen biedt het iMVO-convenant uitkomst, want het creëert de mogelijkheid om vanuit het collectief alsnog invloed uit te oefenen.’

Lees het volledige artikel hieronder in de maart 2023-editie van Solar Magazine.