Holland Solar en NWEA: ‘Laat zo snel mogelijk plafond van 35 terawattuur in SDE++ los’

Afgelopen week debatteerde de vaste commissie  Economische Zaken en Klimaat in de Tweede Kamer over de Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)-regeling.

Reden plafond nooit duidelijk
In het debat kwam onder meer naar voren dat er bij de Kamerleden onduidelijkheid heerst over de herkomst van het plafond.

‘In lijn met 49 procent CO2-reductiedoelstelling was ten tijde van het Klimaatakkoord berekend dat er 35 terawattuur nodig zou gaan zijn om de voor 2030 verwachte vraag naar elektriciteit te vergroenen. Daarbij gold de doelstelling van 35 terawattuur niet als plafond, maar als minimum’, stellen Wijnand van Hooff, directeur Holland Solar, en NWEA-voorzitter Hans Timmer in hun brief aan de Vaste Kamercommissie. ‘Na het afronden van de onderhandelingen van het Klimaatakkoord heeft de minister van Economische Zaken in het Klimaatakkoord laten opnemen dat er voor de SDE++ een plafond van 35 terawattuur geldt. De precieze reden is ons nooit helemaal duidelijk geworden. De wind- en zonne-energiesector waren verrast en zijn hier nog steeds zeer ongelukkig over.’

Zonnepanelen op daken
Holland Solar en NWEA benadrukken dat ondertussen zowel de te verwachten vraag naar duurzame elektriciteit als de klimaatdoelen flink verhoogd zijn en er daarom veel meer hernieuwbare elektriciteit nodig zal zijn dan ten tijde van het Klimaatakkoord gedacht werd.

‘De beste opties om snel van grote hoeveelheden Russisch gas voor onze centrales af te komen, zijn zonnestroomsystemen op daken, en op iets langere termijn wind- en zonnestroomsystemen op land en op water’, aldus de brancheorganisaties. ‘Zeker zonnestroominstallaties op daken staan er na subsidie al binnen 2 jaar; vaak korter. Zonnestroominstallaties op land en op water en windturbines staan er zeker binnen 4 jaar na de SDE++-beschikking en binnen 1,5 jaar na onherroepelijke vergunning.’

Gehakt van standpunten
Holland Solar en NWEA maken in hun gezamenlijke brief ook gehakt van de standpunten die afgelopen week tijdens het debat gehanteerd werden als onderbouwing van het plafond, zoals de opmerking dat extra windmolens en zonnepanelen niet tot CO2-winst leiden.

Van Hooff en Timmer: ‘Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) rekent precies uit hoeveel CO2-besparing een techniek oplevert en rangschikt deze conform de systematiek van de SDE++. Het PBL houdt hierbij rekening met het feit dat er soms midden op de dag een overschot aan zon en wind kan zijn, waarbij extra productie geen CO2-winst geeft. Het PBL heeft berekend dat extra zon en wind wel degelijk tot een (flinke) reductie van de uitstoot zal leiden, onder andere door het vervangen van aardgascentrales. Deze bijdrage aan CO2-reductie wordt alleen maar hoger indien (zoals verwacht) de vraag naar elektriciteit zal toenemen.’

Netinfrastructuur
Verder gaat het gehanteerde argument dat het stroomnet al vol zit en extra windmolens en zonnepanelen geen optie zijn, volgens de 2 brancheorganisaties niet op. ‘Het klopt dat er voor wind en zon soms netuitbreiding nodig is. Om die reden moeten wind- en zonnestroomprojecten die SDE++ aanvragen een positieve transportindicatie van de netbeheerder kunnen overleggen. Als er (tijdelijk) geen ruimte is dan wordt er ook geen SDE++-beschikking afgegeven. Los daarvan worden per 2022 nieuwe zonnestroominitiatieven op 50 procent van de maximale capaciteit aangevraagd en aangesloten waardoor de pieken worden afgeknepen. Dit scheelt enkele procenten in de totale energieproductie, maar daar staat de maatschappelijke winst tegenover in de vorm van fors lagere netkosten. Ook is er een prikkel om elektriciteit tijdelijk op te slaan en in te voeden wanneer de zon ondergaat.’

Plafond CCS wel losgelaten
Tot slot constateren Van Hooff en Timmer dat het plafond voor CO2-afvang en -opslag (ccs) dat óók was opgenomen in het Klimaatakkoord recentelijk wél is losgelaten. ‘Het is begrijpelijk dat ccs als een noodzakelijke tussenoplossing wordt gezien, maar wij maken de Tweede Kamer erop attent dat ccs ons niet alleen afhankelijk houdt van (Russisch) gas, maar dat ccs ook extra energie kost waardoor er de facto fors meer gas wordt gebruikt. Het is in dat licht voor onze achterban onbegrijpelijk dat technieken die op (zeer) korte termijn wél tot een directe reductie van gasverbruik leiden aan het plafond worden gehouden.’