Het advies- en ingenieursbureau heeft een nieuwe kaart gepubliceerd met de locaties en energieproductie van geplande zonneparken en -daken, met de capaciteit en knelpunten van het elektriciteitsnetwerk volgens de meest recente data van de energienetbeheerders. Hieruit blijkt volgens het bedrijf dat 36 procent van de nieuwe zonne-energieprojecten de komende 5 tot 10 jaar niet direct aangesloten kan worden op de infrastructuur zoals die nu is.
Congestiegebieden
Sweco stelt dat het om 3 terawattuur zonne-energie gaat die het net niet op kan. De zonne-energieprojecten die dit moeten gaan leveren, bevinden zich binnen de congestiegebieden, waar het energienet overbelast is. Hiermee loopt Nederland volgens het bedrijf ieder jaar duurzame energie mis voor circa 1,1 miljoen huishoudens.
Businessdirector Energietransitie bij Sweco, Bert van Renselaar: ‘De knelpunten doen zich met name voor in 3 regio’s, waarmee we alleen al voor 1,3 terawattuur elektriciteit per jaar mislopen. In Flevoland kan maar liefst 89 procent van de geplande wind- en zonneparken de komende jaren niet worden aangesloten op het energienet. In Drenthe is dat 75 procent, en in Noord- en Midden-Limburg is dat 76 procent. De meerderheid van de energieregio’s – 25 van de 30 – heeft plannen voor wind- en zonneparken die méér energie produceren dan ons energienetwerk aankan. Ruim 20 procent van de energieregio’s kan zelfs meer dan de helft van hun geplande groene energie niet direct benutten. Bij slechts 5 van de 30 energieregio’s is er wél voldoende capaciteit op het energienet om de groene energiebronnen aan te sluiten.’
30 energieregio’s
De kaart is onderverdeeld in de 30 energieregio’s die een RES hebben gemaakt. Daarbij heeft Sweco de meest recente kaarten van de netbeheerders aangaande congestie gebruikt. De ligging van de SDE++-projecten (red. peildatum juli 2021) die niet gerealiseerd zijn, is hier overheen gelegd. De percentages ‘niet terug te leveren energieproductie’ zijn tot stand gekomen door na te gaan of deze locaties in een congestiegebied liggen.
Masterplan mist
‘Deze kaart bevestigt mijn zorg rondom de energietransitie in Nederland: we missen een “masterplan”, waarin alle lokale initiatieven en dit soort knelpunten bijeenkomen’, vervolgt Van Renselaar. ‘Met veel tijd, geld en ruimte maken de regio’s serieuze plannen. Maar breng het grote geheel in kaart, en zie dat een substantieel deel van alleen al de zonne-energie zoals we die nu plannen, niet direct terug te leveren is aan het net. Er wordt hard gewerkt aan de energie-infrastructuur, alleen kost dat tijd. Gelukkig zijn er meer oplossingen die verspilling voorkomen: langere kabels om de energie buiten de congestiegebieden te leiden, kabels delen met windparken, het vinden van een directe stroomafnemer in de buurt of de toepassing van batterijen of waterstof. Vraag is of deze mogelijkheden door de energieregio’s zijn meegenomen bij het opstellen van hun energiestrategie.’