Gerrit Hiemstra: ‘Energiesector en meteorologen moeten meer samenwerken’

Die vragen worden beantwoord in een recente scoping-studie van Weather Impact. Gerrit Hiemstra: ‘Zon en wind schetsen in toenemende mate de randvoorwaarden voor onze energie-infrastructuur. Het meenemen van klimaatverandering in het vormgeven van het hernieuwbare-energiesysteem is daarom van groot belang. De energiesector en meteorologen moeten hun handen meer ineenslaan.’

Begin juni werd het rapport ‘Effect van de variabiliteit in het weer en klimaat op de productie van duurzame energie met zon en wind en de weersafhankelijke energievraag in Nederland’ opgeleverd. De opdracht voor deze verkennende studie werd gegeven door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), op verzoek van TKI Urban Energy en TKI Wind op Zee. Het initiatief kwam van Gerrit Hiemstra, medeoprichter en -eigenaar van adviesbureau Weather Impact. Stefan Ligtenberg was verantwoordelijk voor de uitvoering.

Nadenken
‘De energietransitie komt op gang’, aldus Hiemstra. ‘Zo zijn er inmiddels heel veel zonnepanelen gelegd. Dat beginnen we daadwerkelijk te merken, bijvoorbeeld aan fluctuerende elektriciteitsprijzen en netcapaciteitsproblemen. Het aandeel zonnestroom in de energiemix zal snel verder toenemen. Dat betekent dat we ook moeten gaan nadenken over de impact van klimaatverandering op deze transitie. Wat is de invloed op vraag en aanbod van energie, op de benodigde flexibiliteit in het hernieuwbare-energiesysteem, op businessmodellen…? Waar en hoe leg je zonnepanelen het beste neer met het oog op de toekomst? Wij willen vanuit onze meteorologische expertise meedenken over dit soort vragen omdat het belangrijk en interessant is.’

Elfstedentocht
Hiemstra is een van de vele wetenschappers die de noodklok over klimaatverandering al vele malen luidde met als boodschap ‘Het is 5 voor 12, we moeten nu in actie komen’. Inmiddels is het volgens hem eigenlijk kwart over 12. Het gaat ontzettend hard. De grens van 1,5 graad Celsius temperatuurstijging die in het Klimaatakkoord van Parijs onder luid gejuich werd afgesproken, wordt volgens de laatste bevindingen van IPPC al over zo’n 10 jaar gepasseerd. Loopt het smelten van de ijskap op Antarctica uit de hand, dan kan de zeespiegel in Nederland eind deze eeuw al 2 meter hoger zijn dan nu. Hiemstra ziet een generatie van twintigers die niet weet wat een Elfstedentocht is en het warmere weer van nu als normaal ervaart. Klimaatverandering is een zorg van vele mensen, maar tot grootschalige gedragsverandering leidt dat volgens hem nog niet. Een doemdenker of activist wil hij zichzelf echter niet noemen.

Brug slaan
Hiemstra: ‘Wij zijn op de eerste plaats meteorologen. Vanuit die rol willen we met Weather Impact ook onze bijdrage leveren aan de energietransitie. De Nederlandse winters worden warmer, de zomers kennen steeds meer extremen, zoals zware regenval, hitte en perioden van lange droogte. Dat alles gebeurt nu al en die trend zal de komende decennia versneld doorzetten. Hoe meer energie uit duurzame bronnen wordt opgewekt, hoe groter de invloed van de variabiliteit van het weer op ons energiesysteem, met name aan de aanbodzijde. Met andere woorden: zon en wind schetsen in toenemende mate de randvoorwaarden voor onze energie-infrastructuur. Het is dus van groot belang om de brug te slaan tussen de energiesector en meteorologie.’

Lees hier het volledige artikel in de juni 2022-editie van Solar Magazine.