Holland Solar over iMVO-convenant: ‘Meest effectieve en efficiënte manier om dwangarbeid aan te pakken’

Brancheorganisatie Holland Solar sorteert voor op die verplichting en heeft zich aangesloten bij het internationaal MVO (iMVO)-convenant voor hernieuwbare energie. ‘Als je als marktpartij niet bereid bent om scherp te kijken waar zonnepanelen vandaan komen en de positieve bijdrage die je kunt leveren ook daadwerkelijk levert, weet ik niet of je nog een heel lange toekomst in de zonne-energiesector hebt’, aldus Nold Jaeger, beleidsmedewerker bij Holland Solar.

Het iMVO-convenant wordt opgesteld onder de auspiciën van de Sociaal-Economische Raad (SER). De samenwerking is erop gericht gedeelde oplossingen te bieden voor problemen die bedrijven niet individueel kunnen oplossen. Dit convenant zou onder andere het aanpakken van mogelijke dwangarbeid bij de productie van grondstoffen voor zonnepanelen kunnen gaan regelen. Sinds vorig jaar oktober ligt de productie van silicium in de Chinese regio Xinjiang onder een vergrootglas, omdat daar mogelijk dwangarbeid door Oeigoeren plaatsvindt. Beleidsmedewerker Nold Jaeger zit namens Holland Solar aan tafel bij het SER-overleg over het iMVO-convenant. ‘Het convenant kan op zichzelf nooit alle problemen oplossen, maar in andere sectoren zoals de banken- en kledingindustrie zijn met soortgelijke convenanten successen geboekt.’

Verplicht
Het convenant is volgens Jaeger een vertaling en een praktische implementatie van de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen en de beginselen voor mensenrechten en bedrijfsleven van de Verenigde Naties – de UN Guiding Principles for Business and Human Rights, kortweg UNGP’s. Deze worden naar verwachting op relatief korte termijn ook op Europees niveau verplicht (red. zie kader). ‘Bedrijven die het convenant ondertekenen, committeren zich dus aan het implementeren van genoemde OESO-richtlijnen en de VN-principles.’

Aan de huidige onderhandelingen over de tekst van het convenant wordt deelgenomen door energiebedrijven als Eneco en Vattenfall, maar ook windturbinefabrikanten als GE en Enercon. Naast Holland Solar zijn ook de branche- en koepelorganisaties NWEA en Vereniging Eigen Huis betrokken, alsook de ministeries van Buitenlandse Zaken en van Economische Zaken en Klimaat. ‘Wij hopen natuurlijk dat ook een groot aantal zonne-energiebedrijven het convenant ondertekent, want het heeft geen enkele zin als alleen Holland Solar dat doet. Wij kopen immers geen zonnepanelen in’, stelt Jaeger. ‘Projectontwikkelaars en importeurs zijn daarbij de eerste gegadigden. Projectontwikkelaars zullen bij vergunningverlening en aanbestedingen steeds vaker geconfronteerd worden met iMVO-eisen vanuit provincies en gemeenten. Groothandels zijn, op hun beurt, degenen die de zonnepanelen importeren en dus een sleutelpositie in de keten vervullen.’

Scholen financieren
Een van de eerste gezamenlijke acties die onder de vlag van het convenant uitgevoerd moet worden, is het inventariseren en het monitoren van de productieketen. ‘De problemen die daaruit voortkomen, worden vervolgens door een speciale werkgroep opgepakt’, duidt Jaeger. ‘Een voorbeeld: in de natuursteensector is sprake van kinderarbeid. Een concreet ingezette actie in die bedrijfstak is het financieren van scholen in India, zodat kinderen die normaal stenen uithakken nu naar school gaan. Door ook het loon van hun ouders te verhogen, verdienen zij voldoende geld om hun kinderen naar school te sturen. In het geval van de zonne-energiesector is de eerste actie het in kaart brengen van de locaties waar dwangarbeid plaatsvindt, alsook alternatieve bronnen van polysilicium herkenbaar maken.’

Procesbeschrijving
Alvorens het zover is, wordt in de komende maanden de laatste hand gelegd aan de definitieve teksten van het convenant. Jaeger: ‘Het gaat onder meer om een procesbeschrijving hoe de productieketen gecontroleerd en gemonitord kan worden. Voor ons is het uitgangspunt dat het voor de zonne-energiesector haalbaar en uitvoerbaar moet zijn. Dat is voor zonnepanelen namelijk een stuk moeilijker dan voor windmolens. Bij windturbines zijn er een handjevol grote fabrikanten en dan is het klaar. De pv-sector herbergt echter veel meer verschillende producenten waartussen ook nog eens dwarsverbanden bestaan. Een tweede aspect waar we voor waken, is dat het niet alleen een procesbeschrijving is, maar ook een convenant dat tot concrete resultaten leidt. Zo is de juiste wijze van monitoring van de productieketen een cruciale manier om verandering teweeg te brengen. We hebben niet de illusie dat binnen een jaar na de ondertekening van het convenant alle Oeigoeren lachend naar door hen vrijwillig gekozen werk gaan, maar je wilt wel vooruitgang boeken zonder dat het de energietransitie vertraagt.’

Lees hier het volledige artikel ‘Holland Solar vraagt zonne-energiebedrijven om deelname iMVO-convenant’ in de december 2021-editie van Solar Magazine.