Vlaanderen koploper in thuisbatterijen, Nederland omarmt nieuwe markt grootschalige energieopslag

De vraag naar thuisbatterijen zal loskomen als de salderingsregeling voor zonnepanelen wordt afgebouwd. Tegelijkertijd heeft het volle stroomnet in Nederland de vraag naar grootschalige energieopslagsystemen doen ontbranden. De grote uitdaging voor het kalenderjaar 2022 wordt daarmee niet het verkopen van batterijen aan eindgebruikers, maar het alloceren van voldoende batterijen voor de Vlaamse en Nederlandse markt.

Het enthousiasme rond energieopslag in combinatie met een even sterke vraag naar elektrische auto’s heeft in 2021 geleid tot een tekort aan batterijcellen. Doordat autofabrikanten grootverbruikers zijn, moeten ontwikkelaars van energieopslagsystemen nu steeds grotere bestellingen plaatsen om een toewijzing van de productie van fabrikanten veilig te stellen. Waar een project van 5, 10 of 20 megawattuur tot voor kort indruk maakte, is dat niet langer het geval. Wereldwijd zijn er namelijk niet genoeg fabrieken om aan de huidige vraag naar batterijen te voldoen. Dat iedereen daarbij enkel batterijcellen van tier 1-fabrikanten probeert te sourcen, draagt daar negatief aan bij.

Tekort
Het internationaal energieagentschap IEA heeft in zijn Renewable Energy Market Update inmiddels gepleit voor substantiële overheidsmaatregelen, omdat er anders ook een tekort zal ontstaan aan belangrijke grondstoffen voor batterijen; van kobalt tot lithium, nikkel en koper. Het IEA voorspelt een verviervoudiging van de vraag naar deze grondstoffen in de periode tot 2040.

Zonder overheidsinterventie kunnen de prijzen van de grondstoffen sterk gaan fluctueren en onderdeel worden van een geopolitiek spel, met alle nadelige gevolgen van dien voor de energietransitie. Het overheidsbeleid zou daarom gericht moeten zijn op het aanjagen van de productiecapaciteit en het verplichten van recycling.

Voortdurende expansie
Tekort aan grondstoffen en daarmee batterijen of niet, de wereldwijde markt voor energieopslag kan de komende jaren volgens marktonderzoeksbureau IHS Markit een verdriedubbeling van de verkopen tegemoetzien. In 2030 zal de energieopslagsector jaarlijks ruim 30 gigawatt (red. het vermogen, dus niet de daadwerkelijke opslagcapaciteit) aan energieopslagprojecten realiseren; een stijging van 250 procent ten opzichte van de 12 gigawatt in 2021.

Het markeert het begin van een periode van voortdurende expansie, met een jaarlijkse wereldwijde installatie van meer dan 20 gigawatt in 2024 en 30 gigawatt in 2030. Een krapper aanbod van lithium-ionbatterijen zal weliswaar vertragingen veroorzaken, maar de groeivooruitzichten volgens de onderzoekers niet aantasten. Wel waarschuwen ze voor vertragingen bij de oplevering van energieopslagsystemen, omdat batterijcelfabrikanten op momenten van krapte grotere klanten in de automobielindustrie voorrang geven boven relatief kleine systeemintegrators voor energieopslag. De huidige tekorten zullen zich daarbij volgens IHS vanaf begin 2023 oplossen.

Blik in de toekomst
De aankondiging van Elon Musk dat klanten verplicht worden om bij Tesla-zonnepanelen een Powerwall-batterij te kopen, geeft een kleine blik in de toekomst van zonne-energie. Heel vreemd is dat niet, want meer dan driekwart van de Amerikaanse installateurs biedt al energieopslagsystemen aan hun klanten. Meer dan 60 procent verkoopt al laadpalen voor elektrische auto’s. Eenzelfde ontwikkeling is in Duitsland zichtbaar, waar de adoptiegraad van batterijen bij zonnepaneelverkopen al rond de 90 procent ligt. Daarbij hebben de oosterburen naar alle waarschijnlijkheid in 2021 voor het eerst meer dan 100.000 thuisbatterijen verwelkomd. In Italië, een van de andere markten waar de batterijverkopen snel groeien, werd in de zomer van 2021 een mijlpaal bereikt met de aanmelding van het 50.000e energieopslagsysteem.

Lees hier het volledige artikel ‘Vlaanderen koploper in thuisbatterijen, Nederland omarmt nieuwe markt grootschalige energieopslag’ in de Solar Magazine Marktgids Zonne-energie 2022.