logo
wvhj2023
© TenneT
© TenneT
13 januari 2023

TenneT: mogelijk tekort aan stroom in 2030, veel afhankelijk van uitrol batterijen

TenneT stelt dat Nederland vanaf 2030 mogelijk een aantal uren per jaar stroom tekortkomt. Dat is volgens de hoogspanningsnetbeheerder afhankelijk van de ontwikkeling van genoeg flexibiliteit zoals batterijen.

Dit blijkt uit het rapport ‘Monitoring Leveringszekerheid 2022’, een analyse die TenneT jaarlijks in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat uitvoert.

Tientallen scenario’s
Voor het rapport heeft TenneT aan de hand van tientallen scenario’s geanalyseerd of er in Nederland voldoende productiecapaciteit beschikbaar is om aan de binnenlandse elektriciteitsvraag te kunnen voldoen op de korte, middellange en lange termijn.

De hoogspanningsnetbeheerder benadrukt bij de publicatie van het rapport dat het van belang is dat er actief beleid wordt gevoerd om ervoor te zorgen dat de markt tijdig voldoende flexibiliteit aan de vraag- en aanbodzijde realiseert om de leveringszekerheid op de lange termijn te blijven waarborgen.

Geen problemen tot 2025
Tot 2025 is in Nederland voldoende binnenlandse productiecapaciteit aanwezig om in de nationale elektriciteitsvraag te voorzien. Door TenneT’s elektriciteitsverbindingen met het buitenland – de zogenaamde interconnectie – is er ook in extreme weer- en uitvalscenario’s tot 2025 geen overschrijding te verwachten van de gehanteerde norm. Die norm is een verwachtingswaarde voor het aantal uren per jaar dat met de beschikbare productiecapaciteit niet aan de vraag zal kunnen worden voldaan, de zogenaamde loss of load expectation (lole).

Als criterium voor de adequaatheid van een systeem wordt een maximale lole-waarde gehanteerd: het aanvaardbaar geachte risico dat gedurende een bepaalde hoeveelheid uren per jaar niet aan de vraag zou kunnen worden voldaan. Deze waarde vertaalt zich weer in de hoeveelheid productievermogen die minimaal vereist is. De gehanteerde lole-norm voor de beoordeling van het Nederlandse elektriciteitssysteem bedraagt 4 uur per jaar.

Na 2030 neemt leveringszekerheid af
Op de middellange tot lange termijn, in de periode 2025-2030, nemen de onzekerheden toe. In Nederland en de meeste landen in Europa, zal sprake zijn van toenemende elektrificatie van de samenleving. Een verdere afname van het productievermogen van gas-, kolen- en kerncentrales en een toename van het aandeel variabele duurzame opwek maakt het elektriciteitssysteem volgens TenneT steeds weersafhankelijker.

Vanaf 2030 kunnen productietekorten ontstaan, waardoor mogelijk niet op alle uren van het jaar volledig aan de gewenste elektriciteitsvraag in Nederland kan worden voldaan. Dit hangt nauw samen met de aanname van de beschikbare hoeveelheid flexibiliteit, bijvoorbeeld uit batterijcapaciteit. De huidige aannames van TenneT zijn onder andere gebaseerd op aanvragen van marktpartijen voor aansluiting van batterijcapaciteit, maar de daadwerkelijke realisatie is nog onzeker. Hoe vaak en hoe groot toekomstige tekorten zullen zijn, wordt mede beïnvloed door de ontwikkeling van internationale stroomverbindingen, vraagsturing, investeringen in nieuwe centrales of sluiting van bestaande centrales zowel in Nederland als in het buitenland. De risico’s rondom deze ontwikkelingen zijn volgens TenneT toegenomen ten opzichte van eerdere analyses, met name door voorziene ontwikkelingen in het buitenland, die concreter in kaart zijn gebracht door de Europese hoogspanningsnetbeheerders. 

In het kader van het huidige en voorgenomen Nederlandse energiebeleid zal het opgestelde vermogen van duurzame, niet-regelbare productiebronnen en hierbij met name windmolens en zonnepanelen in de komende jaren fors blijven toenemen. Bovenstaande grafiek toont de aannames voor de Huidig Beleid (HB)- en Hogere Ambitie (HA)-scenario’s. Het HA-scenario is gebaseerd op beleid dat zich richt op de 55 procent emissiereductie in het zichtjaar 2030. In dit scenario wordt een aantal ontwikkelingen versneld ten opzichte van het HB-scenario, om zo te kunnen voldoen aan de gestelde eisen in het Fit-for-55-pakket van de Europese Commissie.

Bovenstaande grafiek toont de veronderstelde opgestelde vermogens van flexibele middelen in de verschillende scenario’s. Verschillende vormen van flexibiliteit verschillen in beschikbaarheid ten tijde van tekorten. Zo zijn batterijen alleen beschikbaar om tekorten op te lossen wanneer deze voldoende zijn geladen en kan import alleen plaatsvinden als er voldoende capaciteit beschikbaar is in het buitenland.

99,99963 procent
Met een beschikbaarheid van 99,99963 procent was de bedrijfszekerheid van de hoogspanningsnetten in Nederland afgelopen jaar opnieuw zeer hoog, maar het energiesysteem en de elektriciteitsmarkt zijn volop in beweging. Maarten Abbenhuis, chief operational officer van TenneT, hierover: ‘Leveringszekerheid heeft momenteel terecht de volle politieke en maatschappelijke aandacht. Sinds de Russische aanval op Oekraïne en de daaropvolgende energiecrisis ligt onze afhankelijkheid van andere landen voor de energievoorziening duidelijk aan de oppervlakte en is leveringszekerheid van energie minder vanzelfsprekend dan voorheen. Het streven om de klimaatdoelen te halen, waarbij we niet of veel minder afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen, is alleen reëel met sterke Europese samenwerking. Hieruit komen nieuwe uitdagingen naar voren die de komende jaren steeds meer aandacht vragen.’

‘Om de toekomstige leveringszekerheid veilig te stellen, zal beleid zich met name moeten richten op flexibilisering van de vraag, ontwikkeling van opslag en stimulering van regelbare opwekcapaciteit’, vervolgt Abbenhuis. ‘Welke bronnen van flexibiliteit zullen worden gebruikt om de leveringszekerheid richting 2030 te ondersteunen, staat open voor discussie. Tegelijkertijd kan bijvoorbeeld de uitbreiding van de interconnectiecapaciteit met het Verenigd Koninkrijk of Scandinavië een belangrijke bijdrage leveren aan leveringszekerheid in de jaren die volgen op 2030.’

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten