Energiebedrijven moeten wijziging terugleververgoeding ook 30 dagen van tevoren communiceren

De ACM stelt strenge gesprekken te voeren met energieleveranciers die zich niet aan de afspraken houden. De autoriteit wordt momenteel namelijk overstelpt met vragen en klachten van consumenten van onder meer Eneco, Greenchoice en Vattenfall die per 1 oktober de energieprijzen verhogen en dat minder dan 30 dagen van tevoren hebben aangekondigd.

Brief ACM
De ACM heeft inmiddels contact gehad met branchevereniging Energie-Nederland en de energieleveranciers een brief gestuurd. Daarin wijzen ze hen op de regels. ‘We verwachten van de energieleveranciers dat zij de prijsverhoging niet per 1 oktober in laten gaan’, aldus de ACM in een toelichting.

‘Volgens de ACM dienen vergunninghouders tariefwijzigingen minimaal 30 dagen voor inwerkingtreding aan de kleinverbruikers te communiceren’, schrijft de ACM in een brief aan de energieleveranciers. ‘De ACM sluit hierbij aan bij de opzegtermijn voor kleinverbruikers uit de Elektriciteitswet 1998 en de Gaswet. Deze is 30 dagen. Mede met het oog op de RWE-uitspraak van het Hof van Justitie, betekent dit dat tariefwijzigingen 30 dagen voor inwerkingtreding moeten worden gecommuniceerd aan kleinverbruikers. Kleinverbruikers moeten namelijk in staat zijn om te overwegen of zij hun leveringsovereenkomst wensen op te zeggen bij eenzijdige wijziging van tarieven. Bij een communicatietermijn korter dan 30 dagen is dit niet mogelijk voor de kleinverbruiker. De ACM wijst er hierbij op dat de Geschillencommissie deze lijn ook hanteert.’

Boete
De ACM benadrukt de bevoegdheid te hebben om tegen de energiebedrijven op te treden. ‘Hetzij door het opleggen van boetes, lasten onder dwangsom of bindende aanwijzingen’, aldus de autoriteit. De ACM stelt dat inmiddels veel consumenten de voorbeeldbrief van ACM Consuwijzer hebben gedownload en deze brief waarmee zij formeel bezwaar maken tegen de prijsverhogingen willen versturen naar de energiebedrijven.

Met de voorbeeldbrief kunnen consumenten niet alleen bezwaar maken tegen een te laat aangekondigde wijziging van het energietarief, maar ook tegen een te laat gemelde wijziging van de terugleververgoeding. Als consumenten met hun zonnepanelen meer stroom terugleveren dan zij zelf verbruiken, is er sprake van netto-teruglevering. Bij netto-teruglevering ontvangt de consument voor de overtollige zonne-energie een terugleververgoeding.

Greenchoice houdt poot stijf
Energiebedrijf Greenchoice meldt ondertussen zijn klanten al sinds 2017 uiterlijk 10 dagen van te- voren over nieuwe energietarieven te informeren. ‘Wij hebben hiervoor gekozen, zodat onze tarieven het beste aansluiten bij de actuele marktprijs. Wegens vragen van klanten en de wens om vroegtijdige helderheid te krijgen over tarieven in de huidige energiecrisis, hebben wij besloten om tariefwijzigingen voortaan 30 dagen van tevoren te communiceren. Klanten, voor wie komende maand een nieuw tarief gaat gelden, krijgen deze week daarover bericht. Tariefwijzigingen die ingaan vanaf 29 oktober worden 30 dagen van tevoren gecommuniceerd.’

Klanten die met ingang van 1 oktober een nieuw tarief hebben gekregen, kunnen volgens Greenchoice ‘altijd per direct en zonder opzegtermijn overstappen naar een andere leverancier’. Dat is voor consumenten echter onaantrekkelijk, omdat er in de huidige markt niet of nauwelijks goedkopere energiecontracten aangeboden worden.

Ook Eneco blijft bij standpunt
Eneco doet een soortgelijke mededeling als Greenchoice. ‘Eneco gaat klanten die vanaf 1 november een nieuw tarief krijgen 30 dagen van tevoren informeren over tariefwijzigingen. Dit betekent dat Eneco deze week versneld de energie-inkoop afrondt voor deze groep klanten en zij vanaf komend weekend worden geïnformeerd. Eneco rondt deze week de informatievoorziening af aan de laatste groep klanten wiens tarief in de tweede helft van oktober wijzigt en voor wie al is ingekocht. Voor de gehele groep klanten met een nieuw tarief in oktober geldt dat zij per direct en zonder opzegtermijn weg kunnen, zouden zij willen overstappen naar een andere leverancier.’

Een gevolg van het besluit is volgens Eneco dat het vanaf heden zijn inkoopstrategie van gas en stroom aanpast. ‘De inkoop zal in het vervolg eerder moeten plaatsvinden dan tot nu toe gebruikelijk was. Afhankelijk van de marktomstandigheden kan dat ook tot gevolg hebben dat klanten minder snel van prijsveranderingen op de handelsmarkt kunnen profiteren.’

Minister: per direct aan wet houden
Ook minister Jetten voor Klimaat en Energie heeft zich in de discussie gemengd. ‘Ik verwacht van alle energiebedrijven dat zij zich per direct aan de wet houden met terugwerkende kracht en dat niet pas vanaf 1 november gaan doen’, aldus minister Jetten tijdens een debat in de Tweede Kamer over de kwestie. ‘Ik begrijp natuurlijk dat tarieven van energieleveranciers kunnen stijgen als gevolg van hogere inkoopprijzen voor gas en elektriciteit. Maar juist in tijden van grote onzekerheid op de energiemarkt en meerdere prijsstijgingen is het extra van belang dat de consument goed wordt beschermd en tijdig wordt geïnformeerd over wijzigingen die in een contract en een levering plaatsvinden. We hebben daar met elkaar regels voor vastgesteld. Ook energieleveranciers hebben zich aan die regels te houden. Dat betekent simpelweg: als je rekening gaat stijgen, moet je als consument ook voldoende tijd hebben om je daarop voor te bereiden of om een andere leverancier te kiezen.’

Dat energiebedrijven verwijzen naar de afspraken die zij als sector hebben gemaakt en die ook in hun eigen algemene voorwaarden zijn verwerkt, is voor de minister irrelevant. ‘De wet zegt 30 dagen. De ACM heeft als onafhankelijk toezichthouder de bedrijven daar dan ook op aangesproken en voert nu zeer intense gesprekken met die bedrijven. Mocht dat niet tot wijziging leiden in de praktijk die die energieleveranciers toepassen, dan is het ook aan de ACM om daar juridische middelen voor in te zetten en op deze energieleveranciers te handhaven. Mijn oproep vanaf hier richting de energieleveranciers is: voorkom dat de ACM die juridische middelen moet inzetten en op u moet gaan handhaven; luister naar de ACM, die glashelder is, en hanteer vanaf nu die termijn van 30 dagen.’

Ingrijpen
‘Het ingrijpen is aan de ACM’, stelt Jetten. ‘De snelste manier om nu effect bij de energieleveranciers te sorteren, is niet om de minister nieuwe wet- en regelgeving te laten maken, maar om de onafhankelijke toezichthouder de bestaande wet- en regelgeving te laten toepassen.’

Jetten stelt tot slot dat het van de zotte zou zijn als alle consumenten nu individueel de voorbeeldbrieven van de ACM naar de energieleveranciers moeten sturen. ‘Ik ben dus ook een zeer groot voorstander van handhavend optreden door de ACM, zodat in één actie de energieleveranciers worden gewezen op de wettelijke 30-dagentermijn en de energieleveranciers zich daaraan gaan houden.’