Marc Schmitz ziet kantelpunt voor grootschalige zon-pv: ‘Hoge winsten afromen of SDE++ afschaffen’

Schmitz is managing director bij Rabobank. Hij is verantwoordelijk voor de financiering van duurzame- energieprojecten in Europa – wind, zon, waterstof... Hij ziet de panelen van de markt voor zonne-energieprojecten momenteel sterk schuiven. De onzekerheid aangaande de rendabiliteit van investeringen neemt toe.

Impact
‘Zonnepanelen zijn een stuk duurder dan voorheen’, zo stelt Schmitz vast. ‘Daarnaast stijgt de rente, de verwachting voor de lange termijn staat op bijna 4 procent per jaar, 2 procent hoger dan een aantal maanden geleden. Nemen de kosten voor de realisatie van projecten bijvoorbeeld met meer dan 20 procent toe, en over de levensduur door de rente nog eens 20 procent extra, dan heeft dat uiteraard impact op de businesscases. Tel daar de onzekerheid over prijsontwikkelingen op de energiemarkten bij op en je hebt het over een ingewikkelde situatie.’

Breder perspectief
Schmitz ziet weinig heil in het structureel verhogen van de SDE++-basisbedragen voor zon-pv in het kader van de huidige marktomstandigheden. Dat past volgens hem niet bij een markt die volwassen is geworden en een breder perspectief op de energietransitie. ‘De SDE++ is een vangnet voor de onrendabele top van zonne-energieprojecten. Ontwikkelaars maken daar dankbaar gebruik van om projecten financieel rond te krijgen en te exploiteren. Maar met de huidige elektriciteitsprijzen is dat vangnet helemaal niet nodig, er wordt ontzettend veel verdiend. Het lijkt me heel fair en logisch om die over-verdiensten af te romen, zoals dat in het Verenigd Koninkrijk gebeurt middels het Contracts for Difference-subsidiesysteem, om dat geld bijvoorbeeld in de ontwikkeling van duurzame technologie en toepassingen van de toekomst te steken.’

Subsidieloos
Een tweede optie die Schmitz ziet ten aanzien van de toekomst van de SDE++ voor zonne-energie is het afschaffen ervan. Hij wijst daarbij op een andere sector die volwassen is geworden: ‘Er worden al offshorewindparken zonder subsidie gerealiseerd. Daar kan een voorbeeld aan worden genomen.’

Daarnaast ziet hij in allerhande andere Europese landen dat grootschalige zonne-energieprojecten al langer subsidieloos worden gerealiseerd, onder andere in Spanje en Italië. In deze landen moet er echter wel 30 tot 50 procent eigen vermogen toegevoegd worden wil het financierbaar zijn. In Nederland is er daarvoor met de huidige SDE+(+) bijna geen eigen geld nodig. Schmitz vraag zich af of dat eerlijk is.

Meer realisme
‘In Spanje schijnt de zon natuurlijk veel vaker, maar de prijs voor elektriciteit is iets lager’, aldus Schmitz. ‘Bovendien lukt het bijvoorbeeld ook in Scandinavië voor windprojecten. Ik denk dat de sector in Nederland gewoonweg verwend is met onze ruimhartige SDE++. We moeten ook realistisch zijn. Natuurlijk zijn die kostenstijgingen en de toegenomen onzekerheid een feit, maar we zijn in Nederland ook gewoonweg ontzettend verwend. Wat mij betreft moet er een einde komen aan het tijdperk van het garanderen van het beste van 2 werelden; een overheid die bijspringt als er verlies wordt gedraaid en ongelimiteerd winst maken als de omstandigheden gunstig zijn. Dat moet uiteraard op een verstandige manier gebeuren. Maar het is tijd voor meer marktwerking; projecten ontwikkelen die op eigen benen kunnen staan, bijvoorbeeld door de zekerheid te zoeken in stroomafnameovereenkomsten (ppa’s) of stroomcontracten met energiebedrijven.’