I&O Research: 36 procent Nederlanders heeft zonnepanelen, meer ambitie kabinet verwacht

Het onderzoek werd dit jaar voor de derde keer uitgevoerd, in opdracht van Binnenlands Bestuur. Aan het onderzoek werkten 2.300 Nederlanders van 18 jaar en ouder mee via het I&O Research Panel.

Duurzaam denken
Nederlanders denken overwegend nog steeds duurzaam: ze maken zich zorgen over de opwarming van de aarde, zijn pessimistisch over de toekomst en vinden dat de overheid maatregelen moet nemen om klimaatverandering tegen te gaan. Zelf leveren ze de volgende bijdragen:

Energieprijzen
De sterk gestegen energieprijzen hebben volgens de onderzoekers invloed op de neiging tot verduurzamen, maar ook op andere terreinen beginnen burgers duurzamer gedrag te vertonen. Het toegenomen klimaatbewustzijn draagt daaraan bij. Duurzaamheidsonderzoeker Bram Wolf van I&O Research hierover: ‘Je ziet dat vooral de markt nu de verduurzaming aanjaagt. Energieleveranciers adverteren met duurzaamheidstips voor hun klanten. En door de gestegen energieprijzen is de businesscase voor bijvoorbeeld zonnepanelen veel interessanter geworden’.

Nog steeds maken 7 op de 10 Nederlanders zich zorgen over het klimaat, waarbij vooral het percentage dat zich véél zorgen maakt significant steeg: van 18 procent in 2020 naar 25 procent. Meer mensen vrezen nu dat toekomstige generaties last gaan ondervinden van de klimaatverandering, het aandeel mensen dat hier somber over is, steeg van 46 naar 56 procent.

Duurzamer gedrag
Net als in 2019 en 2020 is op basis van de gedragsvragen uit het onderzoek een CO2-voetafdruk berekend. Bij de voorgaande onderzoeken was onze conclusie dat duurzaam denken (nog) niet leidde tot duurzaam doen. Dat ligt volgens de onderzoekers nu anders. De gemiddelde Nederlander vertoont daadwerkelijk duurzamer gedrag: de Nederlander gebruikt duurzamere verwarmingsmethoden en energiebesparende maatregelen, vliegt en rijdt minder, eet minder vaak vlees en staat minder lang onder de douche.

De gemiddelde uitstoot van Nederlanders is van 1.000 punten in 2019 gedaald naar 875 in 2022. Deze daling van 13 procent doet zich op alle vlakken voor, maar is het grootst voor vervoer met een daling van 24 procent en wonen met een daling van 21 procent. De coronamaatregelen en de energiecrisis spelen hierin een rol. Op andere vlakken – zoals minder vaak vlees eten, elektrisch rijden, CO2-compensatie boeken en bijhouden hoe lang men doucht – ligt daar volgens de onderzoekers duurzamer denken aan ten grondslag.

Jongeren aan kop
Jongeren van 18 tot 24 jaar hebben met 758 punten de kleinste CO2-afdruk, gevolgd door 65-plussers met 851 punten. Het gedrag van de middengroepen van 25 tot 64 jaar is het minst duurzaam.

Op basis van het opleidingsniveau blijken middelbaar opgeleiden de grootste CO2-uitstoters. Voorheen waren dit de hoger opgeleiden. Zij laten echter een sterke daling van 17 procent zien in hun uitstoot. Hoger opgeleiden maken zich, net als in 2019, ook meer zorgen om het klimaat dan lager en middelbaar opgeleiden.

Kabinet moet meer doen
47 procent van de ondervraagden vindt dat het kabinet Rutte IV meer moet doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, ten opzichte van wat het kabinet heeft bekendgemaakt te gaan doen.

Aan de andere kant zien de onderzoekers echter een toename van het aandeel Nederland dat vindt dat het kabinet minder moet doen; van 10 procent eind 2021 naar 19 procent nu. Dit zijn volgens I&O Research vaak Nederlanders met een lagere en middelbare opleiding en het zijn vaak rechts-conservatieve kiezers.