Bij het aangaan van vrijwel alle grote uitdagingen van deze tijd speelt techniek een doorslaggevende rol. In CONNECT2030 – een toekomstverkenning voor de middellange termijn die Techniek Nederland, ISSO, TVVL en Wij Techniek eind september presenteerden – wordt in beeld gebracht wat er nodig is om hier succesvol op in te spelen. Welke les kunnen zonnepaneelinstallateurs daaruit trekken?

Ingrijpende ontwikkelingen
Jacques van der Krogt, voorzitter van de Commissie Innovatie van branchevereniging Techniek Nederland: ‘Het overkoepelende thema van CONNECT2030 is de toekomstbehendigheid van de Nederlandse technieksector. We leven in een tijd van grote transities, op het vlak van onder meer energie, circulariteit, veiligheid, digitalisering en arbeidsmarkt. Tel daar ingrijpende ontwikkelingen zoals corona en de oorlog in Oekraïne bij op, en het is lastig om overzicht te houden. De wereld verandert, onze opgaven zijn enorm. Hoe gaan we die organiseren, ook met het oog op actuele problemen zoals tekorten aan mensen en materialen bijvoorbeeld? Dat is de hamvraag die in CONNECT2030 aan de orde wordt gesteld.’

Grote kansen, grote uitdagingen
Een van de 5 thema’s in CONNECT2030 is ‘overal en altijd energie’. Het creëren van een hernieuwbare-energiesysteem biedt grote kansen voor de technologiesector. Maar de energietransitie kent vele dimensies, zoals regelgeving, maatschappelijke impact, betaalbaarheid, inclusiviteit en innovatieve ontwikkeling. De (pv-)installateur van de toekomst speelt daar op alle fronten optimaal op in. Het gaat niet alleen om het leggen van zonnepanelen op het dak, maar steeds meer om integrale, duurzame energiesystemen voor woningen en bedrijven. Dat vraagt om nieuwe kennis en competenties voor de professional van morgen.’

Niet één recept
‘Innovatie en digitalisering bieden grote kansen voor de pv-installateur van de toekomst. Denk bijvoorbeeld ook aan decentrale smart grids en andere slimme technologie om het elektriciteitsnet minder te belasten’, vult Van der Krogt aan. ‘Als installateur doe je jezelf tekort wanneer je niet investeert in kennis van dergelijke smart oplossingen. Tegelijkertijd is er niet één recept voor toekomstbehendigheid. Dat verschilt per organisatie, per regio, wat je doet en wat je in de toekomst wilt. Daarom komt Techniek Nederland als onderdeel van CONNECT2030 binnenkort met een interactieve pdf die onze leden kunnen gebruiken om in beeld te krijgen wat relevant is voor hen.’

Attitude
Van der Krogt benadrukt dat een toekomstbehendige installateur meer is dan een bedrijf dat de noodzakelijke technische vaardigheden onder de knie heeft. Als belangrijkste actiepunt noemt hij een verandering van mindset en cultuur in de sector en bij ondernemingen. In CONNECT2030 wordt die omschreven als een attitude die weergeeft dat de toekomst niet precies voorspeld kan worden, maar dat je je er als organisatie wel op kan voorbereiden dat die anders is dan vandaag. De voorzitter van de Commissie Innovatie van Techniek Nederland heeft het daarbij over omdenken: ‘Niet doen wat je moet doen, maar wat je kunt doen.’

Mogelijkheden en beperkingen
Van der Krogt: ‘Iemand belt een installateur en vraagt of die een zonne-energiesysteem kan leveren. Het antwoord is “ja hoor”. Enige tijd later worden de zonnepanelen gelegd. Dat is toch vooral hoe het nu gaat. Toekomstbehendigheid betekent dat we die reactieve aanpak moeten laten varen en naar pro-activiteit toe moeten. We moeten particulieren en bedrijven meenemen, de durf hebben om oude successen los te laten en nieuwe kansen te duiden en pakken. Dat betekent niet blind gaan voor wat wordt gevraagd, maar optimale oplossingen en keuzes aanbieden en daarbij rekening houden met alle mogelijkheden en beperkingen van dat moment. En die omstandigheden – wetten, verzekeringseisen, technologie, netcapaciteit, subsidies, noem maar op – veranderen doorlopend. Dat vraagt niet alleen om passende vaardigheden, maar ook om flexibiliteit en een proactieve houding.’