De Vlaamse Energie-Academy is gespecialiseerd in het opleiden van installateurs van zonne-energiesystemen in het kader van RESCert. Eigenaar Omer Coekaerts constateert een wezenlijk gebrek aan diepte in kennis bij veel van zijn cursisten ondanks hun ervaring in het leggen van zonnepanelen. ‘Ik hou dan ook mijn hart vast bij de opkomst van de thuisbatterij in Vlaanderen. Dat is een nieuwe technologie. Er kan heel veel misgaan. De branches en overheden moeten nu in actie komen. Het overdragen van de benodigde kennis overlaten aan commerciële marktpartijen is een groot risico.’
Het Belgische Renewable Energy Systems Certification (RESCert) is een persoonlijke vakbekwaamheidscertificering voor installateurs van zonneboilers, warmtepompen en zonnepanelen. De eerste run op de opleiding voor zonne-energiesystemen ontstond in 2017. Toen kwam het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) met de zonnekaart. Consumenten kunnen via een internetapplicatie hun adres opgeven en kijken of hun dak geschikt is voor zonnepanelen en zonneboilers. Is dat het geval, dan krijgen ze direct lokale installateurs in beeld die dat voor hen kunnen realiseren. Alleen installateurs in het bezit van een RESCert-erkenning krijgen een vermelding op deze website.
Geen rust
‘Dat heeft gewerkt’, vertelt Coekaerts. ‘In september 2020 waren er in België zo’n 800 gecertificeerde zonne-energie-installateurs, 380 in Wallonië en 420 in Vlaanderen. De maand daarop kondigde de Vlaamse regering een nieuwe investeringspremie op zonnepanelen aan. Een van de voorwaarden voor het verkrijgen van die investeringspremie is plaatsing door een RESCert-erkende installateur. Sindsdien stroomden de aanvragen voor een opleiding in grote aantallen binnen en hebben we geen moment rust gehad.’
Sneller lopen
In Vlaanderen zijn er in 2021 zo’n 630 RESCert-erkende zonne-energie-installateurs bij gekomen. Bij Coekaerts meldden er zich al meer dan 300 voor de opleiding. Met een slagingspercentage van 75 procent tekende hij dus voor een groot deel van de aanwas. Grote installateurs sturen niet zelden maar 1 persoon naar zijn Energie-Academy, vaak de slimste uit de klas die dan even zijn certificaat komt halen. Het is niet in het voordeel van die ondernemingen om al hun mensen op te leiden, zo geeft Coekaerts aan. ‘Met een erkenning in de zak zijn die werknemers immers van grote meerwaarde en gaan ze sneller lopen. Het gevolg is dan wel dat die mensen vaak niet betrokken zijn bij de montage van de installatie; alleen hun nummer wordt gebruikt voor de premieaanvraag. Dat is een weeffout in dit systeem. Maar er zijn ook kleine bedrijven van een paar personen die hier allemaal de opleiding volgen. Dat zie ik natuurlijk graag.’
Knopjes op groen
Hoe zit het met de basiskennis van de installateurs die binnenstappen bij de Energie-Academy? Hoe relevant is de RESCert-opleiding nu werkelijk? Coekaerts geeft aan dat die onmiskenbaar groot is. ‘Veel mensen stappen hier binnen met een houding van “wat doe ik hier eigenlijk?”. Ze leggen al jaren zonnepanelen en denken heel veel te weten. Dat is deels waar. Maar ze halen hun spullen vaak bij de groothandel en installeren het systeem vervolgens volgens het meegeleverde ontwerp. Zijn er vragen tijdens de installatie, dan bellen ze even met diezelfde groothandel om het probleem op te lossen. Ligt het systeem en staan alle knopjes op groen, dan zit het werk erop. Dat is uiteraard niet de weg om het beste zonne-energiesysteem voor een klant te realiseren.’
Fundamenteel begrip
Volgens Coekaerts ontbreekt het installateurs doorgaans aan diepte. Zo beschikt maar 1 op de 10 mensen die aan de opleiding beginnen over een DC-ampèretang, een essentiële tool bij het meten van de DC-stroom van zonnepanelen. Hij is tot op heden maar 1 leerling tegengekomen die een wattmeter heeft, een instrument voor het meten van de instraling van de zon. ‘Ze mogen dus over technische skills beschikken’, stelt Coekaerts vast, ‘maar een fundamenteel begrip van wat er nodig is voor het optimaal dimensioneren en inrichten van een pv-systeem ontbreekt nogal eens.’
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.