Siward Zomer: ‘Weeffouten nieuwe postcoderoos worden samen met ministeries opgelost’

In 2021 werd de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE), beter bekend als de postcoderoossubsidie, ruim overtekend. Voor 2022 werd de pot daarom verhoogd van 113 tot 150 miljoen euro. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ontving de eerste 5 maanden van dit jaar echter slechts voor 22,1 miljoen euro aanvragen van energiecoöperaties. Die forse trendbreuk heeft alles te maken met de tarifering.

Krenten uit de pap
‘Het tarief lag gemiddeld zo’n 20 procent lager dan vorig jaar’, aldus Siward Zomer, de voorman van Energie Samen – de landelijke coöperatie en belangenorganisatie van energiecoöperaties. ‘Tegelijkertijd stegen de kosten voor projecten behoorlijk, onder andere vanwege de oplopende materiaalprijzen. Die lagere subsidies zijn met name te wijten aan het rekenmodel van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat veel op dat van de SDE++ lijkt. Maar grote commerciële partijen opereren grootschalig in een nationale competitieve markt. Energiecoöperaties zijn gebonden aan een bepaald gebied, moeten het doen met de daken en velden die er zijn. De krenten uit de pap halen is er niet bij. Je kunt dus niet dezelfde grondslag voor subsidiëring hanteren als je wilt dat er veel projecten door energiecoöperaties worden gerealiseerd, het ondermijnt heel wat businesscases.’

Media en Kamerleden
Bij de eerste signalen van de weeffout in de nieuwe SCE, toog Zomer direct naar PBL. Hij kon rekenen op begrip, zo ook bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Inmiddels heeft hij met regelmaat meetings in Den Haag, met als doel om gezamenlijk de voorwaarden in de SCE te optimaliseren, zodat de coöperatieve uitrol van lokale zon- en windprojecten weer gaat versnellen. Zomer onderstreept dat dit grote winst is. ‘De relatie is wezenlijk veranderd. We doen het nu echt samen vanuit een gedeeld belang. Dat betekent bijvoorbeeld dat wij de weg via de media en Tweede Kamerleden niet meer hoeven te bewandelen om verandering te bewerkstelligen.’

Gat vullen
In de huidige gesprekken met het ministerie heeft het toespitsen van de SCE-tarieven op de huidige markcondities de eerste prioriteit. Daarnaast zet Energie Samen in op het verhogen van de toegestane grens voor SCE-projecten van 500 kilowattpiek. Zoals sinds kort is toegestaan binnen de Europese regelgeving wordt ingezet op 6 megawattpiek voor zonne-energie en 18 megawattpiek voor wind. Daarmee kunnen energiecoöperaties een gat vullen dat wordt veroorzaakt doordat commerciële ontwikkelaars zich focussen op grotere projecten. Daarnaast kunnen ze zich zo organisatorisch en financieel ontwikkelen.’

Afkoopregeling
‘Zomer: ‘Dat is goed voor het versnellen en het draagvlak van de energietransitie. Energiecoöperaties doen het immers lokaal met lokale mensen. In dat kader is ook een deregulering van de voormalige postcoderoosregeling zinnig. Die weegt steeds zwaarder op onze sector, maar ook op energieleveranciers en de belastingdienst. Dat is mede te danken aan een enorme administratieve rompslomp en de verlaging van de energiebelasting. Wij zien graag dat alle projecten onder 1 regeling gaan vallen. De oude – die onder het ministerie van Financiën valt waarmee we nu ook een uitstekend contact hebben – moet in de prullenbak en er moet een afkoopregeling voor projecten komen. Daar wordt iedereen beter van. Ook dat lijkt gezien te worden in Den Haag. Hoe en in hoeverre onze wensen uiteindelijk worden gehonoreerd, is uiteraard niet zeker. Maar we voelen ons absoluut gehoord. Zo heeft minister Jetten besloten de volgende subsidieronde naar voren te halen: van het voorjaar van 2023 naar januari. Ik zie de toekomst dus met vertrouwen tegemoet.’